Fuks (niepełnoprawny członek)
Fuks (z niem. Fuchs, „lis”, „nowicjusz”) – w języku polskim przestarzałe określenie oznaczające nowicjusza, początkującego, studenta pierwszego roku[1][2]. W korporacjach akademickich niepełnoprawny członek, kandydat na członka[3].
W korporacjach akademickich
[edytuj | edytuj kod]W okresie fuksowania korporacja zapoznaje się z kandydatem i ocenia, czy nadaje się on na barwiarza, a fuks ma okazję poznać członków stowarzyszenia[3]. Ogólne zwierzchnictwo nad fuksami sprawuje olderman, który podczas specjalnych spotkań zwanych fuksówkami zapoznaje kandydatów z historią, prawami i obyczajami korporacji[3]. Fuksowanie trwa co najmniej 4 miesiące, z reguły ok. roku, i kończy się tzw. wybarwieniem[3]. Banda fuksa jest zazwyczaj jednobarwna, rzadziej dwubarwna, i nosi on specjalny dekiel, tzw. dekiel fuksowski[3].
W korporacji Konwent Polonia istnieją stanowiska „fuks maior” (pomocnik oldermana przewodzący pozostałym fuksom) i „fuks minor” (fuks najmłodszy stażem)[4]. Fuks maior nosi lisi ogon przypięty z lewej strony dekla; do 1908 był nazywany „lejbfuksem”, a olderman „oberfuksem”[4].
Inne nazwy fuksa w polskich korporacjach akademickich: giermek (K! Lechia), laik (K! Respublica)[3], renons (K! Jagiellonia), smyk (K! Concordia, K! Astrea)[5][6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑
fuks [w:] W. Doroszewski (red.), Słownik języka polskiego [online], PWN [dostęp 2025-06-18].
- ↑ Władysław Kopaliński: Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych. Wyd. V. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1963, s. 263–264.
- ↑ a b c d e f Słownik (hasła „banda”, „dekiel”, „fuks”, „olderman”). Korporacja Akademicka Arkonia. [dostęp 2025-06-18].
- ↑ a b Mały słownik konwentowy (hasła „fuks” „fuks maior”, „fuks minor”, „olderman”). Konwent Polonia. [dostęp 2025-06-18].
- ↑ Patryk Tomaszewski: Polskie korporacje akademickie w latach 1918–1939. Struktury, myśl polityczna, działalność. Toruń: 2011, s. 50. ISBN 978-83-928698-3-2. [dostęp 2025-06-18].
- ↑ Czapka członka Polskiej Akademickiej Korporacji Astrea. wmuzeach.pl. [dostęp 2025-06-18].
