Adler (lokomotywa)
| |
| Producent |
Robert Stephenson & Co., Newcastle |
|---|---|
| Lata budowy |
1835 |
| Układ osi |
1A1 |
| Wymiary | |
| Masa pustego parowozu |
11,4 t |
| Masa służbowa |
14,3 t |
| Długość |
3960 mm[1] |
| Długość z tendrem |
7620 mm |
| Rozstaw osi skrajnych |
5504 mm |
| Średnica kół napędnych |
1372 mm[1] |
| Średnica kół tocznych |
915 mm |
| Napęd | |
| Trakcja |
parowa |
| Ciśnienie w kotle |
3,3 at[1] |
| Powierzchnia ogrzewalna kotła |
18,2 m²[1] |
| Powierzchnia rusztu |
0,5 m²[1] |
| Średnica cylindra |
229 mm[1] |
| Skok tłoka |
406 mm[1] |
| Parametry eksploatacyjne | |
| Prędkość konstrukcyjna |
65 km/h |
Adler (niem. Orzeł) – parowóz zaprojektowany i zbudowany przez George'a i Roberta Stephensonów w 1835 roku dla niemieckich linii kolejowych, do obsługiwania linii Norymberga – Furth[1]. Był to 118. parowóz zakładów Stephensonów. Miał nowatorski wówczas układ osi 1A1 (1-1-1)[2], nazwany Patentee – Stephenson eksperymentował wcześniej z układem 1-1-0 (tzw. Planet), jednak ze względu na zbyt duże obciążenie osi napędowej i wynikającą z tego niespokojną jazdę, dodał drugie koło toczne za kołem napędnym i stojakiem kotła[1].
Bliźniaczy silnik parowy, dwucylindrowy, na parą nasyconą, umieszczony był wewnątrz ostoi, pod dymnicą i napędzał wykorbioną oś silnikową. Wodę w kotle uzupełniano pompą, która pracowała tylko podczas ruchu lokomotywy[1]. Parowóz eksploatowano do 1857, został on następnie rozebrany na części i sprzedany. Na konstrukcji Adlera wzorowała się niemiecka fabryka Maffei konstruując swój pierwszy parowóz Münchner w 1841 roku[1].
W 1935 roku zbudowano w Niemczech czynną replikę parowozu Adler. Replika została uszkodzona w wyniku pożaru jaki wybuchł w Norymberskim Muzeum Transportu, 17 października 2005 r., a następnie odbudowana do czynnego stanu w 2007 roku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Zdeněk Bauer: Stare parowozy. Warszawa: Wydawnictwo "Sport i Turystyka", 1986. ISBN 83-217-2574-0.