Ecce Homo (obraz Elíasa Garcíi Martíneza)
 stan przed „renowacją” | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1930 |
| Medium | |
| Wymiary |
50 × 40 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość |
Borja (prowincja Saragossa) |
| Lokalizacja | |
Ecce Homo (z łac. „oto człowiek”) – fresk autorstwa Elíasa Garcíi Martíneza przedstawiający Jezusa w koronie cierniowej, znajdujący się w Sanktuarium Łaski w hiszpańskiej Borji. Zdaniem prasy oryginalny obraz miał niewielką wartość artystyczną[1][2][3], zaś jego sława wynika z nieprofesjonalnej próby restauracji[4][5][6].
Oryginalny fresk
[edytuj | edytuj kod]Fresk został namalowany w 1930 r.[7] Autor, profesor szkoły sztuk pięknych w Saragossie, przekazał dzieło miasteczku, w którym spędzał wakacje. Dodał, że „jest to rezultat dwóch godzin pracy dla Dziewicy Łaski”[8]. Potomkowie malarza nadal zamieszkujący Saragossę byli świadomi, iż kondycja obrazu zaczęła podupadać; wnuczka artysty przekazała darowiznę na cel restauracji na krótko przed próbą odnowienia dokonaną przez Cecilię Giménez[9].
Fresk po próbie renowacji
[edytuj | edytuj kod]Fenomen internetowy
[edytuj | edytuj kod]
Fresk stał się internetowym memem w sierpniu 2012 r. Cecilia Giménez, 80-letnia artystka amatorka, zamalowała oryginał próbując go odnowić. Korespondent BBC Europe stwierdził, że rezultat przypomina „naszkicowaną kredkami bardzo włochatą małpę w źle skrojonej tunice”[4]. Odnowiona wersja, w „gorączce globalnej, internetowej wesołości”[10][11][12] została ochrzczona „Ecce Mono” (łac. oto małpa), „Ziemniaczanym Jezusem”[13], a w polskim internecie „Jeżusem”[14]. Całe wydarzenie porównano do sytuacji z filmu Jaś Fasola: Nadciąga totalny kataklizm[15].
Znaczenie artystyczne
[edytuj | edytuj kod]Nowa wersja została określona jako wielopłaszczyznowy komentarz odnoszący się zarówno do motywów sakralnych jak i świeckich[16][17]. 20 000 ludzi podpisało internetową petycję, w której stwierdzono, iż fresk jest „inteligentnym odbiciem sytuacji politycznych i społecznych naszych czasów. Obraz ukazuje subtelną krytykę kreacjonistycznych hipotez głoszonych przez Kościół, jednocześnie kwestionując wyłanianie się nowych idoli”[18]. We wrześniu 2012 r. grupa artystyczna Wallpeople zaprezentowała setki przerobionych wersji fresku na murze w Centre de Cultura Contemporània de Barcelona. Jeden z organizatorów stwierdził, iż „Cecilia stworzyła ikonę popkultury”[19].
Atrakcja turystyczna
[edytuj | edytuj kod]Zainteresowanie turystyczne freskiem nasiliło się do tego stopnia, iż kościół zaczął pobierać opłaty za możliwość jego obejrzenia[20]. Prawnik pani Giménez stwierdził, że jego klientka chciałaby pobierać część profitów, by przekazać je na akcje charytatywne związane z leczeniem atrofii mięśni, na którą choruje jej syn[21].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rocío Huerta: La restauración de un 'Ecce homo' se convierte en un sainete mundial. [w:] El País [on-line]. 22 sierpnia 2012. [dostęp 2012-08-24]. (hiszp.).
- ↑ John Hall. Elderly woman destroys 19th-century Spanish fresco by Elias Garcia Martinez in botched restoration. „The Independent”, 22 sierpnia 2012. [dostęp 2012-08-24].
- ↑ Jonathan Jones: Great art needs a few restoration disasters. [w:] guardian.co.uk [on-line]. 23 sierpnia 2012. [dostęp 2012-09-01]. Cytat: Martinez nie jest wielkim artystą, a jego obraz „Ecce Homo” nie jest „arcydziełem”. To niewielkie dzieło osadzone w akademickiej tradycji.
- ↑ a b Spanish fresco restoration botched by amateur. [w:] BBC [on-line]. [dostęp 2012-08-23].
- ↑ Amateur art restorer ruins fresco of Christ in Spanish town. [w:] The Celebrity Cafe [on-line]. [dostęp 2012-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-27)].
- ↑ Hiszpański Jezus „odzyska twarz”?. [w:] tvn24 [on-line]. [dostęp 8/11/2012].
- ↑ AFP: Disfigured Spanish fresco is hit for artist, town. Associated Press, 2013-08-13. [dostęp 2019-09-22]. (ang.).
- ↑ Rocío Huerta. Restauradores profesionales tratarán de recuperar el eccehomo. „El País”, 22 sierpnia 2012. [dostęp 2012-08-25]. (hiszp.).
- ↑ Raphael Minder. Despite Good Intentions, a Fresco in Spain Is Ruined. „The New York Times”, 24 sierpnia 2012. [dostęp 2012-08-25].
- ↑ ‘Ecce mono’. „Financial Times”, 2012-08-24.
- ↑ Victoria Cavaliere: Elderly woman destroys 19th century fresco in do-it-herself restoration attempt. [w:] New York Daily News [on-line]. 2012-08-27. [dostęp 2012-08-27].
- ↑ De Ecce Homo.... „El Heraldo”, 2012-08-23. (hiszp.).
- ↑ Internet pokochał "Jezusa Ziemniaka" - Kultura - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-07-08] (pol.).
- ↑ Szymon Kruś: Zniszczone dzieło przynosi ogromne dochody. "Jeżus" z Borji zarobił już ponad 50 tys. euro. naTemat.pl, 2013-08-14. [dostęp 2017-02-01].
- ↑ Church masterpiece 'restored' as Mr. Bean would do it. News.blogs.cnn.com. [dostęp 2012-09-22].
- ↑ Alexander Forbes: Spanish Octogenarian's Disastrous Unauthorized Art Restoration Yields Surprisingly Avant-Garde Results. [w:] Artinfo [on-line]. 23 sierpnia 2012. [dostęp 2012-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-17)]. Cytat: [...] zaktualizowana wersja przypominającego małpę Chrystusa posiada dziwaczną moc i może być jedyną tego typu metaforą nowoczesnego człowieka.
- ↑ Jonathon Keats: Why Every Church Should Be Blessed With A Muralist As Uncouth As Cecilia Gimenez. www.forbes.com, 27 września 2012. [dostęp 2012-09-29]. Cytat: Prace podobne Jezusowi Giménez są równie żywotnie znaczące dla wiernych – jak i wnikliwe dla reszty – jak tradycyjnie arcydzieła, z różnych jednak powodów... Zyskujemy dostęp do intymnej, nieokiełznanej przez edukację, wizji zbawiciela jednej kobiety. Jej obraz dokumentuje żywy związek. Dla niektórych stanie się to zaproszeniem do poszukiwania kontaktu z ich bogiem czy mesjaszem. Dla każdego z nas, który porzuci szyderczą ironię, stanie się rzadkim, żywym przykładem ludzkiej wiary w działaniu.
- ↑ Treść petycji w języku hiszpańskim
- ↑ Anthony Coyle, Barcelona (7 września 2012). Treść wywiadu
- ↑ 'Ecce Homo' Restorationist Cecilia Gimenez Allegedly Demands Royalties for 'Beast Jesus' Creation in Spain. [w:] Huffington Post [on-line]. [dostęp 2012-09-20].
- ↑ Barry Neild: Ecce Homo 'restorer' wants a slice of the royalties. [w:] Guardian.co.uk [on-line]. 20 września 2012. [dostęp 2012-09-21].
