Eukaliptus gałkowy
|
||
 |
||
| Systematyka[1] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Klad | rośliny naczyniowe | |
| Klad | rośliny nasienne | |
| Klasa | okrytonasienne | |
| Klad | klad różowych | |
| Rząd | mirtowce | |
| Rodzina | mirtowate | |
| Rodzaj | eukaliptus | |
| Gatunek | eukaliptus gałkowy | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Eucalyptus globulus Labill. Voy. rech. Pérouse 1:153, t. 13. 1800 |
||
| Mapa zasięgu | ||
 |
||
Eukaliptus gałkowy (Eucalyptus globulus Labill.), zwany też eukaliptusem właściwym lub rozdrębem gałkowym – gatunek drzewa należący do rodziny mirtowatych. Pochodzi z południowej Australii i Tasmanii, ale rozprzestrzeniony został również w Afryce, Azji, Ameryce Północnej, Europie, na Hawajach i Makaronezji[2].
Morfologia[edytuj]
- Pokrój
- Duże drzewo osiągające nawet 60 m wysokości o płytkim, ale silnie rozwiniętym systemie korzeniowym. Wzrostem szybko przewyższające pokrewne gatunki.
- Łodyga
- Młode pędy podłużnie pagórkowate i ostro żeberkowane.
- Liście
- Młode na młodych roślinach i młodych pędach okrągławe lub okrągławo-jajowate, naprzeciwległe, siedzące lub obejmujące pęd, spodem srebrzystobiałe, wierzchem ciemnozielone. Stare liście skrętoległe, krótkoogonkowe, wąskolancetowate, sierpowato wygięte, o ciemnozielonym zabarwieniu, spodem srebrzystobiałe. Wszystkie charakteryzują bardzo silną fototaksją ujemną, co oznacza, że liście ustawiają się równolegle do kąta padania promieni słonecznych, nie 'dając cienia'.
- Kwiaty
- Osadzone pojedynczo, drobne, osadzone na krótkich szypułkach, białe, obupłciowe, o licznych pręcikach (długich, bladozielonych) i jednym słupku. Mają zredukowany kielich, koronę zaś zrośniętą i przekształconą w nakrywkę, która odpada podczas kwitnienia.
- Owoc
- Żeberkowana, półkolista, wielonasienna torebka pękająca na szczycie.
Zastosowanie[edytuj]
Drewno ma zastosowanie w konstrukcji okrętów, wagonów i budowli wodnych. Wytwarza się z niego także papier. Jest bardzo odporne na gnicie. Kora zawiera garbniki.
Roślina lecznicza[edytuj]
- Surowiec zielarski
- Liść eukaliptusa (Eucalypti folium) – całe lub rozdrobnione, wysuszone liście starszych gałęzi o zawartości co najmniej 15 ml/kg olejku eterycznego[3]. Wytwarza się z nich olejek eukaliptusowy – Eucalypti oleum otrzymywany przez destylację z parą wodną surowca. Ma on zastosowanie w lecznictwie oraz perfumerii.
Przypisy
- ↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-01-21].
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].
- ↑ Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne: Farmakopea Polska X. Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276. ISBN 978-83-63724-47-4.
Bibliografia[edytuj]
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
