Gongen-zukuri

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Plan głównego pawilonu chramu w styl gongen-zukuri

Gongen-zukuri (jap. 権現造) (również: ishinoma-zukuri (jap. 石の間造), yatsumune-zukuri (jap. 八棟造), miyadera-zukuri (jap. 宮寺造))[1] – styl architektury chramów shintō i mauzoleów[1] nazywany japońskim barokiem. Styl zaczął się kształtować w okresie Azuchi-Momoyama (1573–1603) i ustalił się w Edo (1603–1868). Gongen-zukuri wykazuje bardzo silny wpływ budownictwa buddyjskiego, przez co ich odróżnienie może być trudne.

Cechą nadrzędną jest nagromadzenie detali dekoracyjnych. Cechą charakterystyczną jest połączenie honden i haiden mniejszym, środkowym pawilonem (nazywanym ai-no-ma (jap. 相の間) lub chūden (jap. 中殿). Jeśli wykonany jest z kamienia może być określany jako ishi-no-ma (jap. 石の間))[1][2]. Poziomy podłogi w każdym z pomieszczeń mogą się różnić[1]. Łącznik może również pełnić funkcje wotywne – nazywany jest wówczas heiden (jap. 幣殿).

Nazwa stylu pochodzi od tytułu pośmiertnego Tōshō Daigongen (jap. 東照大権現) sioguna Ieyasu Tokugawy, który spoczął w mauzoleum Nikkō Tōshō-gū[1] – najbardziej znany przykład tego stylu. Najstarszą zachowaną budowlą w tym stylu jest chram Ōsaki Hachiman-gū w Sendai z 1607 roku[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e gongen-zukuri 権現造. Japanese Architecture and Art Net Users System, 2001. [dostęp 2017-09-14]. (ang.).
  2. a b Jolanta Tubielewicz: Kultura Japonii - słownik. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1996. ISBN 83-02-06378-9. (pol.).