Flaga Gdańska
Flaga Gdańska − jeden z symboli miejskich Gdańska, w formie prostokąta czerwonej barwy z umieszczoną na nim złotą koroną i pod nią dwoma równoramiennymi, srebrnymi krzyżami rozmieszczonymi w słup (tak jak we wzorze herbu). Wspólna oś krzyży i korony znajduje się w odległości 1/3 długości flagi od strony drzewca. Stosunek szerokości flagi do jej długości wynosi 5:8[1].
Flaga, podobnie jak pozostałe symbole miasta, jest własnością miasta, stąd też prezydent Gdańska może zakazać używania flagi przez podmiot używający jej niewłaściwie.
Podstawa prawna
[edytuj | edytuj kod]Obecnie obowiązujący wzór symboli miejskich jest określony w statusie Miasta Gdańska zapisanego w uchwale nr XL/1226/2001 Rady Miasta Gdańska z dnia 25 października 2001 roku[2].
Zasady korzystania z flagi są określone w uchwale Nr XII/390/2003 Rady Miasta Gdańska z dnia 28 sierpnia 2003 roku[3].
Zasady wywieszania flagi
[edytuj | edytuj kod]Zgodnie z uchwałą, flaga Gdańska musi wisieć przez cały rok przed i na siedzibie Rady Miasta Gdańsk oraz Urzędu Miejskiego w Gdańsku. Dodatkowo flaga musi być zawieszona na pozostałych gminnych budynkach użyteczności publicznej w Gdańsku z okazji uroczystości, świąt i rocznic państwowych i regionalnych[3].
Flaga może być wywieszana również przez inne podmioty oraz osoby fizyczne, niekoniecznie związane z Gdańskiem, w innych miejscach, pod warunkiem zachowania należytej czci i szacunku. Prezydent Gdańska może zabronić używania flagi w sytuacjach, kiedy należyta cześć i szacunek nie są zachowane, oraz kiedy użycie flagi powoduje narażenie dobrych obyczajów, prestiżu lub interesu miasta na szkodę[3].
Symbolika
[edytuj | edytuj kod]Flaga ma symbolikę przeniesioną z herbu miasta. Czerwone tło jest związane z nadaniem przez króla Kazimierza Jagiellończyka w 1457 roku prawa do używania czerwonego wosku przez władze Gdańska. Przy okazji do wcześniejszego herbu została dodana korona królewska. Z drugiej strony czerwień jest jedną z najpopularniejszych barw hanzeatyckich.
Białe krzyże są również związane z Hanzą, ale także z chrześcijaństwem. Przesunięcie elementów (krzyża i korony) w stronę drzewca ma funkcję praktyczną. Na wietrze materiał, z którego wykonana jest flaga, przy drzewcu mniej się marszczy, przez co elementy są lepiej widoczne[4].
Symbole miasta nie miały jednak ustalonego wzoru, stąd przez lata wzór krzyży, korony oraz odcień tła były wielokrotnie modyfikowane.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze nieformalne flagi są znane z rysunków przedstawiających gdańskie statki. Rysunki te są jednak niewyraźne, stąd bliższe szczegóły nie są znane. Wiadomo, że flaga była czerwona z białym elementem przypominającym krzyż lub krzyże, który jednak jest na tyle niewyraźny, że nie można określić jego kształtu[4].
W opisie bitwy pod Grunwaldem Jana Długosza pojawia się informacja o fladze oddziałów gdańskich, która miała dwa białe prostokątne krzyże ułożone w słup[4].
W 1457 roku zostały nadane przez polskiego króla Kazimierza Jagiellończyka nowy herb i nowa flaga. Do dotychczasowych dwóch krzyży została dodana korona. Kolor tła został ustalony na czerwony. Dodatkowo flaga uległa wydłużeniu, przez co zamiast pionowej stała się pozioma[5].
W okresie Wolnego Miasta Gdańska (lata 1807–1814 i 1920–1939) flaga miejska była używana jako flaga państwowa[4]. W porównaniu z obecną, flaga WMG w latach 1920–1939 miała nieco inny odcień, a korona była częściowo przysłonięta krzyżem. Flaga WMG miała proporcje 2:3 (obecna 5:8)[6].
W okresie powojennym flaga nie była praktycznie używana aż do 1989 roku. Pierwsza powojenna flaga, będąca flagą nieoficjalną, powstała w 1991 roku. Flaga nie miała żadnych regulacji, przedstawiała obiekty znajdujące się w herbie. Oś pionowa elementów znajdowała się na osi flagi[4]. Pierwsza powojenna regulacja flagi nastąpiła w uchwale Rady Miasta Gdańska Nr XXXVIII/432/96 z 1 sierpnia 1996 roku. Uchwała ta ze względu na zmiany w statucie wygasła[3].
Obecnie obowiązująca flaga jest określona w uchwalonym w 2001 statucie miasta. Wzór flagi jednak pozostał bez zmian[2].
-
Chorągiew Gdańska spod Grunwaldu
-
Flaga Wolnego Miasta Gdańska (1807–1814)
-
Flaga Wolnego Miasta Gdańska (1920–1939)
-
Flaga Gdańska (1991–1996)
-
Flaga Senatu WMG (1920–1939)
-
Sztandar Danziger Polizei (1937–1939)
-
Sztandar SS-Heimwehr Danzig (1939–1940)
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Urząd Miasta w Gdańsku: Opis i zasady używania herbu, flagi i pieczęci Miasta Gdańska – Gdańsk – oficjalna strona miasta. [dostęp 2010-09-21]. (pol.).
- ↑ a b Uchwała nr XL/1226/2001 Rady Miasta Gdańska z dnia 25 października 2001 roku
- ↑ a b c d Uchwała Nr XII/390/2003 Rady Miasta Gdańska z dnia 28 sierpnia 2003 roku
- ↑ a b c d e Flagi Gdańska-Katedra Weksylologii i Heraldyki-Wydział Symbolologii. [dostęp 2010-09-21]. (pol.).
- ↑ Lech Krzyżanowski, Marek Żak: Gdańsk Perła Bałtyku. Bydgoszcz: Excalibur, 2008, s. 14. ISBN 83-916078-7-9.
- ↑ Danzig 1920-1939. crwflags.com. [dostęp 2010-09-21]. (ang.).