Dom Schwartza w Toruniu
53°00′36″N 18°35′00″E/53,010000 18,583333 nr rej. A/434 z 1 sierpnia 1983[1]
| |
 Budynek widziany od strony wschodniej (2005) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Bydgoska 50/52 |
| Ukończenie budowy |
1899 |
Położenie na mapie Torunia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
| 53°00′36″N 18°35′00″E/53,010000 18,583333
| |
Dom Schwartza – zabytkowy budynek w Toruniu, mieszczący się przy ul. Bydgoskiej 50-52, wybudowany w 1899 roku.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Kamienica powstała w 1899 roku i pierwotnie należał do toruńskiego przedsiębiorcy budowlanego Konrada Schwartza[2]. Wcześniej mieściły się tam budynki szkieletowe z częścią mieszkalną[3]. Pierwotnie Konrad Schwartz kupił działkę przy ul. Bydgoskiej 50, następnie kupił posiadłość obok, przy ul. Bydgoskiej 52. Budynek zaprojektowało berlińskie biuro projektowe Erdmann & Spindler. Kamienica składała się z dwóch części i była budowana w dwóch etapach. Konrad Schwartz z rodziną wprowadzili się do kamienicy przy ul. Bydgoskiej 50, kamienicę obok przeznaczyli na wynajem[4]. Dom Schwartza cechował się swobodą w interpretacji motywów historycznych[2].
W latach 1905–1909 budynek został przebudowany[3]. W okresie międzywojennym w Domu Schwartza mieściły się mieszkania i restauracja[2]. Rodzina Schwartzów pozostała w Toruniu po 1920 roku. Konrad Schwartz zmarł w okresie międzywojennym. Tuż przed wybuchem II wojny światowej i prawdopodobnie podczas okupacji niemieckiej budynek należał do żony Konrada Schwartza[4]. Po 1945 roku w budynku mieścił się posterunek Milicji Obywatelskiej[2].
W okresie międzywojennym w kamienicy przy ul. Bydgoskiej 52 mieściło się sześć mieszkań[3] Jedno z mieszkań wynajmował Zbigniew Wahl, architekt miejski, autor dworca autobusowego w Toruniu i gmachu Sądu Apelacyjnego (obecnie Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK)[4]. W 1953 roku przy ul. Bydgoskiej 52 mieścił się tam dom studencki, następnie od końca lat 50. mieszkania lokatorskie[3].
Dom Schwartza wpisano do rejestru zabytków dnia 1 sierpnia 1983[1]. W 2015 roku przy ul. Bydgoskiej 50-52 mieszkały trzy rodziny[3]. Według stanu z 2019 roku budynek był zaniedbany i niezamieszkany[2]. W 2021 roku przeprowadzono remont kamienicy[4].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Dom Konrada Schwartza. dioblina.eu. [dostęp 2022-06-30].
- ↑ a b c d e Kluczwajd 2019 ↓, s. 31.
- ↑ a b c d e Bartłomiej Oleszek: Urządzamy Bydgoską 50-52. torun.pl, 2015-04-08. [dostęp 2022-06-30].
- ↑ a b c d Szymon Spandowski: Toruń. Co się dzieje w kamienicy przy Bydgoskiej 50-52? Jak perła Bydgoskiego Przedmieścia przetrwała zimę?. torun.naszemiasto.pl, 2021-03-06. [dostęp 2022-06-30].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Katarzyna Kluczwajd: Bydgoskie Przedmieście. Toruńskie przedmieścia sprzed lat. Łódź: Dom Wydawniczy Księży Młyn, 2019. ISBN 978-83-7729-501-4.