Węgiel drzewny
Węgiel drzewny, węgiel roślinny, czerń węglowa, C.I. 77266 (E153) – lekka, czarna substancja wytwarzana z drewna w procesie suchej destylacji. Głównym składnikiem jest węgiel pierwiastkowy, zanieczyszczony popiołem i licznymi związkami organicznymi.
Właściwości
[edytuj | edytuj kod]Węgiel drzewny ma bardzo małą gęstość (zachowuje częściowo strukturę ścian komórkowych drewna). Ma duże zdolności adsorpcyjne dzięki silnie rozwiniętej powierzchni. Jako paliwo ma ok. trzykrotnie większą wydajność energetyczną niż drewno. 1 kg węgla drzewnego daje ilość energii podobną do uzyskiwanej ze spalenia 1 litra benzyny. Jest jednak kłopotliwy w użyciu ze względu na zajmowaną przestrzeń w stosunku do masy, poza tym kruszy się i pyli przy manipulacji (pod tym względem lepsze są brykiety węgla drzewnego – mniej kruche i o większej gęstości). Ze względu na stosunkowo małą zawartość substancji smolistych należy do paliw stałych generujących najmniejsze ilości zanieczyszczeń.
Wyróżnia się:
- węgiel drzewny generatorowy – otrzymywany podczas pirolizy drewna liściastego lub iglastego, w procesie prowadzonym do temperatury około 450 °C, zawierający 10-20% części lotnych,
- węgiel drzewny żarzony – otrzymywany podczas pirolizy drewna, w procesie prowadzonym do temperatury około 700 °C, zawierający nie więcej niż 4% części lotnych.
Wytwarzanie
[edytuj | edytuj kod]Podstawowym sposobem uzyskiwania węgla drzewnego do początków XX w. było jego „wypalanie” w stosach, obsypanych szczelnie ziemią lub obłożonych darnią, zwanych mielerzami. Obecnie w tym celu stosuje się stalowe retorty o pojemności wielu metrów sześciennych. Do wyprodukowania 1 kg węgla drzewnego potrzeba ok. 5 kg drewna.
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Stosowany jest jako adsorbent w filtrach wodnych i gazowych ze względu na zdolność do pochłaniania płynów, gazów i nieprzyjemnych zapachów. Popularne paliwo do grillów (nieprzetworzony lub w formie brykietów) oraz składnik prochu czarnego. Wykorzystywany często w plastyce do tworzenia rysunków i szkiców, a także do produkcji kosmetyków. W przemyśle spożywczym używany jako barwnik przy produkcji skoncentrowanych soków owocowych, dżemów, żelków, sosów warzywnych, lukrecji oraz innych wyrobów cukierniczych.