Łyska rogata
| Fulica cornuta[1] | |
| Bonaparte, 1853 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
łyska rogata |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
| Zasięg występowania | |
| |
Łyska rogata[3] (Fulica cornuta) – gatunek dużego, wodnego ptaka z rodziny chruścieli (Rallidae), zamieszkujący zachodnią część Ameryki Południowej. Bliski zagrożenia wyginięciem.
- Taksonomia
- Została opisana przez Karola Lucjana Bonapartego w 1853 roku na podstawie okazu pochodzącego z okolic miasta Potosí w boliwijskich Andach[4]. Nie wyróżnia się podgatunków[4][5].
- Zasięg występowania
- Występuje w Andach w północno-zachodniej Argentynie, południowo-zachodniej Boliwii i północno-wschodnim Chile.
- Morfologia
- Jest cała czarna. Swą nazwę wzięła od wystającego do przodu czuba na czole. Dziób jest żółty z czarnym zakończeniem, a nogi zgniłozielone. Ma bardzo krótki ogon, niemal niewidoczny, kontrastujący z białymi pokrywami podogonowymi.
- Wymiary
- Całkowita długość to 46–62 cm, czyli 18–24 cali. Jest więc większa od łyski zwyczajnej. Masa ciała jednego zważonego samca wynosiła 2,1 kg, dwóch samic – 1,6 i 1,9 kg[6].
- Biotop
- Zasiedla ona jeziora na wysokości 3000–5200 m n.p.m.
- Lęgi
- Rozmnaża się od listopada do stycznia. Lęgi zakłada w koloniach po około 80 par. Swe gniazdo buduje na dnie jeziora. Wystaje ono ponad powierzchnię wody nawet 1 m. Ma podstawę z patyków albo kamieni. Gatunek monogamiczny. Składa 3–5 jaj.
- Status
- Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2000 roku klasyfikuje łyskę rogatą jako gatunek bliski zagrożenia (NT); wcześniej – w 1994 i 1996 roku – nadała mu status gatunku narażonego na wyginięcie (VU). Populacja to około 10 000–20 000 osobników, z czego około 620 zamieszkuje Chile. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na niszczenie siedlisk oraz polowania[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Fulica cornuta, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Fulica cornuta, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Rallidae Rafinesque, 1815 - chruściele - Rails and Coots (wersja: 2021-04-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-28].
- ↑ a b Horned Coot (Fulica cornuta). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-28]. (ang.).
- ↑ Taylor, B. & Kirwan, G.M.: Horned Coot (Fulica cornuta). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-03-29].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jenni Bruce i inni: Encyklopedia zwierząt świata: tom 3: Ptaki. Warszawa: Agora, 2008. ISBN 978-83-7552-605-9.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).