Tekst źródłowy strony Ditlenek ołowiu

{{Związek chemiczny infobox
 |nazwa                      = Ditlenek ołowiu
 |1. grafika                 = Lead dioxide.jpg
 |opis 1. grafiki            = 
 |2. grafika                 = 
 |opis 2. grafiki            = 
 |3. grafika                 = 
 |opis 3. grafiki            = 
 |nazwa konstytucyjna        = ditlenek ołowiu, tlenek(2−) ołowiu(4+), tlenek ołowiu(4+), tlenek ołowiu(IV)
 |nazwa Stocka               = tlenek ołowiu(IV)
 |inne nazwy                 = 
 |wzór sumaryczny            = O<sub>2</sub>Pb
 |wzór wyświetlany           = {{chem2|PbO2}}
 |inne wzory                 = 
 |masa molowa                = 239,20
 |wygląd                     = czerwone tetragonalne kryształy lub brązowy proszek<ref name="CRC" /><ref name="Patnaik" />
 |minerały                   = [[platneryt]]
 |SMILES                     = O=[Pb]=O
 |numer CAS                  = 1309-60-0
 |PubChem                    = 14793
 |DrugBank                   = 
 |gęstość                    = 9,64
 |gęstość źródło             = <ref name="CRC" /><ref name="Patnaik" />
 |stan skupienia w podanej g = ciało stałe
 |g warunki niestandardowe   = 
 |rozpuszczalność w wodzie   = 0,14 mg/l
 |rww źródło                 = <ref name="GESTIS" />
 |rww warunki niestandardowe = 
 |inne rozpuszczalniki       = nierozpuszczalny w [[alkalia]]ch, średnio w [[kwas solny|kwasie solnym]] i mieszaninie [[kwas azotowy|{{chem2|HNO3}}]] i [[nadtlenek wodoru|{{chem2|H2O2}}]], wolno rozpuszcza się w [[kwas octowy|kwasie octowym]]<ref name="Patnaik" />
 |temperatura rozkładu       = 290
 |tr źródło                  = <ref name="CRC" />
 |tr warunki niestandardowe  = 
 |temperatura wrzenia        = 
 |tw źródło                  = 
 |tw warunki niestandardowe  = 
 |temperatura krytyczna      = 
 |tk źródło                  = 
 |ciśnienie krytyczne        = 
 |ck źródło                  = 
 |logP                       = 
 |kwasowość                  = 
 |zasadowość                 = 
 |lepkość                    = 
 |l źródło                   = 
 |l warunki niestandardowe   = 
 |napięcie powierzchniowe    = 
 |np źródło                  = 
 |np warunki niestandardowe  = 
 |układ krystalograficzny    = 
 |moment dipolowy            = 
 |moment dipolowy źródło     = 
 |karta charakterystyki      = 
 |zagrożenia GHS źródło      = <ref name="GESTIS" />
 |piktogram GHS              = {{Piktogram GHS|03|08|07|09}}
 |hasło GHS                  = Niebezpieczeństwo
 |zwroty H                   = {{Zwroty H|272|302+332|360Df|373|410}}
 |zwroty EUH                 = {{Zwroty EUH|brak}}
 |zwroty P                   = {{Zwroty P|201|210|273|301+312+330|304+340+312|308+313}}
 |NFPA 704                   = {{NFPA 704|2|0|0}}
 |NFPA 704 źródło            = <ref name="SL" />
 |temperatura zapłonu        = 
 |tz źródło                  = 
 |tz warunki niestandardowe  = 
 |temperatura samozapłonu    = 
 |ts źródło                  = 
 |ts warunki niestandardowe  = 
 |numer RTECS                = OG0700000
 |dawka śmiertelna           = LD<sub>50</sub> 220 mg/kg (dootrzewnowo, świnka morska)<ref name="ChemIDplus" />
 |inne kationy               = [[Dwutlenek węgla|{{chem2|CO2}}]], [[Ditlenek krzemu|{{chem2|SiO2}}]], [[ditlenek germanu|{{chem2|GeO2}}]], [[ditlenek cyny|{{chem2|SnO2}}]]
 |pochodne                   = 
 |podobne związki            = [[tlenek ołowiu(II)|PbO]], [[tetratlenek triołowiu|{{chem2|Pb3O4}}]]
 |commons                    = 
}}
'''Ditlenek ołowiu''', {{nazwa Stocka|tlenek ołowiu(IV)}}, {{chem2|PbO2}} – [[Związki nieorganiczne|nieorganiczny związek chemiczny]] z grupy [[tlenki|tlenków]], w którym [[ołów]] występuje na IV [[stopień utlenienia|stopniu utlenienia]]. Występuje pod postacią czerwonych tetragonalnych kryształów lub brązowego albo brunatnego proszku. Praktycznie nie rozpuszcza się w wodzie. Jest silnym [[utleniacz]]em. Ogrzewany do ponad 290&nbsp;°C rozkłada się wydzielając [[tlen]]. Jest [[Amfoteryczność|amfoteryczny]]. W naturze występuje jako [[minerał]] [[platneryt]]<ref name="Patnaik" />.

== Otrzymywanie ==
Ditlenek ołowiu może być otrzymywany poprzez<ref name="Patnaik" />:
* [[utlenianie]] zasadowej zawiesiny [[Tlenek ołowiu(II)|tlenku ołowiu(II)]] [[chlor]]em, [[podchloryn sodu|podchlorynem sodu]] lub proszkiem wybielającym;
* przepuszczanie chloru przez gorącą zawiesiną wodną [[Siarczan ołowiu(II)|siarczanu ołowiu]] i [[wodorotlenek magnezu|wodorotlenku magnezu]];
* [[elektroliza|elektrolizę]] kwasowych roztworów soli ołowiu przy użyciu ołowiowych lub [[platyna|platynowych]] [[elektroda|elektrod]] – ditlenek ołowiu wydziela się na [[anoda|anodzie]];
* ogrzewanie [[tetratlenek triołowiu|tetratlenku triołowiu]] z [[kwas azotowy|kwasem azotowym]]:
: {{chem2|Pb3O4 + 4HNO3 \reaguje 2Pb(NO3)2 + PbO2 + 2H2O}}
* stapianie tlenku ołowiu(II) z [[azotan sodu|azotanem]] i [[chloran sodu|chloranem sodu]].

== Przypisy ==
<references responsive>
<ref name="ChemIDplus">{{ChemIDplus|CAS=1309-60-0|nazwa=Lead dioxide|data dostępu=2022-08-17}}</ref>
<ref name="CRC">{{CRC90|s='''4'''-71}}</ref>
<ref name="GESTIS">{{GESTIS|ZVG=3220|data dostępu=2022-08-17|nazwa=Lead(IV) oxide}}</ref>
<ref name="SL">{{cytuj |url = https://web.archive.org/web/20181003191002/http://www.sciencelab.com/msds.php?msdsId=9927206 |tytuł = Lead dioxide |opis = karta charakterystyki produktu Sciencelab.com |id = numer katalogowy: SLL1324 |data = 2013-05-21 |język = en |dostęp = o}}</ref>
<ref name="Patnaik">{{Patnaik2003|s=469–471}}</ref>
</references>

{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Tlenki|Ołowiu, ditlenek]]
[[Kategoria:Związki ołowiu]]