Gołąbek grabowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gołąbek grabowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

gołąbkowate

Rodzaj

gołąbek

Gatunek

gołąbek grabowy

Nazwa systematyczna
Russula carpini R. Girard & Heinem.
Bull. Jard. bot. État Brux. 26: 321 (1956)

Gołąbek grabowy (Russula carpini R. Girard & Heinem.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisali go w 1956 r. R. Girard i Paul Heinemann pod grabami we Francji[1]. Synonimy:

  • Russula carpini f. olens Donelli 2000
  • Russula carpini f. tenella Bon 1979
  • Russula carpini var. tenella (Bon) Bon 1988[2].

Polska nazwa według internetowego atlasu grzybów[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnica 6–10 cm, mięsisty, początkowo półkulisty, później płaskowypukły, czasem lekko wklęsły lub z niewielkim garbkiem. Brzeg cienki, prążkowany, często klapowany, skórka lepka, dająca się ściągnąć z 1/3 do 2/3 średnicy kapelusza. Powierzchnia różnobarwna: fioletowa, fioletowo-różowa, brązowa, ochrowa, żółto-oliwkowa, bladożółta i rdzawa[4].

Blaszki

Dość gęste, szerokie, zaokrąglone, tępe, przez długi czas bladopomarańczowe[4]

Trzon

Krótki, nierównomiernie cylindryczny, początkowo pełny, potem komorowaty, białawy, lekko szarawy i żółty[4].

Miąższ

Zwarty, kruchy, białawobrązowawy. Smak lekko gorzki, u młodych okazów cierpki, zapach jak gołąbka smacznego (Russula delica)[4].

Cechy mikroskopowe

Bazydiospory 7,6–9,0 µm x 6,1–7,4, z kolcami i pojedynczymi brodawkami. Cystydy 55–80 µm x 10–12,5 µm, zanurzone lub lekko wystające, lancetowate, w sulfowanilinie lekko niebieskawe. Dermatocystydy o szerokości 6–7 µm[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Podano jego stanowiska tylko w Europie[5]. Brak go w opracowanym w 2003 r. przez Władysława Wojewodę wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski[6], po raz pierwszy jego stanowiska podano w 2015 r.[7] Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[3].

Naziemny grzyb mykoryzowy występujący w lasach grabowych[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-02-10] (ang.).
  2. Index Fungorum [online] [dostęp 2024-02-10] (ang.).
  3. a b Aktualne stanowiska Russula carpini w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2024-02-11] (pol.).
  4. a b c d e f R. Girard, P. Heinemann, Russula carpini sp. nov. (Integrinae), „Bulletin du Jardin Botanique de l’État à Bruxelles”, 26 (4), Mycobank, 1956, s. 321–324 [dostęp 2024-02-08] (łac.).
  5. Występowanie Russula carpini na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-02-11] (ang.).
  6. Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 594–618, ISBN 83-89648-09-1.
  7. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-02-10] (pol.).