Przejdź do zawartości

Aromantyczność

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Osoby trzymające banery związane z aromantycznością podczas Parady Równości w Kolonii, 2019

Aromantyczność - orientacja romantyczna polegająca na nieodczuwaniu zainteresowania romantycznego innymi osobami lub odczuwanie go w stopniu znikomym[1][2][3][4]. Identyfikacja osoby aromantycznej często jest potocznie skracana do aro[4].

Aromantyczność nie oznacza braku potrzeb emocjonalnej i fizycznej bliskości[2]. Pojęcie to oznacza jedynie brak potrzeby posiadania, awersję lub trudność ze zrozumieniem motywacji do zawiązywania romantycznych relacji[2][3][4]. Osoby aromantyczne mają tendencje do traktowania swoich relacji z innymi osobami w sposób platoniczny[3][5].

Aromantyczność nie ma związku z seksualnością jednostki[2][5][6]. Wynika to z tego, że orientacja romantyczna nie wpływa na libido ani orientację seksualną[7] - pomimo, że duża część osób aromantycznych jest aseksualna[8][9], mogą być one każdej innej orientacji seksualnej[2][5][10], nawet alloseksualnej[11].

Spektrum aromantyczności

[edytuj | edytuj kod]

Ze względu na subiektywny sposób odczuwania pociągu seksualnego oraz romantycznego, wyszczególnia się pojęcia mieszczące się ogólnie w definicji-parasolu aromantyczności[12]. Oto kilka z nich:

  • Osoby alloseksualne aromantyczne (allo-aro) - osoby odczuwające pociąg seksualny przy jednoczesnym braku odczuwania zainteresowania romantycznego innymi osobami, odczuwaniu go w sposób nienormatywny lub przy odczuwaniu go w stopniu znikomym[12][4][13].
  • Osoby aseksualne aromantyczne (aro-ace) - osoby nieodczuwające, odczuwające w stopniu znikomym lub odczuwające w sposób nienormatywny zarówno pociągu seksualnego, jak romantycznego[12][4][13][3].
  • Osoby szaromantyczne[14] (ang. greyromantic) - osoby doświadczające pociąg romantyczny bardzo słabo, bardzo rzadko lub wyłącznie pod wpływem określonych okoliczności[5][14][13][15][16][3].
  • Osoby demiromantyczne - osoby odczuwające pociąg romantyczny wyłącznie po stworzeniu silnej, bliskiej więzi z inną osobą[3][13][17][5].
  • Osoby aegoromantyczne - osoby nie odczuwające pociągu romantycznego, ale lubiące samą ideę romantyczności[18][19].
  • Osoby quoiromantyczne - osoby nie mające pewności, czy ich uczucia są pociągiem romantycznym, czy ich natura jest jednak seksualna lub platoniczna[12][14][19].

Flaga dumy

[edytuj | edytuj kod]
Flaga dumy osób aromantycznych

Flaga dumy osób aromantycznych została zaprojektowana przez Cameron Whimsy w 2014 roku[20][21]. Kolor zielony został wybrany jako przeciwieństwo czerwieni, będącej ogólnie kojarzoną z romantycznością. Dwa odcienie mają zaznaczyć, że aromantyczność jest spektrum. Biel oznacza miłość platoniczną i przyjaźń, a szarość i czerń reprezentują spektrum seksualności, którą osoby aromantyczne mogą odczuwać[20][21][22].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Małgorzata Agnieszka Kot, Sylwia Vargas, Marika Graczyk (red.), Od A do Z do LGBTQIAP, Warszawa: Fundacja Humanity in Action Polska, 2019, s. 31, ISBN 978-83-941197-4-4 [dostęp 2024-07-28] (pol.).
  2. a b c d e Międzyanrodowe Stowarzyszenie Studentów Medycyny IFMSA-Poland, Stanowisko oficjalne IFMSA-Poland nt. Orientacji Seksualnej i Tożsamości Płciowej, maj 2021, s. 5 [dostęp 2024-07-28] (pol.).
  3. a b c d e f Olga Żukowicz, Mniejszość w mniejszości. Jak aseksualność wzbogaca myślenie o ludzkiej seksualności, „Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne”, 28 (2), 2021, s. 31–39, DOI10.21697/ucs.2021.28.2.05, ISSN 2299-2367 [dostęp 2024-07-28] (pol.).
  4. a b c d e AUREA - Podstawowa terminologia [online], AUREA [dostęp 2024-07-28] (ang.).
  5. a b c d e Erica Mulder, Aromanticism 101 [online] [dostęp 2024-07-28] (ang.).
  6. James A. Fowler i inni, Exploring Aromanticism Through an Online Qualitative Investigation With the Aromantic Community: “Freeing, Alienating, and Utterly Fantastic”, „International Journal of Sexual Health”, 36 (1), 2024, s. 126–143, DOI10.1080/19317611.2024.2311158, ISSN 1931-7611, PMID38596810, PMCIDPMC10903686 [dostęp 2024-07-28] (ang.).
  7. Stacy Anne Pinto, ASEXUally: On Being an Ally to the Asexual Community, „Journal of LGBT Issues in Counseling”, 8 (4), 2014, s. 331–343, DOI10.1080/15538605.2014.960130, ISSN 1553-8605 [dostęp 2024-07-28] (ang.).
  8. Amy N. Antonsen i inni, Ace and Aro: Understanding Differences in Romantic Attractions Among Persons Identifying as Asexual, „Archives of Sexual Behavior”, 49 (5), 2020, s. 1615–1630, DOI10.1007/s10508-019-01600-1, ISSN 1573-2800 [dostęp 2024-07-28] (ang.).
  9. Tranzycja płci jako zjawisko społeczne. Światy społeczne i struktury możliwości w doświadczeniach biograficznych transp [online], scholar.googleusercontent.com [dostęp 2024-07-28].
  10. Miller (red.), Teaching, affirming, and recognizing trans* and gender creative youth: a queer literacy framework, Queer studies and education, New York: Palgrave Macmillan, 2016, s. 299–309, ISBN 978-1-137-56766-6 [dostęp 2024-07-28].
  11. The Smart Girl's Guide to Polyamory: Everything You Need to Know About Open ... - Dedeker Winston - Google Books [online], web.archive.org, 29 kwietnia 2023, s. 113 [dostęp 2024-07-28] [zarchiwizowane z adresu 2023-04-29].
  12. a b c d Aromantic-spectrum Union for Recognition, Education, and Advocacy, Common Aromantic Identities [online], Aromanticism.org [dostęp 2024-07-28] (ang.).
  13. a b c d Mental health and suicidal tendencies [online], Google Docs [dostęp 2024-07-28] (pol.).
  14. a b c AUREA - Aromantic Identity Terms [online], AUREA [dostęp 2024-07-28] (ang.).
  15. Daniel Copulsky, Phillip L. Hammack, Asexuality, Graysexuality, and Demisexuality: Distinctions in Desire, Behavior, and Identity, „The Journal of Sex Research”, 60 (2), 2023, s. 221–230, DOI10.1080/00224499.2021.2012113, ISSN 0022-4499 [dostęp 2024-07-28] (ang.).
  16. Katie M. Edwards i inni, Stalking among sexual and gender minorities: A systematic literature review, „Aggression and Violent Behavior”, 66, 2022, s. 101777, DOI10.1016/j.avb.2022.101777, ISSN 1359-1789 [dostęp 2024-07-28].
  17. Ace/ Aro Spectrum Definitions [online], OXFORD UNIVERSITY LGBTQ+ SOCIETY [dostęp 2024-07-28] (ang.).
  18. Victoria Barron, Amazing Ace, Awesome Aro: An Illustrated Exploration, Jessica Kingsley Publishers, 21 czerwca 2023, ISBN 978-1-83997-715-2 [dostęp 2024-07-28] (ang.).
  19. a b Sinéad Kelleher, Examining the personal and societal factors that inform the development of an asexual identity: a qualitative and quantitative enquiry [online], 2023 [dostęp 2024-07-28] (ang.).
  20. a b volbol, whoops yeah i just realised i never actually made... [online], web.archive.org, 19 marca 2023 [dostęp 2024-07-28] [zarchiwizowane z adresu 2023-03-19].
  21. a b Queer Community Flags | QueerEvents.ca [online], Queer Events [dostęp 2024-07-28] (ang.).
  22. AUREA - Resources [online], AUREA [dostęp 2024-07-28] (ang.).