Rybożer madagaskarski
| Icthyophaga vociferoides | |||
| (Des Murs, 1845) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
rybożer madagaskarski | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Rybożer madagaskarski[4], bielik madagaskarski[5] (Icthyophaga vociferoides) – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Endemit Madagaskaru. Jest on krytycznie zagrożony wyginięciem.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisał w 1845 roku Marc Athanase Parfait Œillet des Murs, nadając mu nazwę Haliætus vociferoïdes. Jako miejsce typowe wskazał Madagaskar[1]. Gatunek został przeniesiony do rodzaju Icthyophaga[4], choć wielu autorów nadal zalicza go do Haliaeetus[3][6][7][8]. Najbliższy krewniak rybożera madagaskarskiego to rybożer afrykański (Icthyophaga vocifer)[9]. Nie wyróżnia się podgatunków[6][7][9].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Wygląd zewnętrzny
Ciało i skrzydła są ciemnobrązowe, oprócz jasnobrązowej głowy, białego karku i ogona. Dziób i nogi są bladoszare.
- Rozmiary
Długość ciała: 70–80 cm. Rozpiętość skrzydeł: ok. 200 cm. Osiąga masę od 2 do 3 kg.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
- Zasięg występowania
Gatunek endemiczny. Występuje wyłącznie na Madagaskarze. Jego obecny zasięg ograniczony jest do zachodnich wybrzeży wyspy aż po jej północny kraniec[3].
- Środowisko
Suche, liściaste lasy w pobliżu akwenów wodnych. Także lasy mangrowe[3][7]. Spotykany od poziomu morza do 1200 m n.p.m.[3][7]
Pożywienie[edytuj | edytuj kod]
Głównie ryby, rzadziej kraby, młode żółwie[7], gryzonie, mniejsze ptaki, czasem również padlina.
Rozród[edytuj | edytuj kod]
Pary lęgowe są terytorialne. Gniazdo na wysokim drzewie lub skalnym klifie. Składa 1 lub 2 jaja (najczęściej 2[7]), bardzo rzadko 3. Inkubacja jaj trwa 37–43 dni, zajmują się nią oboje rodzice, ale głównie samica[7]. Przeżywa tylko jedno pisklę wskutek tzw. kainizmu. Pisklęta przebywają w gnieździe przez 78–89 dni od wyklucia, choć zwykle w wieku około 70 dni przemieszczają się już na sąsiednie gałęzie[7]. Sukces lęgowy jest bardzo niski.
Status[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje rybożera madagaskarskiego za gatunek krytycznie zagrożony (CR – Critically Endangered) nieprzerwanie od 1994 roku. Liczebność populacji szacuje się na około 120 par lęgowych, czyli około 240 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b M.O. Desmurs, Description de quelques espèces nouvelles d'Oiseaux, „Rev. Zool. Soc. Cuvierienne”, 8, 1845, s. 175–176 (fr.).
- ↑ a b D. Lepage: Madagascar Fish-Eagle Haliaeetus vociferoides. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-04-21]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Icthyophaga vociferoides, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2023-04-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-20].
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Uaktualnienia strony. [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-20].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-11]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Species account: Madagascar Fish Eagle Haliaeetus vociferoides. [w:] Global Raptor Information Network [on-line]. [dostęp 2023-04-21]. (ang.).
- ↑ Haliaeetus vociferoides, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2023-04-21] (ang.).
- ↑ a b Madagascar Fish-eagle (Haliaeetus vociferoides). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Species factsheet: Haliaeetus vociferoides. BirdLife International. [dostęp 2020-08-11]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).