Aleja 3 Maja w Piotrkowie Trybunalskim
| Piastowskie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Budynek pod numerem 10 przy al. 3 Maja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość |
695 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Piotrkowa Trybunalskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 51,4042°N 19,6925°E/51,404200 19,692500 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aleja 3 Maja – jedna z najbardziej reprezentacyjnych ulic Piotrkowa Trybunalskiego. Ma długość 695 metrów. Większość znajdującej się przy niej kamienic wybudowano w stylu secesyjnym na przełomie XIX i XX wieku.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Projekt wytyczenia ulicy powstał około 1865, w ramach planu porządkowania i odbudowy miasta po pożarze. Sama ulica powstała w 1873, a w 1921 została wybrukowana. Wysadzana rzędami drzew, początkowo kasztanowcami i klonami, a następnie brzozami oraz lipami[1].
W przeszłości w obrębie Alei 3 Maja i ul. Reymonta 4 istniał cmentarz ewangelicki, z którego nagrobki z końca XVIII i początku XIX w. przeniesiono na nowy cmentarz ewangelicki utworzony w 1873 przy ul. Cmentarnej[2]. Plac ten parafia ewangelicka kupiła w 1795, zaś cmentarz formalnie zlikwidowano w 1995, jednak pochówki na nowym cmentarzu odbywały się już od 1877[3].
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Ulica w przeszłości nosiła miana Aleksandryjskiej, Szkolnej, Lipowej, by w roku 1917 otrzymać nazwę alei 3 Maja. W okresie okupacji hitlerowskiej nosiła nazwę Lindenallee (alei Lipowej), a w latach 1952–1989 Bolesława Bieruta[4].
Najważniejsze obiekty[edytuj | edytuj kod]
- Ośrodek Sportu i Rekreacji
- Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna
- Budynek nr 12 (obecnie Miejski Ośrodek Kultury)
- Prokuratura Rejonowa i Okręgowa
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do rejestru zabytków wpisane są budynki[5]:
- nr 12 – budynek Stowarzyszenia Wzajemnej Pomocy Przemysłowców i Handlujących Miasta Piotrkowa, 1912–13
Do gminnej ewidencji zabytków miasta Piotrkowa Trybunalskiego, oprócz obiektów z rejestru zabytków, są też wpisane budynki[6][7]:
- nr 3 – kamienica, 1910
- nr 4 – kamienica, 1910
- nr 7 – kamienica (dawniej szkoła podstawowa), 2. poł. XIX w.
- nr 8 – willa (Sanepid), 1910
- nr 9 – dom
- nr 10 – kamienica, koniec XIX w.
- nr 11 – budynek handlowo-usługowy (dawniej kino), pocz XX w.
- nr 14 – dom, 3. ćw. XIX w.
- nr 16 – kamienica, 1910
- nr 17 – kamienica, koniec XIX w.
- nr 18 – kamienica, około 1903
- nr 19 – kamienica, pocz. XX w.
- nr 20 (Jagiellońska 17) – kamienica, 1890–1900
- nr 21 (Piastowska 1) – kamienica
- nr 23 – kamienica
- nr 29 – kamienica
- nr 36/38 – kamienica (zespół szkół), około 1913
- nr 36/38 (Żeromskiego 29) – kamienica, 1890
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ ePiotrkow.pl - www.epiotrkow.pl [online], www.epiotrkow.pl [dostęp 2020-02-05] (pol.).
- ↑ Gminny program opieki nad zabytkami 2014 ↓, s. 32.
- ↑ Piotrków Trybunalski. Trakt luterański (folder). Urząd Miasta Piotrkowa Trybunalskiego. Centrum Informacji Turystycznej.
- ↑ Dawny Piotrków - archiwalne zdjęcia i pocztówki m. Piotrków Trybunalski [online], www.dawnypiotrkow.pl [dostęp 2020-02-05].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2020-02-05].
- ↑ Gminny program opieki nad zabytkami 2014 ↓, s. 39.
- ↑ Zmiana Studium zagospodarowania przestrzennego 2017 ↓, s. 113–114.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Gminny program opieki nad zabytkami gminy miasta Piotrków Trybunalski na lata 2015–2018, Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego, 2014.
- Zmiana Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Piotrkowa Trybunalskiego, Urząd Miasta Piotrków Trybunalski. Biuletyn Informacji Publicznej, 2017.