10 złotych polskich (1820–1825)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
10 złotych polskich (1820–1825)
Ilustracja
Dane podstawowe
Emitent

Królestwo Kongresowe

Nominał

10 złotych

Rocznik

1820, 1821, 1822, 1823, 1824, 1825

Emisja
Mennica

Warszawa

Nakład

3 599 sztuk

Data emisji

20 października 1818

Data wycofania

1 maja 1847

Opis fizyczny
Masa

31,1 g

Średnica

39 mm

Materiał

srebro Ag868

Rant

gładki

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta obiegowa

10 złotych polskich (1820–1825) – moneta dziesięciozłotowa Królestwa Kongresowego okresu autonomii, bita na podstawie zgody cara Aleksandra I z 20 października 1818 r., wyrażonej między innymi na emisję monet dziesięciozłotowych z napisem na rewersie „Z SREBRA KRAIOWEGO”. Monetę bito w latach 1820–1825, według systemu monetarnego opartego na grzywnie kolońskiej[1]. Wycofano ją z obiegu 1 maja 1847 r.[2]

Awers[edytuj | edytuj kod]

Na tej stronie umieszczono prawe popiersie cara Aleksandra I, dookoła otokowo napis:

ALEXANDER I CESARZ SA•W•ROS•KRÓL POLSKI *

Dookoła znajduje się wypukły otok[3]. W roku 1823 lekkiej modyfikacji uległ rysunek popiersia cara.

Rewers[edytuj | edytuj kod]

Na tej stronie umieszczono średni herb Królestwa Kongresowego, tzn. orła rosyjsko-polskiego – dwugłowy orzeł z trzema koronami, dużą pośrodku i dwiema małymi na głowach orła, w prawej łapie trzyma miecz i berło, w lewej jabłko królewskie, na piersi, na tle gronostajowego płaszcza, tarcza herbowa z polskim orłem[4]. Po obu stronach dużej korony rok bicia: 1820, 1821, 1822, 1823, 1824 lub 1825. Na dole, po obu stronach ogona orła, znajduje się znak intendenta mennicy w Warszawie – I.B. (Jakuba Benika), otokowo napis:

10.ZŁOTYCH POLSKICH.

a pod nim:

Z SREBRA KRAIOWEGO.

Dookoła znajduje się wypukły otok[3].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Monetę bito w mennicy w Warszawie, w srebrze próby 868, na krążku o średnicy 39 mm, masie 31,1 grama, z rantem gładkim, z otokiem[3][5]. Według sprawozdań mennicy w latach 1820–1824 w obieg wypuszczono 3 599 sztuk dziesięciozłotówek[6].

Stopień rzadkości poszczególnych roczników przedstawiono w tabeli:

Rocznik Stopień rzadkości Szacowana liczba egzemplarzy Uwagi Zdjęcie
10 złotych polskich 1820 R5[7] 26–120
10 złotych polskich 1821 R4[8] 121–600
10 złotych polskich 1822 R5[9] 26–120
10 złotych polskich 1823 R4[10] 121–600 zmodyfikowany rysunek cara na awersie
10 złotych polskich 1824 R5[11] 26–120
10 złotych polskich 1825 R5[12] 26–120

Moneta była bita w latach panowania Aleksandra I, więc w numizmatyce rosyjskiej zaliczana jest do kategorii monet tego cara[13].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 5-8.
  2. Elżbieta Korczyńska, Borys Paszkiewicz, Mennictwo XIX i XX w., Kraków: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Oddział w Krakowie, 1989, s. 365.
  3. a b c Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 88-99.
  4. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 6,13.
  5. Władysław Terlecki, Mennica Warszawska 1765-1965, Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, s. 272.
  6. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 43.
  7. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  8. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  9. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  10. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  11. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  12. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  13. Vladimir Bitkin, Composite Catalog of Russian Coins, Kiev 2003, s. 789.