Berdianśka kosa
46°39′00″N 36°47′00″E/46,650000 36,783333 Widok Berdiańska, w tle Berdianśka kosa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Powierzchnia |
6,7[1] |
| Miejscowości | |
| Rodzaj obiektu |
półwysep |
Położenie na mapie obwodu zaporoskiego  | |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
| 46°39′00″N 36°47′00″E/46,650000 36,783333
| |
| |
Berdianśka kosa (ukr. Бердянська коса) – ukraiński półwysep na Morzu Azowskim. Pod względem administracyjnym należy do obwodu zaporoskiego.
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Berdianśka kosa jest wąską, piaszczystą mierzeją (tzw. kosą). Rozciąga się z północnego wschodu na południowy zachód na długości około 23 kilometrów[1]. U nasady mierzei znajduje się ujście rzeki Berda i miasto Berdiańsk[2][1][3]. Berdianśka kosa jest najwęższa (60–100 m) w części środkowej, najszersza (do 2 km) w części południowej[1]. Na całej długości wschodniego wybrzeża rozciąga się plaża, natomiast zachodnie wybrzeże jest silnie rozczłonkowane. Znajdują się tam zatoczki porośnięte trzciną, zapewniające ptakom miejsca gniazdowania, oraz wyspy Wełykyj Dzendzyk i Małyj Dzendzyk[1][3].
Kosę tworzą głównie osady piaszczyste z przekształconymi przez morze pozostałościami muszelek. Jej powierzchnia jest równinna, lekko pofalowana z piaszczystymi wzgórzami do 2–3 m i odrębnymi wydmami. Rośnie na niej ponad 200 gatunków roślin, w tym 20 endemitów[1].
Mierzeja jest w dużej części zurbanizowana, zajęta przez kurorty i tereny rekreacyjne; znajduje się na niej ponad 70 instytucji, w tym ośrodki wypoczynkowe i sanatoria[1][3]. Dojeżdża na nią marszrutka z Berdiańska[3]. W efekcie przekształceń antropogenicznych zanikł proces naturalnej odbudowy Berdianśkiej kosy: w XX wieku jej powierzchnia zmniejszyła się z 950,8 ha do 670,4 ha[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h О.П. М'ягченко, Бердянська коса, [w:] І.М. Дзюба, А.І. Жуковський, М.Г. Железняк (red.), Енциклопедія Сучасної України, Kijów: Instytut Badań Encyklopedycznych, Narodowa Akademia Nauk Ukrainy, 2003 [dostęp 2022-04-14].
- ↑ Berdiansk Spit [online], Internet Encyclopedia of Ukraine [dostęp 2022-04-14] (ang.).
- ↑ a b c d Бердянська коса [online], Азовське море [dostęp 2022-04-14] (ukr. • ros.).