Erdstall

Wejście do tunelów Erdstall w Perg

Rzut poziomy tunelów Erdstall w Bad Zell

Erdstall – rodzaj podziemnych tuneli zlokalizowanych w różnych miejscach Europy. Ich pochodzenie nie zostało jednoznacznie określone, lecz uważa się, że zostały wykute w średniowieczu. Badacze proponowali różne teorie dotyczące pochodzenia tuneli, jednakże wśród najpopularniejszych można wymienić te, że były one wykorzystywane do ucieczek z zamków, jako kryjówki lub do obrzędów religijnych. Szacuje się, że w Europie jest ponad 2000 takich systemów. W samej Bawarii odnaleziono co najmniej 700 podziemnych systemów tuneli i około 500 w Austrii, gdzie przez lokalnych mieszkańców nazywane były "chochlikowymi jamami".

Konstrukcja

Tunele tego typu charakteryzują się swoimi wymiarami – są bardzo niskie i wąskie. Ich wysokość zawiera się w przedziale od 1,0 do 1,4 metra, a ich maksymalna szerokość to około 60 centymetrów.

Erdstalle mają tylko jedno wejście, które jest ukryte i nie mają żadnego drugiego wyjścia, które mogłoby zostać użyte do ewentualnej ucieczki. Sprawia to, że ewentualne podpalenie wejścia do tunelu przez najeźdźców skutkowałoby śmiercią ukrywającego się w środku tunelu człowieka. Ten fakt jest wykorzystywany jako argument przeciwko tezie o wykorzystywaniu tych tunelów jako kryjówek. Niektóre tunele posiadają pętlę na końcu tunelu. Większość z systemów tunelów tego typu nie jest dłuższa niż 50 metrów.

Archeologia

Stwierdzenie wieku odkrytych tuneli jest utrudnione przez bardzo małą ilość materiału, na którym można byłoby dokonać datowania, jednakże znalezione śladowe ilości węgla drzewnego z tunelów w Höcherlmühle pochodziły z okresy pomiędzy rokiem 950 a 1050 naszej ery. Tunele te są wspominane w kronikach kościelnych z XV wieku.

Mimo poszlak wskazujących na ich wykucie w średniowieczu, niektórzy badacze uważają, że tunele są znacznie starsze i pochodzą z neolitu.