Andrzej Buda

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Andrzej Buda
Leon
major Służby Bezpieczeństwa major Służby Bezpieczeństwa
Data i miejsce urodzenia

1 grudnia 1907
Niechobrz

Data i miejsce śmierci

26 marca 2005
Gdańsk

Jednostki

Służba Bezpieczeństwa

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk Krzyż Partyzancki Medal 10-lecia Polski Ludowej

Andrzej Buda pseud. Leon (ur. 1 grudnia 1907 w Niechobrzu, zm. 26 marca 2005 w Gdańsku) – działacz komunistyczny, oficer aparatu bezpieczeństwa PRL.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Kacpra i Agnieszki[1]. Na początku lat 20. skończył szkołę powszechną, następnie pracował na roli i w majątku ziemskim. W latach 1930–1932 był robotnikiem we Francji, a po powrocie sezonowym robotnikiem budowlanym. W latach 1942–1944 żołnierz Gwardii Ludowej i Armii Ludowej o pseudonimie „Leon”[2].

Od marca 1944 r. był sekretarzem konspiracyjnego Okręgu PPR Rzeszów–Tarnów. Od 7 do 26 sierpnia 1944 pełnił obowiązki I sekretarza Komitetu Okręgowego Polskiej Partii Robotniczej w Rzeszowie, jednak po utworzeniu tam Komitetu Wojewódzkiego nie objął w nim analogicznej funkcji[3]. 8 września 1944 został kierownikiem Wydziału Personalnego Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Rzeszowie, a 13 stycznia 1945 został przeniesiony na analogiczne stanowisko do WUBP w Krakowie. Od 7 czerwca 1945 p.o. naczelnika, a od 1 października 1947 naczelnik Wydziału Personalnego WUBP w Gdańsku. 15 lipca 1952 został naczelnikiem Wydziału Ogólnego, a 1 sierpnia 1953 naczelnikiem Wydziału Ogólno-Administracyjnego WUBP w Gdańsku. Od 1 kwietnia 1955 zastępca naczelnika Wydziału IX Wojewódzkiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Publicznego (WUdsBP) w Gdańsku. Od 1 stycznia 1957 zastępca naczelnika Wydziału „T”, a od 1 lutego do 31 grudnia 1962 Wydziału II SB Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej w Gdańsku. Od 8 lutego 1958 major MO.

W II RP działał najpierw w ZMW „Wici” i SL, a od 1932 w KPP. Podczas okupacji był członkiem rabunkowego oddziału GL Józefa Augustyna i wstąpił do PPR; był m.in. sekretarzem rzeszowskiego okręgu PPR. Był odznaczony Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945, Krzyżem Zasługi KRN, Medalem Za Odrę, Nysę, Bałtyk, Srebrnym (1946)[4] i Złotym Krzyżem Zasługi, Odznaką „10 Lat w Służbie Narodu”, Krzyżem Partyzanckim, Medalem 10-lecia Polski Ludowej i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1957). Pochowany na Cmentarzu Łostowickim w Gdańsku[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Katalog Biura Lustracyjnego IPN. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2019-02-03].
  2. ↑ Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2022-01-30].
  3. ↑ Mirosław Szumiło. I sekretarze Komitetów Wojewódzkich PPR (1944–1948) — portret zbiorowy. „Dzieje Najnowsze”, s. 44, 2013. ISSN 0419-8824. 
  4. ↑ M.P. z 1947 r. nr 29, poz. 247
  5. ↑ Wyszukiwarka cmentarna – gdańskie cmentarze

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Rok pierwszy. Powstanie i działalność aparatu bezpieczeństwa publicznego na Rzeszowszczyźnie (sierpień 1944–lipiec 1945), oprac. Dariusz Iwaneczko, Zbigniew Nawrocki, Instytut Pamięci Narodowej, Rzeszów 2005.
  • Aparat bezpieczeństwa w województwie gdańskim w latach 1945–1990, Instytut Pamięci Narodowej, Gdańsk 2010.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Andrzej_Buda&oldid=68304443”