Gmach Admiralicji (Petersburg)
MainTower.jpg)
Gmach Admiralicji (ros. Адмиралтейство) – zespół budynków admiralicji w Petersburgu, położony nad brzegiem rzeki Newy, przy Nabrzeżu Admiralicji. Stanowi jeden z najwybitniejszych zabytków stylu rosyjskiego Empire w architekturze Sankt Petersburga. Gmach dowództwa floty rosyjskiej[1]. Wznoszony pierwotnie jako stocznia, stał się jednym z najbardziej reprezentacyjnych budynków dawnej stolicy Rosji.
Budowę stoczni rozpoczęto 5 listopada 1704 za panowania cara Piotra I. Ze względu na funkcję militarną stoczni została ona w roku 1706 zaopatrzona w fortyfikacje – wały ziemne i pięć bastionów. 29 kwietnia 1706 odbyło się pierwsze wodowanie statku. W roku 1715 stocznia zatrudniała 10 tysięcy robotników. Ówczesny parterowy budynek był wzniesiony na planie podkowy otwartej w stronę rzeki Newy. W budynku mieściły się magazyny, warsztaty, kuźnie i pomieszczenia administracji.
W roku 1719 nad bramą stoczni umieszczono iglicę z modelem żaglowca, w pozłacanej kuli poniżej żaglowca ukryto złote monety z czasów założenia Sankt Petersburga.
W latach 1732–1738 wzniesiono istniejący obecnie budynek wieży nadbramnej z iglicą według projektu Iwana Kuźmicza Korobowa oraz otaczające budynki.
Od lat czterdziestych XVIII wieku okolica Admiralicji pozostawała nie zabudowana, służyła za pastwisko i miejsce jarmarków. Dopiero w końcu XVIII wieku, za panowania Katarzyny II zabudowano południową część terenu.
Na początku XIX wieku budynek Admiralicji z wieżą stanowiącą zamknięcie osi widokowych ulic: Gorochowej, Newskiego Prospektu i Prospektu Wozniesieńskiego wymagał modernizacji. W latach 1806–1823 architekt Andrejan Dmitriewicz Zacharow przebudował obiekt w monumentalnym, surowym stylu rosyjskiego empire. Usunięto fortyfikacje i urządzenia stoczni, pozostawiając tylko wieżę-bramę z iglicą. Pozłacaną iglicę zwieńczono na wysokości 72 metrów modelem żaglowca o wymiarach[2] - długość 192cm, wysokość 150cm, waga 65kg. W roku 1886 model żaglowca zastąpiono kopią, a oryginał przekazano do Muzeum Marynarki Wojennej. Sylwetka tego żaglowca jest jednym z nieformalnych symboli miasta.
Zacharow stworzył nowy, monumentalny budynek o długości 407 metrów, mający pomieścić władze Admiralicji. Pośrodku, na przecięciu osi trzech ulic, pozostawił wieżę z iglicą.
Monumentalność budynku Admiralicji podkreślają potężne rzeźby dłuta Stepana Stepanowicza Pimienowa, Wasyla Iwanowicza Demut-Malinowskiego oraz A. Anisimowa.
Po obu stronach łuku znalazły się rzeźby nimf niosących globusy, dłuta Fieodosija Fiodorowicza Szczedrina. Nad łukiem umieszczono alegoryczną płaskorzeźbę przedstawiającą[2] budowę floty w Rosji.
W 1941 w ramach kamuflowania obiektów publicznych przed oblężeniem Leningradu złota iglica Admiralicji została przemalowana przez grupę alpinistów amatorów na szaro[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zespół redakcji encyklopedii PWN, Wielka Encyklopedia Powszechna PWN, t. 1, Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa, 30 czerwca 1962, s. 38.
- ↑ a b Natalia Popowa: Sankt-Petersburg. Petersburg: Wydawnictwo "P-2", 2007, s. 35. ISBN 978-5-93893-097-1.
- ↑ Anna Reid: Leningrad. Tragedia oblężonego miasta 1941-1944. Wydawnictwo Literackie, 2012. ISBN 978-83-08-04729-3.
