Albańczycy
![]() Kobiety w albańskich strojach ludowych | |
Populacja |
ok. 8 mln |
---|---|
Miejsce zamieszkania |
Albania ok. 3 000 000 |
Język | |
Religia |
islam, prawosławie, katolicyzm i niewierzący |
Pokrewne |
Albańczycy (alb. Shqiptarët) – naród pochodzenia indoeuropejskiego zamieszkujący Albanię (około 3 milionów), Kosowo (1,8 miliona), Macedonię Północną (około 510 tysięcy), Czarnogórę (około 31 tysięcy) oraz Europę Zachodnią, głównie Niemcy. Arboresze jako potomkowie Albańczyków mieszkają także we Włoszech. Znaczną część społeczeństwa albańskiego stanowią muzułmanie, zarówno w obrządku sunnickim, jak również bektaszyckim, pozostali to głównie bezwyznaniowcy, prawosławni i katolicy.
Albańczyków wywodzi się (według jednej z teorii, obecnie dominującej) od niezromanizowanych autochtonicznych Ilirów. W ich etnogenezie pewien udział mogli również mieć Trakowie i wiele innych nacji. Potomkami zromanizowanych Illirów są Wołosi. Początki ich państwowości sięgają XII wieku. W XIV wieku znaleźli się pod turecką dominacją, podczas której wielu z nich przeszło na islam. Niepodległość uzyskali w drugiej dekadzie XX wieku.
W północnej części kraju Albańczycy zachowali pozostałości ustroju rodowo-plemiennego (np. krwawą zemstę). W kulturze narodowej dzielą się oni na dwie grupy: żyjący na północy Gegowie, żyjący na południe od rzeki Shkumbin – Toskowie, a także dwie grupy z pogranicza grecko-albańskiego – w Czamerii Czamowie i Labowie. Grupy te używają odmiennych dialektów języka albańskiego.
Albańczykami byli m.in.:
- Matka Teresa (1910–1997)
- Enver Hodża (1908–1985)
- Skanderbeg (1405–1468)
- Lekë Dukagjini (1410–1481)
- Muhammad Ali, wicekról Egiptu
- Lew Janiny, (1741–1822)
- Fan Noli (1882–1965)
Albańskiego pochodzenia są również aktorzy Jim i John Belushi, aktorka Eliza Dushku oraz piosenkarki Dua Lipa, Bebe Rexha, Rita Ora i Ava Max.