Dali (mitologia)
| bogini przyrody, zwierząt i łowów | |
| Występowanie | |
|---|---|
| Siedziba |
góry Gruzji |
| Rodzina | |
| Dzieci | |
Dali (gruz. დალი) także Dæl w języku swańskim[1] – w mitologii gruzińskiej bogini przyrody, zwierząt i łowów. Kult Dali rozpowszechniony był szczególnie w regionach górskich.
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
Pochodzenie imienia Dali nie jest do końca znane[1]. Wiele imion postaci mitologii Swanów związanych jest z wczesnym Gruzińskim Kościołem Prawosławnym, jednak Dali do nich nie należy[1]. Badacze wiążą słowo Dali ze słowami oznaczającymi boga w językach nachskich – z czeczeńskim dēla, inguskim dǣlə czy bacbijskim dale[1]. Inne teorie łączą Dali z gruzińskim słowem dila (pol. „poranek”) lub osetyjskim dælimon (pol. „demon”).
Bogini[edytuj | edytuj kod]
Kult Dali rozpowszechniony był szczególnie w regionach górskich[2]. Dali słynęła z piękności, miała długie, jasne, złote włosy i białą, promienną skórę[2]. Mieszkała wysoko w górach, gdzie czuwała nad dzikimi zwierzętami[2]. Według niektórych mitach Swanów, przedstawiana była dojąc koziorożce alpejskie[1].
Ludzie mogli czasem odławiać zwierzęta, jednak musieli przestrzegać określonych reguł[2]. Nie wolno im było zabijać więcej niż byli w stanie donieść do wioski a pewnych, oznaczonych zwierząt, uznawanych za uosobienie bogini nie wolno było zabijać nigdy[2], np. koziorożców ze złotymi rogami[1].
Niektóre mity opowiadają historię związku bogini z człowiekiem – myśliwym, który po karą śmierci musiał trzymać ich relacje w tajemnicy[2]. Z tego związku miał narodzić się Amirani, pół-człowiek pół-bóg[2]. Według mitu Swanów, żona myśliwego, w zemście za zdradę męża, zabiła boginię, ścinając jej włosy podczas snu[3]. Myśliwy wydobył dziecko z łona zmarłej matki i nadał mu imię Amirani[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Tuite, Kevin: The meaning of Dæl. Symbolic and spatial associations of the south Caucasian goddess of game animals. University of Montreal, 2004. [dostęp 2018-04-08]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Dali. W: Alexander Mikaberidze: Historical Dictionary of Georgia. Rowman & Littlefield, 2015, s. 246–247. ISBN 978-1-4422-4146-6. [dostęp 2018-04-08]. (ang.).
- ↑ a b Dali. W: Alexander Mikaberidze: Historical Dictionary of Georgia. Rowman & Littlefield, 2015, s. 121. ISBN 978-1-4422-4146-6. [dostęp 2018-04-08]. (ang.).