Gorzyk złotogłowy

Gorzyk złotogłowy
	Ceratopipra erythrocephala
	(Linnaeus, 1758)
	; samiec
	; Zawołanie
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	tyrankowce
Rodzina	gorzykowate
Podrodzina	gorzyki
Plemię	Piprini
Rodzaj	Ceratopipra
Gatunek	gorzyk złotogłowy
Synonimy
	[Parus] erythrocephalus Linnaeus, 1758; Pipra erythrocephala (Linnaeus, 1758); Dixiphia erythrocephala (Linnaeus, 1758);
	[Parus] erythrocephalus Linnaeus, 1758; Pipra erythrocephala (Linnaeus, 1758); Dixiphia erythrocephala (Linnaeus, 1758);
Podgatunki
	C. e. erythrocephala (Linnaeus, 1758); C. e. berlepschi (Ridgway, 1906);
	C. e. erythrocephala (Linnaeus, 1758); C. e. berlepschi (Ridgway, 1906);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gorzyk złotogłowy^[4] (Ceratopipra erythrocephala) – gatunek małego ptaka z rodziny gorzykowatych (Pipridae). Zasiedla on północną część Ameryki Południowej oraz wschodnią Panamę.

Podgatunki i zasięg występowania

Wyróżnia się następujące podgatunki C. erythrocephala^[2]^[5]:

C. erythrocephala erythrocephala (Linnaeus, 1758) – wschodnia Panama, północna Kolumbia, Wenezuela, Trynidad, region Gujana i północna Brazylia
C. erythrocephala berlepschi Ridgway, 1906 – wschodnia i południowo-wschodnia Kolumbia, wschodni Ekwador, północno-wschodnie Peru i północno-zachodnia Brazylia

Proponowany podgatunek flammiceps (wschodnia Kolumbia^[2]^[6]) uznany za synonim C. e. berlepschi^[2]^[5].

Morfologia

Występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Gorzyk złotogłowy jest małej wielkości ptakiem, mierzącym 9,4 cm oraz ważącym 12,5 grama. Samiec jest cały czarny, ze złotą, opalizującą głową. Samice i młode samce są upierzone na oliwkowozielono.

Zachowanie

Samce śpiewają 6–12 metrów nad ziemią. Samica sama buduje płytkie gniazdo na drzewie. Składa 2 żółtawe, brązowo plamkowane jaja, które sama wysiaduje przez 16–17 dni.

Status

IUCN uznaje gorzyka złotogłowego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2021). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity. BirdLife International ocenia trend liczebności populacji jako stabilny, ale jednocześnie zaznacza, że wylesianie Amazonii może się przyczynić do znaczących spadków liczebności^[3].

Przypisy

↑ Pipra erythrocephala, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2015-02-01] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Golden-headed Manakin (Pipra erythrocephala). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)]. (ang.).
↑ ^a ^b Ceratopipra erythrocephala, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Piprini Rafinesque, 1815 (wersja: 2020-05-18). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-30].
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Cotingas, manakins, tityras, becards. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-30]. (ang.).
↑ D. Lepage: gorzyk złotogłowy Ceratopipra erythrocephala. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2021-11-07]. (ang.).

Bibliografia

Hilty, Steven L. (2003): Birds of Venezuela. Christopher Helm, London. ISBN 0-7136-6418-5.

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Zdjęcie czaszki. skullsite.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

[itis-1] Pipra erythrocephala, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2015-02-01] (ang.).

[ibc-2] Golden-headed Manakin (Pipra erythrocephala). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)]. (ang.).

[iucn-3] Ceratopipra erythrocephala, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Piprini Rafinesque, 1815 (wersja: 2020-05-18). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-30].

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Cotingas, manakins, tityras, becards. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-30]. (ang.).

[avibase-6] D. Lepage: gorzyk złotogłowy Ceratopipra erythrocephala. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2021-11-07]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]