Żagiewnik kościsty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Żagiewnik kościsty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

żagwiowce

Rodzina

Dacryobolaceae

Rodzaj

żagiewnik

Gatunek

żagiewnik kościsty

Nazwa systematyczna
Osteina obducta (Berk.) Donk
Schweiz. Z. Pilzk. 44: 86 (1966)
Hymenofor

Żagiewnik kościsty (Osteina obducta (Berk.) Donk) – gatunek grzybów z rodziny Dacryobolaceae[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum

Osteina obducta, Osteina, Dacryobolaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1845 r. Miles Joseph Berkeley, nadając mu nazwę Polyporus obdusctus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1935 r. Marinus Anton Donk[1]. Ma 13 synonimów naukowych. Niektóre z nich:

  • Grifola obducta (Berk.) Aoshima & H. Furuk. 1963
  • Oligoporus obductus (Berk.) Gilb. & Ryvarden 1985
  • Polypilus osseus (Kalchbr.) Parmasto 1963[2].

Władysław Wojewoda zaproponował nazwę drobnoporek modrzewiowy (kategoryzując gatunek w rodzaju Oligoporus), uprzednio nazywając go żagiewnik kościsty w ramach rodzaju Osteina[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Osteina obducta charakteryzuje się owocnikami, które miewają trzon, a po wyschnięciu są twarde jak kość. Ma monomityczny system strzępkowy, zawierający tylko strzępki generatywne ze sprzążkami. Zarodniki są hialinowe i cienkościenne, nie reagują na jodynę. Powoduje brunatną zgniliznę drewna drzew nagonasiennych[4].

Osteina obducta jest niejadalna[5].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Występuje w Ameryce Północnej, Europie, Azji i na Tasmandii[6]. W Polsce zanotowany od okolic Grójca po Beskidy. W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 5 stanowisk[3], w następnych latach podano następne[7]. Najbardziej aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów[8]. Gatunek znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[9].

Siedlisko: w lasach ze starym modrzewiem europejskim, na martwych i żywych pniach tego drzewa. owocniki tworzy od sierpnia do października[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-07-09] (ang.).
  2. SpeciesFungorum [online] [dostęp 2023-07-27] (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 478, ISBN 83-89648-09-1.
  4. Cui, You-Cheng Bio-Kai Dai, The phylogenetic position of ''Osteina obducta'' (Polyporales, Basidiomycota) based on samples from Northern Hemisphere, „Chiang Journal Mai of Science”, 4, 41, 2014, s. 838–845 (ang.).
  5. Roger Phillips, Mushrooms and Other Fungi of North America, Buffalo, NY: Firefly Books, 2010, s. 297, ISBN 978-1-55407-651-2.
  6. Występowanie Osteina obducta na świecie (mapa) [online] [dostęp 2023-07-09] (ang.).
  7. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-27].
  8. Aktualne stanowiska Osteina obducta w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-09] (pol.).
  9. Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.