Abdyl Frashëri
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1 czerwca 1839 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
23 października 1892 |
| Zawód, zajęcie |
urzędnik, dziennikarz |
Abdyl Frashëri turec. Fraşereli Abdül Bey (ur. 1 czerwca 1839 we wsi Frashër, okręg Gjirokastra - zm. 23 października 1892 w Stambule) - albański dziennikarz, urzędnik i działacz narodowy.
Życiorys
Syn Halida Frashëri i Emine Mirahori, starszy brat Naima i Samiego. W 1865 jego rodzina przeniosła się do Janiny, gdzie uczył się w greckojęzycznym gimnazjum Zosimea. Po ukończeniu szkoły zajmował się handlem. W 1877 otrzymał pracę w administracji osmańskiej, obejmując urząd szefa urzędu celnego w Janinie. W 1877 został wybrany deputowanym Janiny do parlamentu osmańskiego.
W grudniu 1877 należał do grona założycieli Komitetu Centralnego Obrony Praw Ludu Albańskiego (Komitet Qendror për mbrojtjen e të drejtave të kombësise shqiptare). Organizacja powstała w Stambule i domagała się autonomii dla Albańczyków zamieszkujących Imperium Osmańskie. Po podpisaniu traktatu w San Stefano, decydującego o podziale ziem zamieszkałych przez Albańczyków pomiędzy państwa bałkańskie Abdyl Frasheri opublikował szereg artykułów w prasie greckiej i tureckiej, dotyczących problemu Albańczyków.
Należał do grona twórców Ligi Prizreńskiej. Obrady delegatów albańskich, zebranych 10 czerwca 1878 w meczecie Bajrak w Prizrenie otworzyło przemówienie Abdyla Frashëriego jako delegata Albańczyków ze Stambułu. W 1879 w interesie Ligi podróżował do Berlina, Paryża, Wiednia i Rzymu, przekonując do idei albańskiej autonomii. W grudniu 1880, z jego inicjatywy utworzono w Prizrenie Rząd Tymczasowy (Kuverne e përdorme). Po upadku Ligi w 1881 próbował przedostać się do Europy Zachodniej, ale został schwytany przez patrol turecki i postawiony przed sądem. Skazany na dożywocie odbywał karę w Balıkesir. W 1885 z powodu złego stanu zdrowia zwolniony z więzienia. Ostatnie lata życia spędził w Stambule, gdzie został pochowany. W 1978 jego doczesne szczątki przeniesiono do Tirany.
Był żonaty (żona Ballkëze Frashëri), miał sześcioro dzieci.
Bibliografia
- Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. I.B. Tauris: 2013, s. 147-148. ISBN 978-1-78076-431-3.
- Kristo Frashëri: Abdyl Frashëri 1839-1892. Tirana: 1984. (alb.).