Czekoladowa plamistość bobiku
Czekoladowa plamistość bobiku – grzybowa choroba bobiku wywołana przez Botrytis fabae. Ten sam patogen u bobu wywołuje czekoladową plamistość bobu[1].
Występowanie i szkodliwość[edytuj | edytuj kod]
W Polsce na plantacjach bobiku choroba jest częsta. Powoduje brązowienie i zasychanie porażonych liści, co osłabia wzrost rośliny. Porażone pąki, kwiaty i zawiązki strąków opadają, wskutek czego nie następuje wytwarzanie nasion. Grzybnia patogenu może przenikać także przez okrywę strąków i atakować zawiązane już nasiona. Przy sprzyjającej patogenowi pogodzie może zostać porażonych do 35% nasion bobiku, a spadek plonu wynosi do 25%[2].
Objawy[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze objawy pojawiają się w okresie kwitnienia bobiku. Patogen atakuje głównie starsze tkanki, stąd też choroba nasila się dopiero w drugiej połowie sezonu wegetacyjnego. Na liściach mają postać drobnych plamek o średnicy 1–2 mm i charakterystycznej czekoladowej barwie. Barwa ta pochodzi od melaniny powstającej w wyniku utleniania przez patogen aminokwasu tyrozyna. Z czasem plamki powiększają się, a dookoła nich tworzy się biała obwódka. Silnie porażone liście brunatnieją, zasychają i opadają. Plamki powstają także na kwiatach, łodygach i strąkach, tu mają jednak mniej intensywną barwę[2].
Epidemiologia[edytuj | edytuj kod]
Zimuje grzybnia patogenu w porażonych nasionach i resztkach pożniwnych pozostających na polu po zbiorze. Rozwijając się w nich tworzy zarodniki konidialne, które wiosną dokonują infekcji pierwotnej na nowych roślinach bobu i bobiku. Na porażonych roślinach znów wytwarzane są zarodniki konidialne, które dokonują infekcji wtórnych rozprzestrzeniając chorobę[2].
Rozprzestrzenianiu się infekcji (zarówno pierwotnej, jak i wtórnej) sprzyja długotrwała deszczowa pogoda i umiarkowanie ciepła temperatura[3].
Ochrona[edytuj | edytuj kod]
Ogranicza się rozwój choroby przez:
- używanie do siewu zdrowych nasion,
- stosowanie kilkuletniego zmianowania,
- dokładne przyorywanie resztek roślin po zbiorze,
- zaprawianie nasion[3][2].
- w okresie wegetacji opryskiwanie roślin fungicydami. Ogranicza to rozwój również innych chorób grzybowych – askochytozy bobiku. Skutecznie choroby te zwalczają takie preparaty, jak: Bravo 500 SC, Dithane NeoTec 75 WG, Gwarant 500 SC, Topsin M 500 SC. Stosuje się 2-3 opryskiwania w odstępach 10-dniowych, najlepiej za każdym razem innym preparatem[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
- ↑ a b c d Zofia Fiedorow, Barbara Gołębniak, Zbigniew Weber, Choroby roślin rolniczych, Poznań: Wyd. AR Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, 2008, s. 158,159, ISBN 978-83-7160-468-3.
- ↑ a b Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 2. Choroby roślin uprawnych, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, s. 382, 383, ISBN 978-83-09-01077-7.
- ↑ Encyklopedia roślin. Czekoladowa plamistość [online] [dostęp 2017-07-09].