Grizonek

Grizonek
	Lyncodon
	P. Gervais, 1845
	; Przedstawiciel rodzaju – grizonek patagoński (L. patagonicus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Rząd	drapieżne
Podrząd	psokształtne
Infrarząd	Arctoidea
Nadrodzina	łasicokształtne
Rodzina	łasicowate
Podrodzina	Ictonychinae
Rodzaj	grizonek
	Typ nomenklatoryczny
	Mustela patagonica de Blainville, 1842
Synonimy
	Lycodon: J.E. Gray, 1865;
	Lycodon: J.E. Gray, 1865;
Gatunki
	2 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	2 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Grizonek^[3] (Lyncodon) – rodzaj ssaków z podrodziny Ictonychinae w obrębie rodziny łasicowatych (Mustelidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje jeden żyjący współcześnie gatunek występujący w Ameryce Południowej (Chile i Argentyna)^[4]^[5]^[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 30–35 cm, długość ogona 6–9 cm; masa ciała 200–250 g^[5]^[7].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1845 roku francuski paleontolog i entomolog Paul Gervais w rozdziale poświęconym uzębieniu w słowniku historii naturalnej wydanej pod redakcją Alcide d’Orbigny’ego^[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) grizonek patagoński (L. patagonicus).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Lyncodon (Lycodon): gr. λυγξ lunx, λυγκος lunkos ‘ryś’; οδους odous, οδοντος odontos ‘ząb’^[8].

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należy jeden występujący współcześnie gatunek^[9]^[7]^[4]^[3]:

Lyncodon patagonicus (de Blainville, 1842) – grizonek patagoński

Opisano również gatunek wymarły z plejstocenu dzisiejszej Argentyny^[10]^[11]:

Lyncodon bosei Pascual, 1958

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Lyncodon P. Gervais, 1845.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b P. Gervais: Dents. W: A. d’Orbigny: Dictionnaire universel d’histoire naturelle: résumant et complétant tous les faits présentés par les encyclopédies, les anciens dictionnaires scientifiques, les Oeuvres complètes de Buffon, et les meilleurs traités spéciaux sur les diverses branches des sciences nautrelles; donnant la description des etres et des divers phénomènes de la nature, l’étymologie et la définition des noms scientifiques, et les principales applications des corps organiques et inorganiques à l’agriculture, à la médecine, aux arts industriels, etc. T. 4. Paris: MM. Renard, 1845, s. 685. (fr.).
↑ J.E. Gray. Revision of the genera and species of Mustelidae contained in the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1864, s. 1405, 1864. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 156–157. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 454. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b S. Larivière & A.P. Jennings: Family Mustelidae (Weasels and relatives). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 636. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Galictis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-23].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 687. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 390, 1904. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-21]. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Lyncodon d'Orbigny, 1844, Hesperomys project (Version 23.3.0), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-05-10] (ang.).
↑ R. Pascual. Lyncodon bosei nueva especie del Ensenadense. Un antecesor del huroncito patagónico. „Revista del Museo de La Plata”. 4 (20), s. 3, 1958. (hiszp.).

[2] Niepoprawna późniejsza pisownia Lyncodon P. Gervais, 1845.

[ger-1] P. Gervais: Dents. W: A. d’Orbigny: Dictionnaire universel d’histoire naturelle: résumant et complétant tous les faits présentés par les encyclopédies, les anciens dictionnaires scientifiques, les Oeuvres complètes de Buffon, et les meilleurs traités spéciaux sur les diverses branches des sciences nautrelles; donnant la description des etres et des divers phénomènes de la nature, l’étymologie et la définition des noms scientifiques, et les principales applications des corps organiques et inorganiques à l’agriculture, à la médecine, aux arts industriels, etc. T. 4. Paris: MM. Renard, 1845, s. 685. (fr.).

[gray-3] J.E. Gray. Revision of the genera and species of Mustelidae contained in the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1864, s. 1405, 1864. (ang.).

[miiz-4] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 156–157. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[icmw-5] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 454. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[hmw-6] S. Larivière & A.P. Jennings: Family Mustelidae (Weasels and relatives). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 636. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[msw-7] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Galictis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-23].

[amw-8] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 687. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[pal-9] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 390, 1904. (ang.).

[mdd-10] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-21]. (ang.).

[zij-11] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Lyncodon d'Orbigny, 1844, Hesperomys project (Version 23.3.0), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-05-10] (ang.).

[pas-12] R. Pascual. Lyncodon bosei nueva especie del Ensenadense. Un antecesor del huroncito patagónico. „Revista del Museo de La Plata”. 4 (20), s. 3, 1958. (hiszp.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]