Drukarnia Świętokrzyska
Ojcze nasz, Zdrowaś Maryjo oraz Wierzę w Boga wydrukowane po polsku w 1475 roku w oficynie Elyana (Ilustracja z Encyklopedii staropolskiej Zygmunta Glogera. | |
Państwo | |
---|---|
Adres |
Wrocław |
Właściciel | |
Tematyka druków |
druki naukowe, druki religijne, literatura piękna |
Język druków |
polski |
Data założenia |
1475 |
Data zamknięcia |
1483 |
Drukarnia Świętokrzyska – oficyna wydawnicza we Wrocławiu działająca w latach 1475–1483. Była to pierwsza wrocławska oficyna.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Drukarnia została założona w 1475 roku przez Kaspra Elyana dzięki finansowej pomocy kanoników wrocławskiej kapituły świętokrzyskiej. Drukowała druki o treści religijnej i teologicznej. W sumie wytłoczyła dziewięć druków w języku łacińskim, m.in. teksty Tomasza z Akwinu, Antoniusa Florenckiego, Tractatus de sacramentis Mikołaja z Błonia, Confessionale Mateusza z Krakowa, Jana Gersona oraz jedyną pracę o tematyce świeckiej pt. Facetiarum liber z 1482 roku, autorstwa włoskiego historyka i humanisty Braccioliniego[1].
Druki oficyny, uznawane za pierwsze inkunabuły śląskie, miały niską jakość techniczną i tłoczone były na słabym papierze małego formatu. Pierwszym tłoczonym drukiem była Historia de transfiguratione[2] oraz Statuta synodalia episcoporum Wratislaviensium z 9 października 1475 roku zw. „Statutami Elyana”, w którym znajdowały się statuty biskupa Konrada, księcia oleśnickiego wraz z wytłoczonymi codziennymi modlitwami: Ojcze nasz, Zdrowaś Mario, Wierzę w Boga. Modlitwy te są najstarszym zabytkiem typograficznym języka polskiego[1]. Zachowały się dwa komplety Statutów: jeden przechowywany jest w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu[3] drugi w Bibliotece Uniwersyteckiej w Pradze[2].
W 1482 roku Kasper Elyan wyjechał do Rzymu, a drukarnię przekazał mieszczaninowi Janowi Klugemu. Brak jest wzmianek w dokumentach archiwalnych na temat dalszych losów oficyny po 1483.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Encyklopedia 2006 ↓, s. 164.
- ↑ a b Szwejkowska 1975 ↓, s. 50.
- ↑ Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu. [dostęp 2015-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-22)].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Praca zbiorowa pod red. Jana Harasimowicza: Encyklopedia Wrocławia. Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006. ISBN 83-7384-561-5. (pol.).
- Helena Szwejkowska: Książka drukowana XV-XVIII wieku. Zarys historyczny. Warszawa: PWN, 1975. (pol.).