50 złotych polskich (1819–1823)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
50 złotych polskich (1819–1823)
Ilustracja
Dane podstawowe
Emitent

Królestwo Kongresowe

Nominał

50 złotych

Rocznik

1819, 1820, 1821, 1822, 1823

Emisja
Mennica

Warszawa

Nakład

ok. 25 000 sztuk

Data emisji

1819

Data wycofania

1 maja 1847

Opis fizyczny
Masa

9,8102 g

Średnica

24 mm

Materiał

złoto Au916

Rant

ząbkowany

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta obiegowa moneta z otokiem

50 złotych polskich (1819–1823) – moneta pięćdziesięciozłotowa Królestwa Kongresowego okresu autonomii, zwana również podwójnym złotym królewskim[1], wprowadzona jako następczyni pięćdziesięciozłotówki bitej w latach 1817–1819, po dołożeniu otoku na awersie i rewersie i wprowadzeniu pionowo ząbkowanego rantu. Była bita w złocie, w latach 1819–1823 według systemu monetarnego opartego na grzywnie kolońskiej[2]. Wycofano ją z obiegu 1 maja 1847 r.[3]

Awers[edytuj | edytuj kod]

Na tej stronie umieszczono prawe popiersie cara Aleksandra I, dookoła otokowo napis:

ALEXANDER I CESARZ SA.W.ROS.KRÓL POLSKI *

Dookoła znajduje się wypukły otok[4].

Rewers[edytuj | edytuj kod]

Na tej stronie umieszczono średni herb Królestwa Kongresowego, tzn. orła rosyjsko-polskiego – dwugłowy orzeł z trzema koronami, dużą pośrodku i dwiema małymi na głowach orła, w prawej łapie trzyma miecz i berło, w lewej jabłko królewskie, na piersi, na tle gronostajowego płaszcza, tarcza herbowa z polskim orłem[5]. Po obu stronach ogona orła, znajduje się znak intendenta mennicy w Warszawie – I.B. (Jakuba Benika), otokowo napis:

50.ZŁOT• POLSK•. 26 Z GR•CZ•KOL•

na samym dole rok bicia 1819, 1820, 1821, 1822 lub 1823[4]. Dookoła znajduje się wypukły otok[4].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Monetę bito w mennicy w Warszawie, w złocie próby 916, na krążku o średnicy 24 mm, masie 9,8102 grama, z rantem ząbkowanym, z otokiem. Według sprawozdań mennicy w latach 1819–1826 w obieg wypuszczono 31 148 sztuk pięćdziesięciozłotówek[6]. Dokładne określenie nakładu jest niemożliwe ponieważ w roku 1819 bito pięćdziesięciozłotówki dwóch typów:

a mennica w swoich sprawozdaniach raportowała jedynie liczbę wprowadzanych do obiegu monet konkretnego nominału, bez podawania typu[6].

Stopień rzadkości poszczególnych roczników przedstawiono w tabeli:

Rocznik Typ Stopień rzadkości Szacowana liczba egzemplarzy Uwagi Zdjęcie
50 złotych polskich 1819 z otokiem R3[7] 601–3000 bito również monety bez otoku 50 złotych polskich (1817–1819) (R4)[8]
50 złotych polskich 1820 R3[9] 601–3000
50 złotych polskich 1821 R4[10] 121–600
50 złotych polskich 1822 R4[11] 121–600 awersrewers
50 złotych polskich 1823 R5[12] 26–120 awersrewers

Moneta bita w latach panowania Aleksandra I, więc w numizmatyce rosyjskiej zaliczana jest do kategorii monet tego cara[13].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Władysław Terlecki, Mennica Warszawska 1765-1965, Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, s. 272.
  2. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 5-8.
  3. Elżbieta Korczyńska, Borys Paszkiewicz, Mennictwo XIX i XX w., Kraków: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Oddział w Krakowie, 1989, s. 365.
  4. a b c Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 88-99.
  5. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 6,13.
  6. a b Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 43.
  7. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-05].
  8. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-05].
  9. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-05].
  10. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-05].
  11. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-05].
  12. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-05].
  13. Vladimir Bitkin, Composite Catalog of Russian Coins, Kiev 2003, s. 788.