Aplaja („trzeci”)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przerys jednego z asyryjskich reliefów przedstawiający króla Sennacheryba oraz jego mukīl appāti („trzymającego lejce” - woźnicę) i tašlīšu („trzeciego” - tarczownika) stojących w królewskim rydwanie

Aplaja (w transliteracji z pisma klinowego zapisywane mDUMU.UŠ-a-a lub mA-)[1] – dostojnik z bliskiego otoczenia asyryjskiego księcia Arda-Mulissi, syna Sennacheryba (704-681 p.n.e.). Wiadomo, iż służył on przy księciu jako tzw. „trzeci” (sum. lú.3-šú, akad. tašlīšu)[2][3]. Terminem tym określany był trzeci członek trzyosobowej załogi asyryjskiego rydwanu, który chronić miał tarczą woźnicę i łucznika/włócznika[3]. Tym samym Aplaja, jako członek załogi rydwanu Arda-Mulissi, miał za zadanie chronić osobę księcia w trakcie walki. Ze źródeł asyryjskich wiadomo, iż osoby pełniące funkcję „trzeciego” przy władcach zajmowały również ważną pozycję na dworze królewskim, Ciesząc się zaufaniem króla byli oni często jego osobistymi doradcami i wysłannikami[4]. Podobną rolę w świcie Arda-Mulissi odgrywał najprawdopodobniej również Aplaja. W trakcie wykopalisk w Niniwie odkryto dziewięć jego dokumentów pochodzących z lat 698-683 p.n.e.[1] Wynika z nich, iż był on bogatą i wpływową osobą, zajmującą się m.in. udzielaniem dużych pożyczek na procent oraz zakupem ziemi, posiadłości i niewolników[1].

Jeden z zachowanych dokumentów z archiwum Aplaji, jedyny, w którym książę Arda-Mulissi wymieniony został z imienia, odegrał bardzo ważną rolę przy identyfikacji Arda-Mulissi jako mordercy Sennacheryba[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. hasło tašlīšu, The Assyrian..., s. 291.
  2. a b c Kwasman T., Parpola S., Reade J., Legal transactions..., s. XXXII.
  3. hasło tašlīšu, The Assyrian ..., s. 293.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Kwasman T., Parpola S., Legal transactions of the Royal Court of Niniveh (Part I: Tiglath-Pileser III through Esarhaddon), State Archives of Assyria, t. 6, Helsinki University Press 1991.
  • hasło tašlīšu, The Assyrian Dictionary, tom 18 (T), The Oriental Institute, Chicago 2006, s. 291-293.