Brewiarz Grimaniego

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Miniatura z Brewiarza Grimaniego, przedstawiająca Adama i Ewę w raju

Brewiarz Grimaniego – bogato zdobiony rękopiśmienny brewiarz wykonany na początku XVI wieku, będący jednym z najwybitniejszych przykładów wczesnorenesansowego niderlandzkiego iluminatorstwa książkowego. Obecnie znajduje się w zbiorach Biblioteca Marciana w Wenecji (sygnatura MS lat. I. 99)[1][2].

Miejsce, czas i okoliczności powstania manuskryptu są nieznane. Zdaniem badaczy mógł powstać na zlecenie Małgorzaty Habsburżanki, jako dar dla Maksymiliana Sforzy. Świadczyć o tym może obecny na karcie 81r herb Antonia Siciliano, sekretarza Sforzy, który w 1513 roku odwiedził Niderlandy[1]. Pierwszą pewną datą w dziejach manuskryptu jest dopiero 1520 rok, kiedy to kardynał Domenico Grimani za sumę 500 dukatów odkupił księgę od Siciliano[1]. Księga trafiła wówczas do skarbca weneckiej Bazyliki św. Marka, gdzie znajdowała się do końca XVIII wieku[3].

Księga liczy 831 pergaminowych kart formatu 275×215 mm[1]. Oprawa obłożona została szkarłatnym aksamitem i obita metalowymi ramami. Ozdabiają ją dwa medaliony, na których przedstawiono dożę Antonia Grimaniego i jego syna, kardynała Domenica[3]. Bogaty program ikonograficzny księgi obejmuje 120 całostronicowych miniatur[3], 110 ozdobnych inicjałów oraz miniatury na marginesach stronic[1]. Iluminacje wykonało kilku różnych artystów, wśród których wyróżniono ponad wszelką wątpliwość rękę Gerarda Horenbouta[1]. Część z nich przypisywana jest pracowni Hansa Memlinga oraz Aleksandrowi i Simonowi Beningom[2]. Iluminacje kalendarza są wzorowane na tych zdobiących Bardzo bogate godzinki księcia de Berry[1].

Galeria[edytuj | edytuj kod]


Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g The Grove Encyclopedia of Medieval Art and Architecture. edited by Colum Hourihane. T. 3. Oxford: Oxford University Press, 2012, s. 228-229. ISBN 978-0-19-539536-5.
  2. a b Csapodi-Gárdonyi Klára: Iluminowane kodeksy europejskie. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1984, s. 52-53. ISBN 83-04-01622-2.
  3. a b c Breviario Grimani. breviariogrimani.eu. [dostęp 2015-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-07)]. (wł.).