Aleksander Cyprian von Kreutz
| hrabia Belzig | |
| Rodzina |
von Kreutz |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
1851 |
| Data i miejsce śmierci |
1 listopada 1911 |
| Ojciec |
Aleksander Henryk Kreutz |
| Żona |
Elizawieta Woyeykowa |
| Dzieci |
Aleksander Kreutz |
Aleksander Cyprian von Kreutz (ur. 1851 w Kościelcu, zm. 1 listopada 1911[1] tamże) – rosyjski arystokrata kurlandzkiego pochodzenia, właściciel majoratu kościeleckiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Jego ojcem był najmłodszy syn generała Cypriana Kreutza – Aleksander Henryk Kreutz[2]. W młodości związał się z Teofilą Wolską[3], później jednak wziął ślub z przedstawicielką petersburskiej arystokracji – Elizawietą (Elżbietą)[4] Woyeykową i przeszedł na prawosławie[5][6]. W latach 80. XIX wieku przystąpił do modernizacji rodowej siedziby – majoratu kościeleckiego, w latach 1887–1889 miała miejsce budowa okazałego, ekletycznego pałacu i zespołu parkowego według projektu Józefa Benedyktynowicza Chrzanowskiego – architekta gubernialnego w Kaliszu[6][7]. Był także właścicielem willi „Sejmik” w Kole[8].
Od 1879 roku był członkiem komitetu organizacyjnego, który zbierał fundusze na rzecz otwarcia w Kole Szkoły Realnej[7]. Osobiście grał na skrzypcach na koncertach, z których dochód przeznaczono na utworzenie placówki. Przekazał także na budowę gmachu cegły z rozebranej gorzelni, drewno budowlane oraz 500 rubli w gotówce[4]. Był również współzałożycielem i dobroczyńcą szkolnej biblioteki. Wspierał również finansowo i materialnie budowę kościoła Opatrzności Bożej w Kole oraz budowę siedziby kolskiej straży ogniowej, której od 1888 roku był prezesem. Istnieją także przekazy świadczące o udzielaniu przez von Kreutzów pomocy powstańcom styczniowym[4].
W 1887 roku w Kole wzniesiono poświęcony mu obelisk, który ustawiono na skwerze jego imienia przed budynkiem Szkoły Realnej[9][4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ 650 Wydarzeń na 650-lecie Koła, Ewaryst Jaśkowski i inni, Koło: Urząd Miejski w Kole, 2012, s. 40, ISBN 978-83-911785-1-5.
- ↑ Witkowski 2018 ↓, s. 97.
- ↑ Kaszyński 2015 ↓, s. 51.
- ↑ a b c d Witkowski 2018 ↓, s. 99.
- ↑ Kaszyński 2016 ↓, s. 49.
- ↑ a b Makary Górzyński, Pałac Kreutzów w Kościelcu Kolskim rezydencja Belle Époque, s. 3.
- ↑ a b Witkowski 2018 ↓, s. 98.
- ↑ Willa, tzw. Sejmik [online], www.e-kolo.pl, 24 listopada 2017 [dostęp 2022-08-07] (pol.).
- ↑ Kaszyński 2016 ↓, s. 51.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Krzysztof Witkowski (red.), Dzieje gminy Kościelec, Piotr Gołdyn, Bartłomiej Grzanka, Krzysztof Witkowski, Kościelec: Gmina Kościelec, 2018, ISBN 978-83-951541-0-2.
- Mariusz Kaszyński, Prawosławni na ziemi kolskiej, „Rocznik Kolski”, 8, Koło: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Kole, 2015, ISSN 1898-1607.