Aborygenek lancetoczuby

Aborygenek lancetoczuby
	Geophaps plumifera
	Gould, 1842
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	gołębiowe
Rodzina	gołębiowate
Podrodzina	trerony
Rodzaj	Geophaps
Gatunek	aborygenek lancetoczuby
Synonimy
	Petrophassa plumifera (Gould, 1842);
	Petrophassa plumifera (Gould, 1842);
Podgatunki
	G. p. ferruginea (Gould, 1865); G. p. leucogaster (Gould, 1867); G. p. plumifera Gould, 1842;
	G. p. ferruginea (Gould, 1865); G. p. leucogaster (Gould, 1867); G. p. plumifera Gould, 1842;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aborygenek lancetoczuby (Geophaps plumifera) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny gołębiowatych (Columbidae). Występuje w Australii z wyjątkiem jej południowych i wschodnich części. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Wyróżniono następujące podgatunki^[3]^[4]:

G. plumifera ferruginea (Gould, 1865) – aborygenek rdzawy^[5] – środkowo-zachodnia Australia Zachodnia. Przez niektórych systematyków uznawany za osobny gatunek^[4].
G. plumifera leucogaster (Gould, 1867) – centralna i północno-wschodnia Australia.
G. plumifera plumifera Gould, 1842 – aborygenek lancetoczuby^[5] – północna Australia Zachodnia, zachodnie Terytorium Północne.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała wynosi 20–24 cm, masa ciała: samce 73–130 g, samice 70–110 g^[4]. Rozpiętość skrzydeł 30–35 cm^[4].

Aborygenek lancetoczuby posiada na głowie długi, rozwichrzony czub. Poza spodnimi częściami ciała w upierzeniu przeważa barwa rdzawa, co ułatwia mu maskowanie się. Przez oko biegnie czerwona pręga skórna. Ma białe pasy na policzkach, pod nimi szarą i czarną plamę. Na grzbiecie występują czarne i niebieskoszare pręgi. Dymorfizm płciowy nie jest wyraźny.

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Biotop

Zasiedla suche, trawiaste tereny, z przewagą traw z rodzajów Triodia i Plectrachne (oba należą do rodziny wiechlinowatych), a także otwarte, zadrzewione tereny ze skałami.

Pożywienie

Żywi się niemal wyłącznie nasionami traw, drzew, krzewów i ziół, jednak termity mogą stanowić ok. 4% jego diety. Spożywa głównie nasiona trawy Triodia pungens i Cleome viscosa. Zbierane z ziemi nasiona eukaliptusów stanowią ok. 8% diety^[6].

Lęgi

Gniazdo stanowi wgłębienie w ziemi, osłonięte skałą lub kępą trawy. Składa 2 białe jaja^[7]. Inkubacja trwa 16–18 dni^[8].

Status[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje aborygenka lancetoczubego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity lub bardzo liczny. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za prawdopodobnie stabilny^[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Geophaps plumifera, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Geophaps plumifera, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Pigeons. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-02-17]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Baptista, L.F., Trail, P.W., Horblit, H.M., Kirwan, G.M. & Garcia, E.F.J.: White-bellied Spinifex Pigeon (Geophaps plumifera). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-17].
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: P. Mielczarek & M.P.M.& M. Kuziemko P. Mielczarek & M.P.M.& M., Rodzina: Columbidae Leach, 1820 - gołębiowate - Pigeons (wersja: 2021-04-04), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2021-08-11] .
↑ Gordon L. Maclean: The Ecophysiology of Desert Birds. Springer, 1996, s. 33. ISBN 978-3-642-64639-3.
↑ Donald & Molly Trounson: Australian Birds: A Concise Photographic Field Guide. Bluestone Press, 2005. ISBN 1-875999-47-7.
↑ Aborygenek lancetoczuby (Geophaps plumifera). Ptaki ozdobne. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-01)].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. ISBN 978-83-01-15733-3.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Geophaps plumifera, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Geophaps plumifera, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[ioc-3] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Pigeons. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-02-17]. (ang.).

[hbwa-4] Baptista, L.F., Trail, P.W., Horblit, H.M., Kirwan, G.M. & Garcia, E.F.J.: White-bellied Spinifex Pigeon (Geophaps plumifera). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-17].

[mk-5] Nazwy polskie za: P. Mielczarek & M.P.M.& M. Kuziemko P. Mielczarek & M.P.M.& M., Rodzina: Columbidae Leach, 1820 - gołębiowate - Pigeons (wersja: 2021-04-04), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2021-08-11] .

[6] Gordon L. Maclean: The Ecophysiology of Desert Birds. Springer, 1996, s. 33. ISBN 978-3-642-64639-3.

[7] Donald & Molly Trounson: Australian Birds: A Concise Photographic Field Guide. Bluestone Press, 2005. ISBN 1-875999-47-7.

[8] Aborygenek lancetoczuby (Geophaps plumifera). Ptaki ozdobne. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-01)].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]