Wykluczenie cyfrowe
Wykluczenie cyfrowe, podział cyfrowy, e-wykluczenie, wykluczenie informacyjne, wykluczenie informatyczne – termin stosowany do określenia różnicy między osobami i społeczeństwami mającymi dostęp do techniki informatycznej, a tymi, które takiego dostępu nie mają[1].
Podział spowodowany został wdrożeniem technik i usług informatycznych, na zakup których pozwolić mogą sobie klasy bogata i średnia. Wzrosło rozwarstwienie społeczne z klasą niższą, której nie stać na swobodny dostęp do Internetu. Można mówić o nowym rodzaju stratyfikacji społecznej, gdzie podział przebiega między połączonymi a niepołączonymi z Siecią.
Jedną z przyczyn tej „przepaści cyfrowej” jest brak odpowiedniej infrastruktury technicznej. W wymiarze regionalnym stopień urbanizacji jest ważnym czynnikiem ułatwiającym dostęp i dającym możliwość korzystania z technik informatycznych i telekomunikacyjnych[1]. Ograniczenia infrastrukturalne związane z brakiem lub utrudnionym dostępem do sprzętu i Internetu oraz możliwości ich zakupienia określane są barierą twardą, czynnikami technologicznymi[2] lub kategorią obiektywną[3].
Wykluczenie cyfrowe nie wynika z samego tylko z braku połączenia z Internetem – innymi przyczynami są:
- brak umiejętności posługiwania się komputerem (zwłaszcza wśród osób starszych)
- niska prędkość łącza (szczególnie w małych miastach i na wsi)
Oprócz zamożności i dostępu do Sieci istotnym czynnikiem jest należenie do kultury informatycznej, na którą składa się znajomość języka angielskiego, umiejętności techniczne oraz sprawność poznawcza[4]. Według badań CBOS 25% osób powyżej 65 lat i 51% w wieku 55–64 lata korzysta z Internetu, podczas gdy robi to zdecydowana większość ludzi młodych (100% ankietowanych w wieku 18–24 oraz 96% ankietowanych w wieku 25–34)[5].
Mimo że wskaźnik korzystania z Internetu w najbogatszych społeczeństwach sięga od około 60% do 75%, należy mieć na uwadze fakt, że w ogólnej tendencji nie wzrasta. Do dziś[kiedy?] połowa ludzkości żyje o dwie godziny drogi od najbliższego telefonu. W wyniku podziału cyfrowego powstają trzy warstwy społeczne:
- elita informacyjna,
- uczestnicząca większość,
- niepodłączeni i wykluczeni[6].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Decyzja Urzędu Nadzoru EFTA nr 34/10/COL z dnia 3 lutego 2010 r. zmieniająca po raz 79. zasady proceduralne i merytoryczne w dziedzinie pomocy państwa poprzez dodanie nowego rozdziału w sprawie stosowania przepisów dotyczących pomocy państwa w odniesieniu do szybkiego wdrażania sieci szerokopasmowych. (CELEX: E2010C0034).
- ↑ Edyta Widawska, Ewa Wysocka, Zbigniew Wieczorek, ''Wyznaczniki wykluczenia cyfrowego i dostępności stron internetowych instytucji publicznych'', Częstochowa: Wydawnictwo im. S. Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza 2014, s. 13 [dostęp 2022-05-12].
- ↑ Anna Stawicka, ''Wykluczenie cyfrowe w Polsce'', Warszawa: Kancelaria Senatu 2015, s. 3-4 [dostęp 2022-05-12].
- ↑ Internet i <<nowe technologie informacji>>, [w:] Eric Maigret, Socjologia komunikacji i mediów, 2008, s. 424, ISBN 978-83-7737-009-4.
- ↑ Badanie CBOS „Korzystanie z Internetu” z maja 2018 (www.cbos.pl).
- ↑ Jan van Dijk, Społeczne aspekty nowych mediów, 2010, ISBN 978-83-01-16290-0.