Euecjusz Georgiusz
| Postać z Twarzy księżyca | |
| Twórca | |
|---|---|
| Wystąpienia | |
| Dane biograficzne | |
| Data i miejsce śmierci |
303 |
Euecjusz Georgiusz – postać z powieści Teodora Parnickiego Twarz księżyca, przywódca chrześcijan, nadzorca skarbu cesarza Dioklecjana.
Euecjusz pochodził z pogranicza armeńsko-iberyjskiego, stąd imię Georgiusz[a][1]. Był wybitnym myślicielem chrześcijańskim, mającym za pustelnię pałacyk z różowego marmuru, wzniesiony mu przez Sykoriusza Pompejusza, pełen zwojów i dzieł sztuki. Nazywał siebie cieplarnianym kwiatem i ubolewał nad rozmiarem krzywd, które potrafi bezwiednie wyrządzić taka roślina innym kwiatom: ogrodowym, miejskim, wiejskim czy wysokogórskim. Musiał opuścić swą samotnię, by leczyć chorych, a potem prowadzić finanse biskupa Nikomedii, a następnie cesarza Dioklecjana[b]. Uzyskawszy tą ostatnią funkcję wyrósł na przywódcę stronnictwa chrześcijańskiego na dworze cesarskim. Sprzymierzył się z Sykoriuszem Probusem w zabiegach nad doprowadzeniem do konkubinatu prawnuczki Mitroanii, Minerwiny, pochodzących z królewskiej krwi Swijaszydów i Arsacydów, z synem Konstancjusza Chlorusa, Konstantynem. Zmierzał tą drogą do oddania władzy nad cesarstwem domowi królewskiemu skłaniającemu się ku chrześcijaństwu[2].
Spisek, który próbowali zawiązać Sykoriusz, Euecjusz i Konstancjusz nie doszedł jednak do skutku wskutek zbytniej rozbieżności interesów samych zainteresowanych. Euecjusz jako doradca Dioklecjana do spraw skarbowych dążył do odrodzenia gospodarczego państwa przez zerwanie z nadzorem urzędowym nad cenami rynkowymi. Doprowadziło to jednak do zawrotnego wzrostu cen rynkowych ze względu na niewspółmierność pomiędzy rzeczywistą a rynkową wartością pieniądza, w którym gorsze metale górowały nad srebrem. Euecjusz nakłonił cesarza do wycofania złego pieniądza z rynku. Koszty zmiany tak mocno uderzyły jednak w zasoby skarbu cesarskiego, że musiano podnieść podatki i obniżyć płace. To drugie spowodowało odpływ siły roboczej ze służby cesarskiej, co zmusiło cesarza, do powrotu do polityki cen urzędowych. Euecjusz mimo to był zdania, ze zatarg pomiędzy wolnością a przymusem nie posiada charakteru gospodarczego, a jedynie uczuciowe. Konstancjusz na podstawie własnych doświadczeń na zachodzie uważał, że zubożenie państwa jest wynikiem nieuczciwości urzędów i rabunkowych najazdów barbarzyńców. W gronie spiskowców jedynie Sykoriusz twierdził, że jedynym rozwiązaniem jest wprowadzenie przymusu, który byłby skuteczniejszy, gdyby jego źródłem był nie Jowisz a Chrystus. Lecz na to Euecjusz przystać nie mógł[3].
Euecjusz zginął na początku prześladowań 303 roku, skazany na męki za zdarcie z muru obwieszczenia cesarskiego przeciw chrześcijanom[c] i ubliżające cesarzom okrzyki[4].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ pochodzący z Georgii, to jest Gruzji.
- ↑ Z listu biskupa Teonasa do Lucjana wynika, że nadzorcy szkatuły cesarskiej, skarbu i garderoby na dworze Dioklecjana byli chrześcijanami (Czasy..., s. 200).
- ↑ Pierwszy po ogłoszeniu prześladowań zginął pewien czcigodny chrześcijanin, który zerwał i podarł plakat, drwiąc sobie, że znowu przybijają obwieszczenia o zwycięstwach nad Gotami i Sarmatami (Czasy..., s. 202).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 376.
- ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 337-347.
- ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 347-352.
- ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 371.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Teodor Parnicki: Twarz księżyca: powieść z wieków III–IV. Cz. 1. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1961.
- Aleksander Krawczuk: Poczet cesarzy rzymskich. Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 2004. ISBN 83-207-1748-5.