Droździk

Droździk
Turdus iliacus
Linnaeus, 1766
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Nadrząd	neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	drozdy
Rodzaj	Turdus
Gatunek	droździk
Synonimy
Turdus musicus
Podgatunki
T. i. coburni Sharpe, 1901 T. i. iliacus Linnaeus, 1758
Kategoria zagrożenia (CKGZ)
najmniejszej troski
Portal Zoologia

Droździk, drozd rdzawoboczny (Turdus iliacus) – gatunek ptaka z rodziny drozdów (Turdidae).

Występowanie

Zamieszkuje północną Europę i Azję (po Kamczatkę). Skandynawia i północna Rosja to obszary, gdzie ptaki te występują najliczniej. To ptak wędrowny lub częściowo wędrowny na niewielkie i średnie odległości - przylatują w marcu lub kwietniu, a odlatuje od września do grudnia. Migrują w licznych grupach i głównie nocą zatrzymując się na polach, łąkach i w lasach. Na zimę przylatuje do zachodniej i środkowej Europy zatrzymując się tam w tych samych środowiskach co drozd śpiewak. Populacje z Islandii i wysp północnego Atlantyku kierują się do Szkocji, Irlandii, Francji i na Półwysep Iberyjski. Osobniki euroazjatyckie zimą spotyka się w Europie Zachodniej i w basenie Morza Czarnego i Kaspijskiego. Wyróżnia się 2 podgatunki T. iliacus: Turdus iliacus iliacus - występuje w północnej Eurazji i Turdus iliacus coburni - występujący na Islandii i na wyspach wulkanicznych na północnym Atlantyku między Islandią a Shetlandami.

W Polsce gniazdują nielicznie na północnym wschodzie Polski (w okolicach Białegostoku) i skrajnie nielicznie w innych regionach, jednak na przelotach spotyka się je w całym kraju (w innych regionach widywane jednak sporadycznie). Przeloty są regularne i dość liczne - stada mogą liczyć nawet kilkaset ptaków. W kraju zimuje bardzo nielicznie.

Cechy gatunku

To najmniejszy drozdowaty w Polsce. Od innych drozdów odróżnia go biała brew nad okiem, biały wąs, pomiędzy nimi ciemny policzek i rdzawoczerwony spód skrzydeł oraz bok piersi. Ciemnobrązowe kreskowanie układa się w równe linie. Mają dość krótki ogon. Wierzch jest jednolicie szarobrunatny, a spód ma gęsto plamkowany na białym lub srebrzystym tle. Dziób jest czarny, prostokątny, który w locie przypomina nieco te, który występuje u skowronka. Żuchwa u nasady dzioba jest żółta. Samce nie różnią się od samic.

Jest trochę mniejszy od śpiewaka. Czasami może tworzyć luźne kolonie.

Rozmiary ciała

Długość ciała 

Droździki śpiewają zwykle nocami w czasie migracji

waha się w granicach 21–23 cm

Rozpiętość skrzydeł 

ok. 33-35 cm

Masa ciała

50–80g.

Zachowanie

Zwykle widuje się go gdy skacze po ziemi lub przesiaduje na gałęziach. Wieczorami wykonuje przeloty na wspólne noclegowiska znajdujące się w lasach. Po wyprowadzeniu lęgów spotyka się go w stadach, które wiosną, w czasie migracji, osiągają liczebność setek osobników. W tym okresie nie oddalają się od siebie na odległość większą niż ok. 30 metrów.

Głos

W czasie nocnych przelotów lub przy odlocie wydaje przeciągłe okrzyki. Jest to przenikliwe "cij", podczas gdy odgłosy drozdów śpiewaków to wysokie, krótkie "cip". Świergocąca melodia zawiera liczne powtórzenia i krótkie, opadające frazy. Najczęściej słychać je w nocy.

Biotop

Na przelotach widywany na polach, łąkach (tu widywany z kwiczołami) i skrajach lasów brzozowych, wierzbowych, olszowe i iglaste. Preferuje jagodonośne krzewy i drzewa. Zasiedla bory iglaste i mieszane, brzeziny na nizinach i terenach górskich wybiera te biotopy na których znajdują się wody i mokradła. W Polsce zasiedla olsy, bory, łęgi, bagna i mokradła. Na terenach lęgowych zamieszkują obrzeża tundry, parki i ogrody.

Okres lęgowy

W ciągu roku wyprowadzane są 2 lęgi od maja do czerwca.

Gniazdo

Młode droździki w gnieździe

Umieszczone zazwyczaj ok. 1,5 metra nad ziemią, zatem dość nisko, nad drzewem i krzewem przy pniu i bocznych gałęziach młodych roślin drzewiastych, np. świerków. Mają kształt czarki utworzonej z gałązek, mchu i trawy i wylepionej od środka błotem z trawiastym i liściastym wyściółką. Pary gniazdują osobno - nie tworzą kolonii.

Jaja

Samica wiosną znosi bladoniebieskie lub zielonkawoniebie jaja 5–6 o rdzawym (czerwono-brązowe) niewyraźne nakrapianiu. Lęgów może być więcej niż jeden, a odbywają się najczęściej na przełomie kwietnia i maja.

Wysiadywanie i rozwój piskląt

Wysiadywanie trwa zazwyczaj 12-14 dni, podobnie jak rozwój piskląt. Po wykluciu karmią je rodzice. Młode opuszczają gniazdo po 10-12 dniach.

Pożywienie

Zimą w diecie droździka dominują mięsiste owoce, takie jak z krzewu irgi

Zjada owady, dżdżownice, drobne ślimaki i inne drobne bezkręgowce, na jesień także jagody, głóg, berberys i jarzębina.

Pokarm znajduje zwykle na ziemi - tam biega i skacze przypatrując się glebie. Owady znajduje też na krzewach i drzewach. Zimą w czasie żerowania rozgrzebuje liście i śnieg.

Ochrona

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową. Przyczyną zmniejszania liczebności są koty i kontakty z człowiekiem (np. zderzenia z samochodami).

Bibliografia

• Andrzej G. Kruszewicz: Ptaki Polski. Encyklopedia ilustrowana. Warszawa: MULTICO, 2007, s. 207. ISBN 978-83-7073-474-9.
• Pavel Vasak: Ptaki leśne. Warszawa: Delta, 1993. ISBN 83-85817-28-X.
• Klaus Richarz: Ptaki - Przewodnik. Warszawa: MUZA, 2009. ISBN 978-83-7495-018-3.