Albulinae

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Albulinae
Bleeker, 1849[1]
Ilustracja
Albula (A. vulpes)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

albulokształtne

Rodzina

albulowate

Podrodzina

Albulinae

Typ nomenklatoryczny

Podrodzina: Albula Scopoli, 1777
Rodzaj: Esox vulpes Linnaeus, 1758

Rodzaje i gatunki

Albula Scopoli, 1777[24]
11 gatunków – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Albulinae – monotypowe podrodzina ryb promieniopłetwych z rodziny albulowatych (Albulidae).

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Do podrodziny należą gatunki występujące w słonawych i słonych wodach zachodniego Oceanu Atlantyckiego, Oceanu Indyjskiego oraz wschodniego i zachodniego Oceanu Spokojnego[10][25].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała do 104 cm; masa ciała (największa opublikowana) 10 kg[25].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1777 roku włoski lekarz i przyrodnik Giovanni Antonio Scopoli w publikacji własnego autorstwa poświęconej zagadnieniom z dziedziny historii naturalnej[24]. Gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie ) albula (A. vulpes)[10].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Conorynchus (Conorhynchus): gr. κωνος kōnos ‘stożek’[26]; ῥυγχος rhunkhos ‘pysk, ryj, dziób’[27]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie): Clupea macrocephala Lacépède, 1803 (= Esox vulpes Linnaeus, 1758)[5].
  • Vulpis: łac. vulpes, volpe lub vulpis ‘lis’[28]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Vulpis bahamensis Catesby, 1771 (= Esox vulpes Linnaeus, 1758).
  • Albula: łac. albula ‘białawy’, od albus ‘biały’; przyrostek zdrabniający -ula[29].
  • Butyrinus: gr. βουτυρινος bouturinos ‘maślany, z masła’[30]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Butyrinus bananus Lacépède, 1803 (= Argentina glossodonta Forsskål, 1775).
  • Glossodonta: gr. γλωσσα glōssa ‘język’[31]; οδους odous, οδοντος odontos ‘ząb’[32]. Gatunek typowy (oznaczenie monotopywe (również absolutna tautonimia)): Argentina glossodonta Forsskål, 1775.
  • Glossodus: gr. γλωσσα glōssa ‘język’[31]; οδους odous, οδοντος odontos ‘ząb’[32]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Glossodus forskalii Spix & Agassiz, 1829 (= Argentina glossodonta Forsskål, 1775).
  • Esunculus: rodzaj Esox Linnaeus, 1758 (szczupakowate); przyrostek zdrabniający -unculus[21][29]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Esunculus costai Kaup, 1856 (= Esox vulpes Linnaeus, 1758).
  • Atopichthys: gr. ατoπos atopos ‘dziwny’[33]; ιχθυς ikhthus ‘ryba’[34]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie): Atopichthys esunculus Garman, 1899.
  • Dixonina: Samuel Gibson Dixon (1851–1918), amerykański prawnik, lekarz i bakteriolog[35]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie (również monotypowe)): Dixonina nemoptera Fowler, 1911.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do podrodziny należy jeden rodzaj z następującymi gatunkami[10]:

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Definiacja taksonu nie opiera się na nazwie rodzajowej.
  2. ↑ Pisownia oryginalna nazwy rodziny.
  3. ↑ Typ nomenklatoryczny: Butyrinus Lacépède, 1803 (= Albula Scopoli, 1777).
  4. ↑ Typ nomenklatoryczny: Conorynchus Nozeman, 1758 (= Albula Scopoli, 1777).
  5. ↑ Typ nomenklatoryczny: Atopichthys Garman, 1899 (= Albula Scopoli, 1777).
  6. ↑ Typ nomenklatoryczny: Dixonina Fowler, 1911 (= Albula Scopoli, 1777).
  7. ↑ Nomen oblitum[10].
  8. ↑ Nazwa nieważna, publikacja Gronowa Zoophilacium Gronovianum została odrzucona na mocy uprawnień Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej[12].
  9. ↑ Nazwa nieważna, publikacja Catesby’ego The natural history of Carolina, Florida and the Bahama Islands została odrzucona na mocy uprawnień Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej[14][15].
  10. ↑ Dawny Gronow, 1763.
  11. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Conorynchus Nozeman, 1758.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b P. Bleeker. Bijdrage tot de kennis der ichthyologische fauna van het eiland Madura, met beschrijving van eenige nieuwe soorten. „Verhandelingen van het Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen”. 22 (8), s. 6, 1849. (niderl.). 
  2. ↑ C.S. Rafinesque: Indice d’ittiologia Siciliana, ossia, Catalogo metodico dei nomi Latini, Italiani, e Siciliani dei pesci, che si rinvengono in Sicilia: disposti secondo un metodo naturale: eseguito da un appendice che contiene la descrizione di alcuni nuovi pesci siciliani: illustrato da due piance. Messina: Presso Giovanni del Nobolo, con approvazzione, 1810, s. 36. (łac.).
  3. ↑ P. Bleeker. Bijdrage tot de kennis der Chirocentroïdei, Lutodeiri, Butirini, Elopes, Notopteri, Salmones, Echeneoïdei en Ophidini van den Soenda-Molukschen Archipel. „Verhandelingen van het Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen”. 24 (7), s. 3, 1851. (niderl.). 
  4. ↑ P. Bleeker. Enumeratio specierum piscium hucusque in Archipelago indico observatarum, adjectis habitationibus citationibusque, ubi descriptiones earum recentiores reperiuntur, nec non speciebus Musei Bleekeriani Bengalensibus, Japonicis, Capensibus Tasmanicisque. „Acta Societatis Regiae Scientiarum Indo-Neêrlandicae”. 6, s. xxx, 1859. (łac.). 
  5. ↑ a b c T.N. Gill. Catalogue of the fishes of the eastern coast of North America, from Greenland to Georgia. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 13 (Suppl.), s. 55, 1861. (ang.). 
  6. ↑ A.C.L.G. Günther: Catalogue of the Physostomi, containing the families Heteropygii, Cyprinidæ, Gonorhynchidæ, Hyodontidæ, Osteoglossidæ, Clupeidæ, Chirocentridæ, Alepocephalidæ, Notopteridæ, Halosauridæ, in the British Museum. Cz. 7. London: British Museum (Natural History), Department of Zoology, 1868, s. 382, 468, seria: Catalogue of the fishes in the British Museum. (ang.).
  7. ↑ Cubensium genera piscium. W: F. Poey: Repertorio fisico-natural de la isla de Cuba. Cz. 2. Habana: Impr. del gobierno y capitanía general por S.M., 1867, s. 209. (hiszp.).
  8. ↑ Garman 1899 ↓, s. 325.
  9. ↑ a b c H.W. Fowler. Some new taxonomic names of fishlike vertebrates. „Notulae Naturae”. 310, s. 4, 1958. (ang.). 
  10. ↑ a b c d Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard Van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 2 kwietnia 2024 [dostęp 2024-04-29] (ang.).
  11. ↑ C. Nozeman. Beschrijving van een zeldzamen vis. „Uitgezogte Verhandelingen uit de Nieuwste Werken von de Societeiten der Wetenschappen in Europa”. 3, s. 381, ryc. 25, 1758. (niderl.). 
  12. ↑ ICZN. Opinion 261. Rejection for nomenclatorial Purposes of the Index to the Zoophylacium Gronovianum of Gronovius prepared by Meuschen (F. C.) and published in 1781. „Opinions and declarations rendered by the International Commission on Zoological Nomenclature”. 5 (22), s. 281-296, 1954. (ang.). 
  13. ↑ J.L. Gronovius: Zoophilacium Gronovianum: exhibens animalia quadrupeda, amphibia, pisces, insecta, vermes, mollusca, testacea, et zoophyta. Cz. 1. Lugduni Batavorum: Apud Theodorum Haak et Socium et Samuelem et Johannem Luchtmans, 1763, s. 102. (łac.).
  14. ↑ ICZN. Opinion 89. Suspension of the Rules in the Case of Gronow 1763, Commerson 1803, Gesellschaft Schauplatz 1775 to 1781, Catesby 1771, Browne 1789, Valmont de Bomare 1768 to 1775. „Opinions and declarations rendered by the International Commission on Zoological Nomenclature”. 1B (3), s. 321–327, 1958. (ang.). 
  15. ↑ ICZN. Opinion 259. Rejection of the names used by Mark Catesby in the Natural History of Carolina, as Republished by Edwards in the Edition of 1771, But Acceptance of names formed in accordance with the Linnean system Inserted by Edwards in that Edition. „Opinions and declarations rendered by the International Commission on Zoological Nomenclature”. 5 (20), s. 253–264, 1954. 
  16. ↑ M. Catasby: The natural history of Carolina, Florida, and the Bahama Islands: containing the figures of birds, beasts, fishes, serpents, insects, and plants : particularly, those not hitherto described, or incorrectly figured by former authors, with their descriptions in English and French : to which is prefixed, a new and correct map of the countries, with observations on their natural state, inhabitants, and productions. Wyd. 3. Cz. 2. London: B. White, 1771, s. 1. (ang.).
  17. ↑ M.E. Bloch: Systema Ichthyologiae Iconibus cx Ilustratum. Post obitum auctoris opus inchoatum absolvit, correxit, interpolavit Jo. Gottlob Schneider, Saxo. Berolini: Sumtibus auctoris impressum et Bibliopolio Sanderiano commissum, 1801, s. 432. (łac.).
  18. ↑ B.G. de Lacépède: Histoire naturelle des poissons. T. 5. Paris: Plassan, 1803, s. 45. (fr.).
  19. ↑ G. Cuvier. Observations et recherches critiques sur différens poissons de la Méditerranée, et à leur occasion sur des poissons d’autres mers, plus ou moins liés avec eux. „Mémoires du Muséum d’histoire naturelle”. 1, s. 232, 1815. (fr.). 
  20. ↑ J.B. von Spix, L. Agassiz & K.F.P. von Martius: Selecta genera et species piscium quos in itinere per Brasiliam annis MDCCCXVII-MDCCCXX jussu et auspiciis Maximiliani Josephi I. Bavariae regis augustissimi peracto colleget et pingendso curavit. Cz. 1. Monachii: C. Wolf, 1829, s. 48. (łac.).
  21. ↑ a b J.J. Kaup: Catalogue of apodal fish, in the collection of the British Museum. London: The Trustees, 1856, s. 143. (ang.).
  22. ↑ Garman 1899 ↓, s. 326.
  23. ↑ Fowler 1911 ↓, s. 651.
  24. ↑ a b G.A. Scopoli: Introductio ad historiam naturalem sistens genera lapidum, plantarum, et animalium: hactenus detecta, caracteribus essentialibus donata, in tribus divisa, subinde ad leges naturae. Pragae: Apud Wolfgangum Gerle, 1777, s. 450. (łac.).
  25. ↑ a b R. Froese & D. Pauly: Albula. FishBase (ver. (02/2024)). [dostęp 2024-04-28]. (ang.).
  26. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 64.
  27. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 222.
  28. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 283.
  29. ↑ a b Ch. Scharpf: Family Albulidae Bleeker 1849 (Bonefishes). The ETYFish Project. [dostęp 2024-04-28]. (ang.).
  30. ↑ Pisces. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 10. (łac.).
  31. ↑ a b Jaeger 1959 ↓, s. 111.
  32. ↑ a b Jaeger 1959 ↓, s. 171.
  33. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 30.
  34. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 123.
  35. ↑ Fowler 1911 ↓, s. 652.
  36. ↑ K. Kowalska, J.M. Rembiszewski & H. Rolik: Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 11.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Albulinae&oldid=73673981”