Elodina
Elodina | |||
C. Felder et R. Felder, 1865 | |||
![]() Elodina sota | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Gromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Plemię |
Elodinini | ||
Rodzaj |
Elodina | ||
Typ nomenklatoryczny | |||
Elodina therasia C. Felder et R. Felder, 1865 | |||
Synonimy | |||
|



Elodina – rodzaj motyli z rodziny bielinkowatych i podrodziny Pierinae, jedyny z monotypowego plemienia Elodinini. Obejmuje 29 opisanych gatunków. Występują od Indonezji po Australię i Nową Kaledonię.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Motyle te mają skrzydła przednie z pierwszą gałęzią żyłki radialnej wyrastającą z komórki dyskalnej, a jej gałęzią trzecią całkowicie zlaną z dwiema następnymi, dając żyłkę R3+4+5. Pierwsza gałąź żyłki medialnej osadzona jest na trzonku na żyłce R3+4+5 mniej więcej w ⅓ odległości od końca komórki dyskalnej do wierzchołka. Druga gałąź żyłki radialnej wyrasta na trzonku z żyłki R3+4+5+M1 lub z górnego kąta komórki dyskalnej. Druga gałąź żyłki medialnej wyrasta z komórki dyskalnej. Żyłka poprzeczna dyskocellularna niższa jest bardzo długa i zakrzywiona. Użyłkownie skrzydła tylnego cechuje się długą i prostą, niemal dochodzącą do krawędzi skrzydła, czasem nieco na szczycie rozwidloną żyłką barkową, bardzo krótką żyłką dyskocellularną wyższą, krótką żyłką dyskocellularną środkową i trzykrotnie dłuższą od niej, silnie zakrzywioną żyłką dyskocellularną niższą. Genitalia samca cechują się niezmodyfikowaną, nieuzbrojoną, zaokrągloną walwą, bardzo małą jukstą, krótkim i grubym, zaopatrzonym w parę nasadowo osadzonych wyrostków grzbietowych unkusem, wyposażonym w wyrostek stawowy tegumenem, dłuższym od niego i smukłym sakusem oraz smukłym i u podstawy nabrzmiałym, niemal dwukrotnie dłuższym niż unkus i tegumen razem wzięte fallusem[1][2].
Ekologia i występowanie
[edytuj | edytuj kod]Gąsienice są monofagicznymi fitofagami związanymi pokarmowo z kaparami[3][4]. Osobniki dorosłe odżywiają się nektarem[4].
Rodzaj rozprzestrzeniony na południu krainy orientalnej i zachodzie krainy australijskiej, od Jawy i Celebesu po Australię i Nową Kaledonię[5]. W Australii reprezentowany jest przez 8 gatunków, wszystkie endemiczne, z których najszerszy zasięg ma wykazujący tendencję do migracji E. padusa. Najliczniejszą faunę spośród stanów Australii ma Queensland, gdzie stwierdzono 7 gatunków[5][4].
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Takson ten wprowadzony został w 1865 roku przez Cajetana Freiherra von Feldera i Rudolfa Feldera wraz z gatunkiem typowym, E. therasia[3][5]. W 2014 roku Niklas Wahlberg i współpracownicy na podstawie wyników molekularnej analizy filogenetycznej umieścili go w monotypowym plemieniu Elodinini w obrębie podrodziny Pierinae. Plemię to znalazło się na kladogramie w nierozwikłanej politomii z trzema innymi kladami, z których jeden obejmuje plemiona Leptosiaini i Nepheroniini, drugi plemiona Teracolini i Anthocharidini, a trzeci stanowi plemię Pierini[2]. Na trudność we wskazaniu miejsca tego rodzaju na drzewie rodowym bielinkowatych i prawdopodobne tworzenie przezeń osobnej linii ewolucyjnej wskazywał już w 1933 roku Alexander Barrett Klots[1].
Do rodzaju tego zalicza się 29 opisanych gatunków[3]:
- Elodina andropis Butler, 1876
- Elodina angulipennis (Lucas, 1852)
- Elodina anticyra (Fruhstorfer, 1910)
- Elodina argypheus Grose-Smith, 1890
- Elodina aruensis Joicey et Talbot, 1922
- Elodina biaka Joicey et Noakes, 1915
- Elodina claudia De Baar et Hancock, 1993
- Elodina denita Joicey et Talbot, 1916
- Elodina dispar Röber, 1887
- Elodina effeminata (Fruhstorfer, 1910)
- Elodina egnatia Godart
- Elodina hypatia (C. Felder et R. Felder, 1865)
- Elodina invisiblis Fruhstorfer
- Elodina leefmansi Kalis, 1933
- Elodina namatia Fruhstorfer, 1910
- Elodina padusa (Hewitson, 1853)
- Elodina parthia (Hewitson, 1853)
- Elodina perdita Miskin, 1889
- Elodina primularis Butler, 1882
- Elodina pseudanops Butler, 1882
- Elodina pura Grose-Smith, 1895
- Elodina queenslandica De Baar et Hancock, 1993
- Elodina signata Wallace, 1867
- Elodina sota Eliot, 1956
- Elodina therasia C. Felder et R. Felder, 1865
- Elodina tongura Tindale, 1923
- Elodina umbratica Grose-Smith, 1889
- Elodina velleda Felder
- Elodina walkeri Butler, 1898
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b A.B. Klots. A generic classification of the Pieridae (Lepi- doptera) together with a study of the male genitalia. „Entomologica Americana”. 12, s. 139-242, 1933.
- ↑ a b Niklas Wahlberg, Jadranka Rota, Michael F. Braby, Naomi E. Pierce, Christopher W. Wheat. Revised systematics and higher classification of pierid butterflies (Lepidoptera: Pieridae) based on molecular data. „Zoologica Scripta”. 43 (6), s. 641-650, 2014. DOI: 10.1111/zsc.12075.
- ↑ a b c Markku Savela: Elodina C. et R. Felder, [1865]. [w:] funet.fi [on-line]. [dostęp 2022-12-29].
- ↑ a b c Michael F. Braby: The Complete Guide to Butterflies of Australia. Collingwood: CSIRO Publishing, 2004, s. 144-145.
- ↑ a b c Murdoch De Baar, David Hancock. The Australian species of Elodina C. et R. Felder (Lepidoptera: Pieridae). „Australian Entomologist”. 20 (1), s. 25-43, 1993.