Chrystus na krzyżu (obrazy El Greca z 1605)
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1605 |
| Medium | |
| Wymiary |
159.4 × 98.4 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Chrystus na krzyżu – obraz hiszpańskiego malarza pochodzenia greckiego Dominikosa Theotokopulosa, znanego jako El Greco.
Motyw Chrystusa na krzyżu jest najczęściej podejmowanym tematem przez El Greca. Obrazy powstawały w całym okresie twórczym i na ich podstawie krytycy odkrywają proces przemian stylu artysty, zmiany jego koncepcji artystycznej i filozoficznej. W 1605 roku El Greco tworzy kolejną wersję Chrystusa na krzyżu. We wcześniejszych wersjach artysta skupiał się na Chrystusie i jego męce, a w starszych dodawał elementy drugiego planu: panoramę miasta, drogę do niego, kilku jeźdźców i rozsypane pod krzyżem ludzkie piszczele.
Obraz, obecnie w filadelfijskich zbiorach, został zamówiony 25 sierpnia 1606 roku do kaplicy los Ubada de San Gibes w Toledo[1].
Opis obrazu[edytuj | edytuj kod]
W 1605 roku El Greco dokonuje zmianę w kompozycji tematu. Jezus nadal otulony jest burzowymi chmurami, lecz jego ciało jest niepomiernie wydłużone, twarz ma typowy bizantyjski wygląd a głowa skierowana jest w stronę widza. U jego stóp El Greco umieszcza dodatkowo dwie nowe postacie: Marię i św. Jana. Oboje stoją po lewej stronie. Głowa Marii zakrywa chusta spod której ukazuje się trójkątna zbolała twarz. Jej ręka wzniesiona jest w kierunku Jana jakby szukała oparcia pod ciężarem bólu nieszczęścia. Apostoł reaguje na gest Marii i zwraca się ku niej. Jego głowa androginiczna zawieszona jest na nienaturalnie wydłużonej szyi. Po drugiej stronie krzyża widoczne są poszczególne budynki Toleda i droga z jeźdźcami na koniach, tymi samymi co we wcześniejszych wersjach Chrystusa na krzyżu.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Philadelphia Museum of Art – Collections Object: Crucifixion with the Virgin Mary and Saint John the Evangelist [online], www.philamuseum.org [dostęp 2017-11-17].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Michael Scholz-Hänsel: El Greco. Taschen, 2005. ISBN 83-89192-90-X.
- Antonina Vallentin: El Greco. Warszawa: PIW, 1958.