Brodziec śniady

Brodziec śniady
	Tringa erythropus
	(Pallas, 1764)
	; Szata godowa
	; Szata spoczynkowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	siewkowe
Podrząd	bekasowce
Rodzina	bekasowate
Podrodzina	brodźce
Plemię	Tringini
Rodzaj	Tringa
Gatunek	brodziec śniady
Synonimy
	Scolopax erythropus Pallas, 1764;
	Scolopax erythropus Pallas, 1764;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	; w sezonie lęgowym zimowiska zalatuje (sezonowość występowania niepewna)
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Brodziec śniady^[4] (Tringa erythropus) – gatunek średniej wielkości ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Nie jest zagrożony wyginięciem. Nie wyróżnia się podgatunków^[2]^[5].

Występowanie

Zamieszkuje obszar od północnej części Półwyspu Skandynawskiego, poprzez północno-zachodnią Rosję, Syberię po Półwysep Czukocki. Zimuje od Europy Zachodniej poprzez basen Morza Śródziemnego do Afryki równikowej oraz poprzez Bliski Wschód, Indie po Azję Południowo-Wschodnią, południowo-wschodnie Chiny i Tajwan.

W Polsce nielicznie, lecz regularnie pojawia się podczas przelotów w kwietniu-maju i sierpniu-listopadzie.

Morfologia

Wygląd: Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. W upierzeniu godowym całe ciało łupkowo-czarne z białymi prążkami i plamkami głównie w tylnej części ciała. Kuper i ogon pozostają białe. Na ogonie czarne, poprzeczne prążkowanie. Dziób czarny z czerwoną nasadą, a nogi czerwonobrązowe. W upierzeniu spoczynkowym wierzch ciała szarobrązowy z jasnymi plamkami, a spód ciała biały z delikatnym szarawym nalotem lub deseniem. Osobniki młodociane podobne do dorosłych w szacie spoczynkowej, jednak ciemniejsze, z gęstszym plamkowaniem, szczególnie w przedniej części ciała, i z żółtopomarańczowymi nogami.
Wymiary średnie^[2]: długość ciała 29–32 cm
rozpiętość skrzydeł 61–67 cm
masa ciała 97–230 g

Ekologia i zachowanie

Biotop: Bagna i brzegi jezior w pasie tundry i lasotundry.
Gniazdo: Na ziemi.
Jaja: W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w maju–czerwcu 4 jaja.
Wysiadywanie: Czas wysiadywania lęgu sporny. Samica zazwyczaj opuszcza samca i młode przed pierzeniem się tych ostatnich.
Pożywienie: Wodne bezkręgowce, które zdobywa brodząc w wodzie.

Status i ochrona

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje brodźca śniadego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji, według szacunków organizacji Wetlands International z 2015 roku, mieści się w przedziale 110–270 tysięcy osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny^[3].

W Polsce jest objęty ścisłą ochroną gatunkową^[6].

Zobacz też

ptaki Polski

Przypisy

↑ Tringa erythropus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c Van Gils, J., Wiersma, P. & Kirwan, G.M.: Spotted Redshank (Tringa erythropus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-24)].
↑ ^a ^b Tringa erythropus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Tringinae Rafinesque, 1815 - brodźce (wersja: 2020-11-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-04-18].
↑ F. Gill, D. Donsker (red.): Sandpipers, snipes, coursers. IOC World Bird List: Version 9.2. [dostęp 2019-11-20]. (ang.).
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Tringa erythropus (Brodziec śniady). W: M. Gromadzki (red.): Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. T. 8: Ptaki (część II). Warszawa: Ministerstwo Środowiska, 2004, s. 117–120. ISBN 83-86564-43-1.

[itis-1] Tringa erythropus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[hbwa-2] Van Gils, J., Wiersma, P. & Kirwan, G.M.: Spotted Redshank (Tringa erythropus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-24)].

[iucn-3] Tringa erythropus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Tringinae Rafinesque, 1815 - brodźce (wersja: 2020-11-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-04-18].

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker (red.): Sandpipers, snipes, coursers. IOC World Bird List: Version 9.2. [dostęp 2019-11-20]. (ang.).

[6] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]