Friedrich Kiefer

Friedrich Kiefer

Data i miejsce urodzenia	9 września 1897 Karlsruhe, Niemcy
Data i miejsce śmierci	18 kwietnia 1985 Konstancja, Niemcy
Zawód, zajęcie	zoolog, pedagog
Odznaczenia

Friedrich Kiefer (ur. 9 września 1897 w Karlsruhe, zm. 18 kwietnia 1985 w Konstancji) – niemiecki biolog, zoolog i wykładowca. Specjalista w dziedzinie widłonogów.

Życiorys

Ukończył klasę humanistyczną w Schönborn-Gymnasium w Bruchsal, a następnie uczęszczał do studium nauczycielskiego, po którym pracował jako nauczyciel w Oberbaldingen, Büsingen am Hochrhein, Mönchweiler, Ofingen i Karlsruhe. W 1941 uzyskał awans pozwalający mu na nauczanie w szkołach średnich, został nauczycielem przyrody w Lessing-Gymnasium w Karlsruhe. W następnym roku powstał instytut kształcenia nauczycieli w Bad Rippoldsau-Schapbach, od 1943 był dyrektorem i wykładowcą tej instytucji. Od 1946 do przejścia na emeryturę w 1962 był wykładowcą biologii w Alexander-von-Humboldt-Gymnasium w Konstancji. W 1959 uzyskał tytuł profesora i został konsultantem do spraw metodyki nauczania biologii w szkołach średnich.

Praca naukowa

Równolegle do pracy pedagoga Friedrich Kiefer prowadził badania nad widłonogami, dzięki wsparciu naukowemu Otto Schmeila oraz docenieniu przez hydrobiologa Roberta Lauterborna stał się uznanym autorytetem w tej dziedzinie. Opublikował na ten temat ponad 250 prac, wyodrębnił 9 podrodzin, odkrył 45 gatunków 7 rodzajów widłonogów. Zbadał i opisał 292 rodzaje tych zwierząt, w latach 1927-1928 doprowadził do zmiany systematyki rodziny Cyclopidae, a w 1932 do wyodrębnienia rodziny słodkowodnych pelagicznych widłonogów Diaptomidae. Jako pierwszy szczegółowo przebadał faunę żyjącą w luźnych żwirach, wodach podziemnych, osadach dennych wód płynących (strumieni i potoków) oraz stojących. Swoje wnioski podsumował w publikacjach książkowych i podręcznikach, w których opisał świat małych zwierząt żyjących w "śródlądowych drogach wodnych". Najwięcej miejsca zajmują opisy widłonogów należących do zooplanktonu, w tym 130 gatunków Cyclopidae, całość uzupełnia ponad 1500 rysunków i grafik. Wyniki prowadzonych przez Friedricha Kiefera badań sprawiły, że powszechnie zaczęto zwracać większą uwagę na ochronę wód powierzchniowych. Opisana przez niego w 1952 fauna Jeziora Bodeńskiego sprawiła, że w 1954 stworzono specjalną instytucję (Bodensee-Wasserversorgung) zajmującą się kontrolowanym poborem wody z tego akwenu. W pracy tej Kiefer przedstawił zjawisko eutrofizacji Jeziora Bodeńskiego, a także zachodzących zmian w populacji planktonu.

Zgromadzona przez niego kolekcja widłonogów znajduje się w Muzeum Historii Naturalnej w Karlsruhe.

Wyróżnienia i członkostwo

• 1922 – członek założyciel Międzynarodowego Stowarzyszenia Limnologów;
• 1924 – wolontariusz w Instytucie Badawczym w Konstancji;
• 1934 – honorowy kustosz w Muzeum Historii Naturalnej w Karlsruhe;
• 1951 – doktor honoris causa Uniwersytetu we Fryburgu;
• 1962 – członek honorowy Państwowego Stowarzyszenia Historii i Ochrony Środowiska Naturalnego Badenii;
• 1963 – dyrektor Instytutu Badań Jeziora Bodeńskiego w Konstancji;
• 1972 – członek honorowy Stowarzyszenia Nauk Przyrodniczych w Karlsruhe;
• 1974 – członek honorowy Towarzystwa Historii Jeziora Bodeńskiego i jego otuliny;
• 1976 – Order Zasługi Republiki Federalnej Niemiec.

Bibliografia

• Ulrich Einsle: Prof. Dr. Friedrich Kiefer † : 1897-1985, in: Schriften des Vereins für Geschichte des Bodensees und seiner Umgebung, 108. Jg. 1990, S. V–VII (Digitalisat)
• Ulrich Einsle: Friedrich Kiefer † : 1897-1985, in: Carolinea, 44. Jg. 1986, S. 182–183
• Ulrich Einsle: Friedrich Kiefer : 1897-1985, in: Archiv für Hydrobiologie. 106. Jg. 1986, S. 575–576
• Hans-Joachim Elster: Zu Professor Kiefers 80. Geburtstag am 6. September 1977 : Festansprache, in: Schriften des Vereins für Geschichte des Bodensees und seiner Umgebung, 96. Jg. 1978, S. 1–6 (Digitalisat)
• Jürgen Schwoerbel: Professor Dr. Friedrich Kiefer : 1897-1985, in : Mitteilungen des Badischen Landesvereins für Naturkunde und Naturschutz e. V., Freiburg i. Br.. N. F. 14, 1986, S. 1