Borys Eitingon

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Borys Eitingon
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1887
Orzeł

Data i miejsce śmierci

6 lipca 1932
Wiedeń

Miejsce spoczynku

Cmentarz Centralny w Wiedniu

Zawód, zajęcie

fabrykant

Wyznanie

judaizm

Krewni i powinowaci

Nahum Eitingon

Borys Eitingon (1877 w Orle[1] lub Orszy[2], zm. 6 lipca 1932 w Wiedniu)[2][3] – łódzki fabrykant pochodzenia żydowskiego, brat bliźniak Nahuma Eitingona.

życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jego ojciec był kupcem, prowadzącym interesy w Moskwie i Orszy[2]. Borys Eitingon w młodości odebrał zarówno wykształcenie świeckie, jak i uczył się w chederze[1]. Po zakończonej edukacji, początkowo pracował w przedsiębiorstwie handlowym swojego ojca oraz prowadził firmę handlową w Moskwie[2].

Po przybyciu do Łodzi, pracował w firmie „Stiller i Bielszowski”. W 1903 usamodzielnił się i z Dyninem[1] założył własną fabrykę wyrobów włókienniczych. Przedsiębiorstwo rozwijało się intensywnie do I wojny światowej, po której wybuchu je zamknął i wyjechał z rodziną do Moskwy, gdzie założył nowe przedsiębiorstwa włókiennicze i futrzane. W wyniku rewolucji październikowej powrócił w 1919 roku do Łodzi, inwestując zdobyty w Rosji majątek[2] w fabrykę Towarzystwa Akcyjnego „Winkler, Gaertner, Borman”, tworząc spółkę firmową[4] i rozpoczynając wraz z bratem, Nahumem, produkcję tkanin bawełnianych w ramach firmy „N. Eitingon i S-ka”[2], w której Borys został wiceprezesem[1]. Bracia sprowadzili do fabryki maszyny i rozwinęli produkcję, stając się prężnie rozwijającym przedsiębiorstwem[2]. W 1922 została przekształcona Włókienniczą Spółkę Akcyjną „N. Eitingon i Ska”[2] o kapitale 100 milionów marek polskich[2]. W 1926 spółka Eitingonów przejęła przędzalnię bawełny Bera Wachsa, a w 1927 także Zygmunta Richtera, osiągając w 1928 kapitał akcyjny o wartości 10 mln zł i zatrudniając około 1100 robotników[4].

Poza prowadzeniem z bratem fabryki włókienniczej Eitingon był również radcą Izby Przemysłowo-Handlowej, prezesem Łódzkiego Banku Depozytowego[1][2], członkiem Agencji Żydowskiej[1][2], założycielem i prezes Zarządu i członkiem honorowym Stowarzyszenia Kupców miasta Łodzi, współtwórcą łódzkiej Izby Przemysłowo-Handlowej oraz kartelu przędzalniczego, w którym pełnił funkcję członka zarządu[2], był członkiem zarządu Zrzeszenia Producentów Przędzy Bawełnianej w Polsce, prezesem zarządu Łódzkiego Żydowskiego Towarzystwa Opieki nad Sierotami, członkiem Łódzkiego Automobil-Klubu[5], a także członkiem Łódzkiego Towarzystwa Pielęgnacji Chorych „Bikur Cholim[6]. Był także propagatorem rozwoju Gdyni i jej portu, przez który drogą morską sprowadzał bawełnę do Łodzi[1].

Borys Eitingon wiosną 1932 wyjechał do Wiednia w związku z zaleceniem mu przez lekarza kuracji zdrowotnej, podczas której zmarł 6 lipca 1932 roku[2]. Został pochowany na starym cmentarzu żydowskim w obrębie Cmentarza Centralnego w Wiedniu[7].

Po jego śmierci, w latach 30. XX w. rodzinna firma przejęła pabianickie przedsiębiorstwo Rudolfa Kindlera, osiągając w 1935 kapitał akcyjny o wartości 18 mln zł i zatrudniając około 3,5 tysiąca robotników, będąc jednocześnie 4 koncernem na polskim rynku włókienniczym pod względem wartości produkcji. Po wybuchu II wojny światowej przedsiębiorstwo Eitingonów zostało przejęte przez Niemców, a po wojnie przekształcono je w Zakłady Przemysłu Bawełnianego im. Stanisława Dubois[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g B. P. Borys Eitingon, „Ilustrowana Republika” (187), bc.wbp.lodz.pl, 8 lipca 1932 [dostęp 2023-09-30].
  2. a b c d e f g h i j k l m B.p. Borys Eitingon, „Głos Kupiectwa” (15/16), bc.wbp.lodz.pl, 1 sierpnia 1932 [dostęp 2023-09-30].
  3. Zgon prezesa Borysa Eitingona, „Ilustrowana Republika” (186), bc.wbp.lodz.pl, 7 lipca 1932 [dostęp 2023-09-30].
  4. a b c Kazimierz Badziak, Włókienniczy koncern Eitingonów w II Rzeczypospolitej, „Rocznik Łódzki”, 1985.
  5. nekrolog, „Ilustrowana Republika” (188), bc.wbp.lodz.pl, 9 lipca 1932 [dostęp 2023-10-01].
  6. nekrolog, „Głos Poranny” (188), bc.wbp.lodz.pl, 9 lipca 1932 [dostęp 2023-10-01].
  7. Boris Eitingon 8 July 1932 w BillionGraves GPS Headstones | BillionGraves [online], billiongraves.com [dostęp 2023-09-30].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

  • Fotografia nagrobka Borysa Eitingona na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu.