Dyskusja wikiprojektu:Czy wiesz/ekspozycje/2023-09-21

3 (HMS Roberts (1915))

…że podczas I wojny światowej brytyjski monitor ostrzelał niemiecki sterowiec?

HMS Roberts (1915) (dyskusja)
	Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła	ilustracje	autor(ka)	wstawił(a)	sprawdzone przez
+	2	Zala	Zala	Felis domestica mpn Jamnik z Tarnowa

Zala (dyskusja) 11:15, 1 wrz 2023 (CEST)

8 (Masakry Żydów w Białymstoku latem 1941 roku)

…w jakich okolicznościach, podczas masakry Żydów w Białymstoku latem 1941 roku, polski dozorca uratował nawet do 30 Żydów?

…w jakim polskim mieście, podczas masakry dokonanej latem 1941 roku, niemieccy policjanci spalili żywcem w synagodze około 700–800 Żydów?

Masakry Żydów w Białymstoku latem 1941 roku (dyskusja)
	Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła	ilustracje	autor(ka)	wstawił(a)	sprawdzone przez
+	6	Dreamcatcher25	Zielonooki	MemicznyJanusz Zala Gabriel3

Zielonooki (dyskusja) 23:29, 2 wrz 2023 (CEST)

• Mam jeden zasadniczy problem z pisaniem o zamordowanych Żydach. Mianowicie byli to obywatele polscy – Polacy pochodzenia żydowskiego. Nie wiemy szczegółowo, z jakim narodem się identyfikowali, wiemy tylko, jaka była ich przynależność narodowa zdaniem hitlerowców. Micpol (dyskusja) 01:42, 11 wrz 2023 (CEST)

  Tyle że w zasadzie żadne źródło, z którego korzystałem, nie pisze o nich "obywatele polscy" czy "Polacy pochodzenia żydowskiego". Podobnie jest zresztą w przypadku niemalże wszystkich naukowych publikacji o Holocauście.Dreamcatcher25 (dyskusja) 08:41, 11 wrz 2023 (CEST)~

  Zapewne byli jednak obywatelami polskimi, więc powinno się tak o nich pisać, jeśli obywatelstwo wynika ze źródeł. Jeśli nie wynika, co oczywiście jest możliwe, to jest to pewien trwający do dziś sukces ustaw norymberskich. Stanu świadomości tych osób nie znamy, znamy jedynie ich obywatelstwo i pochodzenie. Micpol (dyskusja) 21:30, 11 wrz 2023 (CEST)

  Sęk w tym, że na Wikipedii opieramy się przede wszystkim o źródła, nie zaś o nasze poczucie słuszności. Inna sprawa, że autorzy mają w tym wypadku absolutną rację. Naród żydowski przetrwał tysiące lat i nie rozpłynął się w mrokach historii wzorem wielu innych starożytnych ludów właśnie dzięki swemu b. silnemu poczuciu odrębności. Po drugie, choć Żydzi byli obywatelami II RP, polska większość wyrzucała ich poza nawias obywatelskiej wspólnoty, co tragicznie uwidoczniło się zwłaszcza po nadejściu Niemców. Z tych powodów ich „polonizowanie” 80 lat post factum, nawet jeśli wynikające z dobrych intencji, budzi mój głęboki sprzeciw.Dreamcatcher25 (dyskusja) 08:30, 12 wrz 2023 (CEST)

  Wybacz, ale Wikipedia nie jest miejscem do przyznawania czy odmawiania autorom absolutnej racji. Opierasz się o źródła i to wystarczy. Mój głęboki sprzeciw budzi stosowanie kryteriów norymberskich do określania narodowości obywateli polskich. Nie każdy, kto był pochodzenia żydowskiego czy nawet narodowości żydowskiej, identyfikował się przede wszystkim jako Żyd. Wystarczy, ze ci ludzie umaili z tego powodu, że byli narodowości/pochodzenia żydowskiego. Gdyby żyli, powiedzieliby nam, czy mieli poczucie odrębności, czy wręcz przeciwnie. Żaden z nich nie był pozbawiony prawa do samookreślenia tylko dlatego, że naród żydowski przetrwał tysiące lat. "Po drugie, choć Żydzi byli obywatelami II RP, polska większość wyrzucała ich poza nawias obywatelskiej wspólnoty" - czy nie widzisz, że właśnie to czynisz, przyłączając się do grona osób wyrzucających ich poza nawias obywatelskiej wspólnoty i próbując mnie zawstydzić za określenie ich jako obywateli polskich? Micpol (dyskusja) 00:04, 13 wrz 2023 (CEST)

  Wpierw krucjata przeciwko kulturze i przyrodzie, która miała nieszczęście znalezienia się na terenie Federacji Rosyjskiej, teraz antysemicka akcja wynaradawiania Żydów i robienia z nich Polaków. Odrażające, @Micpol. 78.30.74.26 (dyskusja) 13:14, 12 wrz 2023 (CEST)

  Odrażające jest pisanie anonimów i zarzucanie nieprawdy. Antysemickie? Stuknij się, człowieku, w głowę. Antysemickie jest narzucanie osobom pochodzenia żydowskiego, którą konkretnie mają mieć identyfikację narodową. Micpol (dyskusja) 23:57, 12 wrz 2023 (CEST)

• Obiekcja @Micpol jest równocześnie słuszna i bezprzedmiotowa. Słuszna, bo zapewne większość była wcześniej obywatelami RP, więc poprawniej byłoby napisać "żydami" (w sensie wyznania) - tyle, że nie mamy szansy sprawdzić ilu wśród nich było ateuszy, przechrztów itp. (a więc "żydów" sensu stricto). Nie mamy też szansy sprawdzić ilu uważało się za Polaków wyznania mojżeszowego, lub pochodzenia żydowskiego, ilu za Żydów, ilu za kogośtam innego. Wreszcie, przynależność cywilnoprawna była tu dość drugorzędna: niewykluczone, że znaczna część w chwili zamordowania była obywatelstwa radzieckiego, bo takie już zdążyli dostać papiery, a ci co starsi to zaliczyli pewnie Rosję carską, przejściowe obywatelstwo niemieckie, mniej przejściowe polskie itp. Powodem dla którego zostali zamordowani, był fakt, że zostali uznani za Żydów w momencie selekcji i to jest niestety jedyny pewny wyrok historii... Wreszcie, w sensie wikipedyjnym, liczą się źródła, a te raczej @Dreamcatcher25 sprawdził. --Felis domestica (dyskusja) 03:13, 18 wrz 2023 (CEST)
  • Cieszę się, że rozstrzygnąłeś, że moje uwagi są słuszne, gdyż w przeciwnym razie bym tak sobie tylko pisała, być może do końca życia nie dowiadując się, czy moje skromne poglądy były słuszne, czy też jednak niesłuszne ;-P Ale pominąwszy protekcjonalny początek Twojej wypowiedzi, odniosę się do meritum. Oczywiście, że niczego więcej, niż jest w źródłach, nie wymyślimy i nie powinniśmy nawet się na to silić. Zastanawiające jest jednak, że pomimo upływu niemal 80 lat od końca wojny nadal stosujemy w opisie (to uwaga też, a może i przede wszystkim do badaczy) kryteria norymberskie. Jako Żydzi ginęły zarówno osoby zdeklarowane narodowościowo i wyznaniowo, jak i osoby chcące być Polakami (czy Francuzami, Niemcami itd.), także niewyznające judaizmmu. Dziś, w pewnym sensie przemocowo, wszystkich nadal nazywamy Żydami, dokładnie tak samo, jak uczynił to Hitler w celu zaklasyfikowania ich do grona ludzi, którym odmówił prawa do życia. Micpol (dyskusja) 02:05, 19 wrz 2023 (CEST)

    @Micpol Sorry, ale zarzut "protekcjonalności" wobec mojej wypowiedzi jest równie słuszny, co wcześniejsze zarzucanie Ci antysemityzmu przez IP. Zwróciłaś uwagę na bardzo ważny, nie tylko w kontekście Holocaustu, problem klasyfikacji ludzi, wrzucanie ich do grup, z którymi mogli, ale nie musieli się identyfikować, byli lub nie byli identyfikowani przez współczesnych. Czasem takie klasyfikacje są wstecznej, czasem urzędowe, czasem jeszcze inne, i wiecznie zderzają się z nimi ludzie piszący o tych kwestiach. Z reguły można to rozstrzygnąć na poziomie co najwyżej jednostkowym, a czasem i tu nie bardzo (Mickiewicz wielkim Litwinem? Polakiem? był) - a na poziomie grupowym, czy to w Wikipedii czy gdzie indziej, jesteśmy ostatecznie skazani na te kategorie, nawet jeśli mamy świadomość ich sztuczności. Wezwanie więc do większej staranności lub subtelności rozważań jest zawsze słuszne, nawet jeśli jest ono ostatecznie nie do zrealizowania. --Felis domestica (dyskusja) 18:52, 21 wrz 2023 (CEST)

6 (Alfred Biolek)

... kto jest uważany za pioniera formatu talk-show w Niemczech?

Alfred Biolek (dyskusja)
	Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła	ilustracje	autor(ka)	wstawił(a)	sprawdzone przez
+	1	93.176.232.190	93.176.232.190	Zielonooki Cyku_new kicior99

93.176.232.190 (dyskusja) 12:32, 8 wrz 2023 (CEST)

• Biolek był wyautowanym gejem i był to powszechnie znany fakt w Niemczech, mający duży wpływ na jego życie. Brakuje tego w artykule. Polecam biogram na dew.wiki. kićor _=^^= 20:40, 16 wrz 2023 (CEST)

1 (Stemme S10)

…gdzie jest ukryte śmigło w motoszybowcu Stemme S10?
… że niemiecki motoszybowiec Stemme S10 stał się rosyjskim dronem Irkut-850?

Stemme S10 (dyskusja)
	Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła	ilustracje	autor(ka)	wstawił(a)	sprawdzone przez
+	2	w2k2	w2k2	Zala Pamulab Jamnik z Tarnowa

w2k2 (dyskusja) 23:12, 6 wrz 2023 (CEST)

3 (Aleje Jerozolimskie-Zachód)

…ile pięter mają budynki osiedla z okresu PRL powstałego w miejscu Nowej Jerozolimy?

…bloki którego osiedla miały tworzyć wrażenie jednej ściany dla wjeżdżających do Warszawy od zachodu?

…co powstało w miejscu Nowej Jerozolimy?

Aleje Jerozolimskie-Zachód (dyskusja)
	Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła	ilustracje	autor(ka)	wstawił(a)	sprawdzone przez
+	1	Emptywords	Emptywords	Boston9 Cyku_new Zielonooki

Emptywords (dyskusja) 23:01, 17 wrz 2023 (CEST)

• @Emptywords 1. IMO konieczne uporządkowanie listy budynków dodawanych po 1989 roku, chronologicznie na przykład? 2. Jakieś zdanie na temat co się stało z przedwojenną zabudową? Była jakaś, coś rozebrano pod budowę? Przejście między starciem pancernym we wrześniu 1939 a osiedlem IMO zbyt szybkie:) Boston9 (dyskusja) 10:34, 18 wrz 2023 (CEST)
  • @Boston9 Ułożyłem chronologicznie budynki w ramach kategorii. Co do zabudowy i informacji o niej to nie spodziewałbym się zbyt wiele :) To właściwie było poza granicami właściwego miasta, było tu mnóstwo stawów-glinianek, co można zauważyć np. tu. Coś tam widać wzłuż ul. Spiskiej. Chyba nie było to nigdy na tyle ciekawe, żeby ktoś to jakoś szerzej opisywał. W każdym razie - ja nic nie znalazłem. Emptywords (dyskusja) 11:10, 18 wrz 2023 (CEST)