Przejdź do zawartości

Goryczel jastrzębcowaty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Goryczel jastrzębcowaty
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Cichorioideae

Rodzaj

goryczel

Gatunek

goryczel jastrzębcowaty

Nazwa systematyczna
Picris hiercioides L.
Sp. pl. 2:792. 1753
Multimedia w Wikimedia Commons

Goryczel jastrzębcowaty (Picris hieracioides L.) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Rodzimy obszar jego występowania to Europa i znaczna część Azji. Rozprzestrzenił się jako gatunek zawleczony również w Nowej Zelandii i niektórych rejonach Ameryki Północnej i Afryki[3]. W Polsce jest dość pospolity[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Roślina o wysokości do 1 m, w całości pokryta szorstkimi, łamliwymi, dwudzielnymi, prostymi lub mającymi kształt kotwicy włoskami[5].
Łodyga
Pojedyncza lub rozgałęziona, żeberkowana, ulistniona na całej długości[5].
Liście
Ulistnienie skrętoległe. Liście dolne jajowatopodługowate o żółtozielonym kolorze, faliste i całe szorstko owłosione[6], górne - lancetowate. Są zatokowato ząbkowane lub płytko klapowane, owłosione obustronnie, lub tylko na dolnej powierzchni[5].
Kwiaty
Zebrane w duże koszyczki (średnica 2,5–4 cm) tworzące wiechę lub baldachogrono. Listki okrywy koszyczka są ciemnozielone lub szare, jasno owłosione, odstające i zachodzą dachówkowato na siebie. Dno koszyczka bez plewinek. Wszystkie kwiaty są języczkowe, złocistożółte, po zewnętrznej stronie zwykle czerwono nabiegłe. Włoski puchu kielichowego są wolne[6][5].
Owoc
Silnie pomarszczone niełupki o długości 3–6 mm z bardzo krótkim dzióbkiem i odpadającym puchem kielichowym[6], przeważnie piórkowato rozgałęzionym[5].
  • Dolne liście
    Dolne liście
  • Siewka
    Siewka
  • Kwiatostan
    Kwiatostan
  • Koszyczek
    Koszyczek
  • Włoski
    Włoski

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Roślina dwuletnia lub bylina, hemikryptofit. Kwitnie od lipca do października. Roślina ruderalna występująca w takich siedliskach jak: zarośla, murawy kserotermiczne, miedze, nieużytki, przydroża, tereny kolejowe. W górach występuje po regiel dolny[5]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Onopordetalia[7]. Liczba chromosomów 2n= 10[4].

Podgatunki występujące w Polsce:

  • P. hieracioides L subsp. hieracioides. Okrywa koszyczka o długości 10–12 mm oraz szypułki są pokryte sztywnymi, białymi szczecinami. Jest pospolity.
  • P. hieracioides L subsp. grandiflora (Ten.) Arcang. Okrywa koszyczka o długości 12–15 mm oraz szypułki są pokryte ciemnymi, gęstymi szczecinami. Rzadki[4].

Roślina zawiera gorzki sok mleczny, i stąd pochodzi jej nazwa naukowa (łac. picros = gorzki)[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN) [online] [dostęp 2010-05-05].
  4. ↑ a b c Lucjan Rutkowski; Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, Wyd. Naukowe PWN, 2006, ISBN 83-01-14342-8
  5. ↑ a b c d e f g Barbara Sudnik-Wójcikowska, Rośliny synantropijne, Warszawa: Multico, 2011, ISBN 978-83-7073-514-2
  6. ↑ a b c Jakub Mowszowicz, Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych, Warszawa: WSiP, 1986, ISBN 83-02-00607-6
  7. ↑ Władysław Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006, ISBN 83-01-14439-4
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Goryczel_jastrzębcowaty&oldid=72986545”