Dystans społeczny (socjologia)
Dystans społeczny (socjalny[1]) – wśród zwierząt społecznych jest to odległość, po przekroczeniu której osobnik odczuwa niepokój i jest zależna m.in. od jego wieku bądź sytuacji zagrożenia[2]. Wśród ludzi jest to dystans interpersonalny następujący po dystansie indywidualnym a przed dystansem publicznym, występujący podczas kontaktów formalnych (służbowych), wynoszący od 120 do 360 cm[3]. W tej odległości jednostki nie mają możliwości bezpośredniego kontaktu fizycznego i nie są postrzegane dokładnie szczegóły twarzy[4].
- W fazie bliższej, wynoszącej od 120 do 210 cm, w której oko obejmuje górną część tułowia osoby, z którą wchodzi się w kontakt, występują relacje między współpracownikami oraz między uczestnikami nieformalnych zebrań.
- W fazie dalszej, wynoszącej od 210 do 360 cm, w której można objąć całą sylwetkę człowieka, następuje wzmocnienie głosu, nie wyczuwa się zapachu i ciepłoty ciała. Dystans taki występuje w kontaktach służbowych, co widoczne jest m.in. w ustawieniu krzeseł dla petentów w urzędach. Jego utrzymanie pozwala też na swobodne „wyłączanie się” i „włączanie” do rozmowy[5].
Mowa jest gramatyczna i sformalizowana, zwykle poprawna, a temat rozmowy „bezpieczny”, oficjalny lub obojętny. Niekiedy pewne formalne sprawy i rozmowy prowadzone są w dystansie krótszym niż 120 cm, lecz różnego rodzaju przegrody (np. szyba przy okienku kasowym lub blat biurka w banku) zwiększają psychologicznie ten dystans właśnie do dystansu społecznego.
W socjobiologii dystans społeczny jest pojęciem tożsamym z dystansem osobniczym[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Sztompka 2002 ↓, s. 70.
- ↑ Hall 2001 ↓, s. 26-27.
- ↑ Bell i in. 2004 ↓, s. 320.
- ↑ Hall 2001 ↓, s. 154.
- ↑ Hall 2001 ↓, s. 155-157.
- ↑ Wilson 2001 ↓, s. 145.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- P.A. Bell, Th.C. Greene, J.D. Fisher, A. Baum: Psychologia środowiskowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2004. ISBN 83-89120-64-X.
- Edward T. Hall: Ukryty wymiar. Teresa Hołówka (tłum.). Warszawa: Muza SA, 2001, seria: Spectrum. ISBN 83-7200-358-0.
- Piotr Sztompka: Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków: Znak, 2002. ISBN 83-240-0218-9.
- Edward Osborne Wilson: Socjobiologia. Mariusz Siemiński (tłum.). Poznań: Zysk i S-ka, 2001. ISBN 83-7150-682-1.