Billy kłamca
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji | |
| Data premiery |
16 września 1963 |
| Kraj produkcji | |
| Język | |
| Czas trwania |
98 minut |
| Reżyseria | |
| Scenariusz |
Keith Waterhouse |
| Główne role | |
| Muzyka | |
| Zdjęcia | |
| Scenografia | |
| Montaż | |
| Wytwórnia |
Vic Films Productions |
| Dystrybucja |
Anglo-Amalgamated |
| Nagrody | |
| 6 nominacji do Nagrody BAFTA | |
Billy kłamca (oryg. ang. Billy Liar) – brytyjski komediodramat filmowy z 1963 roku w reżyserii Johna Schlesingera.
Jedno z reprezentatywnych dzieł kina „młodych gniewnych”. Film zrealizowano na podstawie powieści Keitha Waterhouse’a, który postać bohatera stworzył z wykorzystaniem elementów własnej biografii[1].
[2].
Treść[edytuj | edytuj kod]
Tytułowy bohater, wywodzący się z robotniczej rodziny, niesamodzielny życiowo Billy, nosi w sobie skryty gniew i bunt przeciwko szarzyźnie codziennego życia. Zniechęcony nudną pracą, brakiem perspektyw i zrażony groszoróbstwem rodziców, najchętniej ucieka w krainę marzeń – do fikcyjnego państwa Ambrozji, gdzie jest władcą i bohaterem. W ten sposób odreagowuje swe rozmaite życiowe porażki, w wyobraźni zamieniając je w sukcesy i zwycięstwa. Realne życie urozmaica sobie, spotykając się równocześnie z dwiema dziewczętami – Ritą i Barbarą, i obydwu nieostrożnie proponując zaręczyny. Tę nieudane próby zmian oraz zatopienie się w fantazjach nagle przerywa odnowiona i obiecująca znajomość z atrakcyjną Liz – dawną znajomą, która proponuje mu zerwanie z dotychczasowym życiem i wspólny wyjazd do Londynu. Jednak Billy w swym pozornym buncie nie jest dość konsekwentny i odważny, by porzucić dom rodzinny i rozpocząć zupełnie samodzielne życie. W ostatnim momencie zawodzi jednak partnerkę i wybiegiem ratuje się przed wyjazdem, powracając do swej fantastycznej Ambrozji[3]. Zakończenie można zinterpretować jako bohaterskie przyjęcie przez głównego bohatera odpowiedzialności za przyszłość rodziny, poprzez pozostanie, aby podjąć pracę i sprawować opiekę nad rodzicami, w miejsce ucieczki do Londynu.[4]
Obsada (główne role)[edytuj | edytuj kod]
- Tom Courtenay – Billy Fisher
- Wilfred Pickles – jego ojciec
- Mona Washbourne – jego matka
- Ethel Griffies – babcia Florence
- Finlay Currie – pan Duxbury
- Gwendolyn Watts – Rita
- Helen Fraser – Barbara
- Julie Christie – Liz
- Leonard Rossiter – pan Shadrack
- Leslie Randall – Danny Boon
Odbiór[edytuj | edytuj kod]
Dzieło filmowe Schlesingera w porównaniu z innymi filmami młodych gniewnych jest mniej nastawione na realizm społeczny, natomiast bardziej zorientowane na efekty humorystyczne[5]. Mimo pozytywnego odbioru Billy'ego kłamcy, niektórzy krytycy zarzucali reżyserowi irytującą bierność głównego bohatera[1]. Nie przeszkodziło to filmowi Schlesingera w zdobyciu sześciu nominacji do nagrody BAFTA. Ponadto popularność filmu przyczyniła się do kolejnych adaptacji powieści w postaci musicalu oraz serialu telewizyjnego, a w 2000 Brytyjski Instytut Filmowy wymienił Billy'ego kłamcę na liście 100 najlepszych filmów brytyjskich XX wieku[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Peter Bradshaw, Billy Liar: my most overrated film, „The Guardian”, 10 listopada 2014 [dostęp 2018-05-31] (ang.).
- ↑ Bob Stanley, Billy Liar, still the anti hero, „The Times”, 15 kwietnia 2013, ISSN 0140-0460 [dostęp 2018-05-31] (ang.).
- ↑ Jerzy Płażewski: Historia filmu (1895-2000), dz. cyt., s. 334.
- ↑ Na taką interpretację wskazuje m.in. wyrażona przez matkę głównego bohatera potrzeba, aby syn pozostał na miejscu, gdyż rodzice go potrzebują i scena fantastyczna honorowego pogrzebu babki, która następuje bezpośrednio przed podjęciem przez niego decyzji o porzuceniu planu wyjazdu. Bohaterską interpretację tego wyboru wspiera także końcowa scena defilady armii ambrozjańskiej, odprowadzającej bohatera do domu rodzinnego.
- ↑ Billy Liar, „Time Out London” [dostęp 2018-05-31] (ang.).
- ↑ Billy Liar, The Criterion Collection [dostęp 2018-05-31] (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Płażewski: Historia filmu (1895-2000). Warszawa: Książka i Wiedza, 2001, ISBN 83-05-13190-4
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Billy kłamca w bazie Filmweb
- Billy kłamca w bazie IMDb (ang.)