Łysienie bliznowaciejące
Łysienie bliznowaciejące (łac. keratosis follicularis spinulosa decalvans) – rzadkie zaburzenie rozwojowe skóry zaliczane do zmian trwałych nabytych lub wrodzonych[1][2][3]. Możliwe jest występowanie tego stanu chorobowego w otoczeniu zespołów innych wad rozwojowych[4]. Proces chorobowy obejmuje zaburzenia niszczące torebki włosowe oraz zastępowanie ich tkanką bliznowatą połączoną z trwałą utratą włosów[4][5].
Przyczyny i objawy
[edytuj | edytuj kod]Wśród objawów choroby wymienia się zazwyczaj świąd, palenie, ból lub nadwrażliwość skóry głowy. Do stanu łysienia bliznowaciejącego dochodzi z reguły wskutek urazu bądź innego stanu chorobowego[3].
Urazy przyczyniające się do powstania łysienia bliznowaciejącego:
- oparzenia ogniem,
- oparzenia środkami chemicznymi,
- skaleczenia i otarcia naskórka,
- napromieniowanie,
- odmrożenie.
Czynniki powiązane z innym stanem chorobowym[3]:
- infekcje wirusowe,
- infekcje bakteryjne,
- infekcje grzybicze,
- infekcje pierwotniacze,
- rogowacenie mieszkowe kolczyste wyłysiające
Jako objaw łysienie bliznowaciejące może być związane z toczniem rumieniowatym, twardziną skóry bądź liszajem płaskim. Stan chorobowy może być także związany z zaburzeniami metabolizmu. Łysienie bliznowaciejące postrzegane jest jako objaw charakterystyczny dla chorób powiązanych z wadami rozwojowymi. Wśród nich wymienia się wodogłowie, rozszczep kręgosłupa i podniebienia, zajęczą wargę oraz defekty w przegrodzie serca.
Rodzaje
[edytuj | edytuj kod]Wyróżnia się dwa rodzaje łysienia bliznowaciejącego: łysienie pierwszo- i drugorzędowe. W przypadku łysienia pierwszorzędowego dochodzi do destrukcyjnego procesu zapalnego atakującego torebki włosowe. W dalszej kolejności choroba klasyfikowana jest względem typu czynników zakaźnych niszczących torebki włosowe w aktywnej fazie choroby. W przypadku łysienia bliznowaciejącego drugorzędowego niszczenie torebek następuje w wyniku procesu towarzyszącego przykładowo zewnętrznym urazom, w tym ostrym infekcjom, poparzeniom skórnym, napromieniowaniu lub zmianom nowotworowym.
Diagnoza
[edytuj | edytuj kod]Diagnoza choroby następuje po przeprowadzeniu biopsji skóry czaszki oraz po oceny klinicznej skóry głowy. Umożliwia to określenie stopnia aktywności oraz etapu rozwoju choroby.
Leczenie
[edytuj | edytuj kod]Łysienie bliznowaciejące zaliczane jest do dolegliwości nieodwracalnych. Możliwe jest przeprowadzenie leczenia wyłącznie w zakresie chirurgicznym, uzależnionego od rozmiarów powstałych zmian oraz ich umiejscowienia[6].
Możliwe rodzaje terapii zakładają:
- jednoczasowe wycięcia,
- wolne przeszczepy skóry owłosionej,
- transplantację włosów,
- przeszczepy dziurkowane.
Techniki stosowane w wypadku dzieci i młodzieży to między innymi rozciąganie skóry głowy za pomocą rozszerzaczy tkankowych. W przypadku początkowego okresu choroby możliwe jest zahamowanie jej postępu za pomocą leczenia farmakologicznego.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Emmelien Aten i inni, Keratosis Follicularis Spinulosa Decalvans is caused by mutations in MBTPS2, „Human Mutation”, 31 (10), 2010, s. 1125–1133, DOI: 10.1002/humu.21335 [dostęp 2024-07-29] (ang.).
- ↑ Marco Castori i inni, Clinical and genetic heterogeneity in keratosis follicularis spinulosa decalvans, „European Journal of Medical Genetics”, 52 (1), 2009, s. 53–58, DOI: 10.1016/j.ejmg.2008.09.005, ISSN 1769-7212 [dostęp 2024-07-29] .
- ↑ a b c Małgorzata Ruprich , Maria Żak , RODZAJE, PRZYCZYNY I CHARAKTERYSTYKA ŁYSIENIA, „Zeszyty Naukowe Akademii Górnośląskiej”, 8, 2023, s. 98–107, DOI: 10.53259/2023.8.12, ISSN 2956-6673 [dostęp 2024-07-29] .
- ↑ a b Abdullah Alfadley i inni, Two brothers with keratosis follicularis spinulosa decalvans, „Journal of the American Academy of Dermatology”, 47 (5, Supplement), 2002, S275–S278, DOI: 10.1067/mjd.2002.110663, ISSN 0190-9622 [dostęp 2024-07-29] .
- ↑ Marco Castori i inni, Clinical and genetic heterogeneity in keratosis follicularis spinulosa decalvans, „European Journal of Medical Genetics”, 52 (1), 2009, s. 53–58, DOI: 10.1016/j.ejmg.2008.09.005, ISSN 1769-7212 [dostęp 2024-07-29] .
- ↑ Łysienie bliznowaciejące: przyczyny, objawy i leczenie. piotrturkowski.pl, 2019-12-12. [dostęp 2020-07-17]. (pol.).