Baszkówka (meteoryt)
52°02′00″N 20°56′00″E/52,033333 20,933333 Model meteorytu | |
| Sposób odkrycia |
Spadły |
|---|---|
| Państwo | |
| Miejsce znalezienia | |
| Data znalezienia |
25 sierpnia 1994 |
| Masa |
15,7 kg |
| Typ | |
| Klasa | |
| Grupa |
L5 |
| Miejsce przechowywania |
Muzeum Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie |
Położenie na mapie Polski  | |
| 52°02′00″N 20°56′00″E/52,033333 20,933333
| |
Baszkówka – meteoryt z grupy chondrytów zwyczajnych, o masie 15,7 kg, który spadł 25 sierpnia 1994 we wsi Baszkówka koło Piaseczna.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Meteoryt Baszkówka ma unikatowy kształt wytopionego stożka, ponieważ wchodząc w atmosferę Ziemi nie obracał sie, został też znaleziony zaraz po upadku przez bezpośrednich świadków, co zapobiegło jego erozji[1]. Chondry mają budowę porfirową, gdzie prakryształy zbudowane są z pikotytu (odmiana spinelu bogata w chrom) i oliwinu, rozmieszczonych w masie bogatej w kamacyt (żelazo) i troilit. Chondry zajmują 30 – 50% objętości okazu i osiągają do 4 mm wielkości. Wiek datowany metodą K-Ar wynosi 3,8 mld lat.
Baszkówka charakteryzuje się:
- bardzo znaczną porowatością wynoszącą 15 – 20%[2]
- bardzo dobrym stanem zachowania, gdyż meteoryt nie uległ metamorfizmowi kontaktowemu ani wietrzeniu. W 95% zachowała się obtopiona powierzchnia zewnętrzna. Dzięki temu skład Baszkówki jest tylko nieznacznie zmieniony w stosunku do składu wyjściowego[potrzebny przypis].
W Muzeum Geologicznym Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie początkowo eksponowano model Baszkówki[3], po czasie jednak na wystawę trafił prawdziwy meteoryt[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Andrzej S. Pilski, Nieziemskie skarby : Poradnik poszukiwacza meteorytów, Warszawa: Prószyński i S-ka, 1999, ISBN 83-7180-173-4, OCLC 751197878 [dostęp 2022-12-29].
- ↑ Jacek Siemiątkowski, Petrografia chondrytu Baszkówka, „Geological Quarterly”, 2001 [dostęp 2011-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2005-01-31] (pol.).
- ↑ Monika Borys, Muzeum Geologiczne, „Gazeta Stołeczna”, 8 grudnia 2017, s. 7.
- ↑ „Baszkówka” w Oddziale Warszawskim Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii. Państwowy Instytut Geologiczny, 2023-05-16. [dostęp 2023-07-03].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Borucki J., Stępniewski M., 2004. Dziesięć lat po spadku meteorytu "Baszkówka"; próba podsumowania wyników badań i nowe dane (chondry metaliczne, mezosyderyty, okruchy skały afanitowej). Przegląd Geologiczny, 9: 873-882.
- Meteoritical Bulletin Entry for Baszkówka [online], The Meteoritical Society, International Society for Meteoritics and Planetary Science [dostęp 2012-05-06] (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia meteorytu
- Petrografia chondrytu Baszkówka [online], republika.pl [zarchiwizowane z adresu 2005-01-31].