Dąb Pücklera
 pomnik przyrody ustanowiony w 1953 roku
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Nazwa systematyczna |
Quercus robur |
| Obwód |
907 cm |
Położenie na mapie Polski  | |
 50°40′52,46″N 17°36′51,48″E/50,681240 17,614300
| |
Dąb Pücklera – jeden z największych dębów szypułkowych w Polsce. Rośnie w Szydłowcu Śląskim, w gminie Niemodlin (powiat opolski, województwo opolskie). Stanowi pomnik przyrody.
Wiek i rozmiary
[edytuj | edytuj kod]To drzewo z potężnym pniem, na wysokości ok. 5–6 m rozdzielającym się na kilka konarów. Według pomiarów, dąb ma 907 cm obwodu oraz wysokość 22 m (dane z lat 2013-2014). Korona pomnikowego okazu ma 16 m szerokości. Stan zdrowotny jest zadowalający, mimo ubytków w pniu oraz częściowo martwej korony. Jest to także siódmy najgrubszy polski dąb[1][2][3]. Wiek drzewa to ok. 580 lat (wykiełkował ok. 1435 roku), jak wskazują badania dendrochronologiczne przeprowadzone przez dr Pacyniaka, zawarte w publikacji „Najstarsze drzewa w Polsce” z 1992 roku.
W październiku 2017 silne wiatry poważnie uszkodziły 2/3 korony drzewa[4].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Dąb został wpisany do rejestru pomników przyrody 20 maja 1953 roku[5]. Z drzewem wiąże legenda, wedle której w 1537 roku odbył się w tym miejscu pojedynek rycerzy – Wacława Pücklera von Groditzki, pana na Szydłowcu z Zygmuntem Stochsem, który uwiódł mu żonę. Jak opisuje legenda, rycerze odziani w lekkiej zbroje w milczeniu stanęli naprzeciw siebie i poczęli walczyć zaciekle, na śmierć i życie. Gdy Zygmunt osunął się na ziemię, ugodzony przez przeciwnika, hrabina (żona Wacława Pücklera) popełniła samobójstwo, rzucając się wprost do pobliskiej rzeki Ścinawy. Jej ciało znaleziono dopiero po trzech dniach, tuż obok dębu, przy którym zginął jej kochanek.
Na pamiątkę tego wydarzenia, w 1867 roku, położono głaz z opisem walki rycerzy sprzed kilkuset lat. Ów napis głosi:
„Tu padł rycerz Zygmunt Stosch w pojedynku z rycerzem Wacławem Pücklerem Groditzkim na Szydłowcu 1537”.
Istnieje też inna wersja legendy, jakoby dąb został posadzony w miejscu pochówku niewiernej żony. Jest to mało prawdopodobne, gdyż drzewo w roku, w którym toczyła się walka już istniało i liczyło ok. 100 lat[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Tomusiak i Zarzyński 2014 ↓, s. 78.
- ↑ Borkowski 2014 ↓, s. 192.
- ↑ Borkowski, Tomusiak i Zarzyński 2016 ↓, s. 172.
- ↑ Witold Wośtak, Orkan Ksawery połamał dużą część dębu Pücklera w Szydłowcu. Drzewo ma ponad 550 lat [online], radio.opole.pl, 9 października 2017 [dostęp 2018-09-17] (pol.).
- ↑ Komunikat nr 2 PWRN w Opolu z dn. 20.05.1953 r. w sprawie uznania niektórych drzew za pomnik przyrody, „Dz.Urz.WRN w Opolu”, 1 czerwca 1953.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Robert Tomusiak, Paweł Zarzyński: 90 drzew...Okazy niezwykłe. Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2014. ISBN 978-83-63895-16-7.
- Krzysztof Borkowski, Robert Tomusiak, Paweł Zarzyński: Drzewa Polski. Warszawa: PWN, 2016. ISBN 978-83-01-18438-4.
- Krzysztof Borkowski: Polskie drzewa. Poznań: DALPO, 2014. ISBN 978-83-61766-08-7.
- www.niemodlin.pl – opis drzewa wraz z fotografiami z 2010 roku. [dostęp 2015-12-25].
- www.ngopole.pl – opis drzewa. [dostęp 2015-12-26].
- Rejestr Polskich Drzew Pomnikowych – Dąb Pücklera