Przejdź do zawartości

Grotte du Mas-d’Azil

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Grotte du Mas-d’Azil
Ilustracja
Południowe wejście do jaskini
Państwo

 Francja

Położenie

gmina Le Mas-d’Azil

Położenie na mapie Francji
Mapa konturowa Francji, na dole znajduje się punkt z opisem „Grotte du Mas-d’Azil”
43°04′10″N 1°21′17″E/43,069444 1,354722
Multimedia w Wikimedia Commons

Grotte du Mas-d’Azil[1] – jaskinia krasowa położona w południowo-zachodniej Francji w masywie Plantaurel w Pirenejach, na terenie gminy Le Mas-d’Azil w departamencie Ariège, około 60 km na południe od Tuluzy[1]. Stanowisko archeologiczne eponimiczne dla kultury azylskiej[2]. Od 1942 roku posiada status monument historique, w kategorii classé (zabytek o znaczeniu krajowym)[3].

Jaskinia składa się ze złożonego systemu galerii i korytarzy, położonych na trzech poziomach. Wewnątrz jaskini, na długości 420 m, przepływa rzeka Arize, wypływająca na zewnątrz otworem szerokim na 50 m i wysokim na 65 m[2]. Część jaskini ma postać tunelu o długości 500 m, przebijającego wzdłuż masyw Plantaurel. Przez tunel ten zbudowano w 1859 roku szosę, obecną drogę krajową D 119[2][4].

Pierwsze znaleziska archeologiczne w jaskini związane były z budową drogi w połowie XIX wieku. W latach 1887–1897 Édouard Piette przeprowadził prace wykopaliskowe na lewym brzegu rzeki Arize, odkrywając warstwy magdaleńskie z zabytkami sztuki w postaci pokrytych rytami kamiennych płytek oraz rytów i płaskorzeźb wykonywanych w porożu. Piette odsłonił także późnopaleolityczne warstwy nieznanej dotąd kultury archeologicznej, której nadał nazwę azylskiej[2][4]. Część jaskini na prawym brzegu rzeki Arize przebadał w latach 1901–1905 Henri Breuil, odkrywając ślady matecznika niedźwiedzia jaskiniowego oraz zespół naskalnych malowideł i rytów z okresu kultury magdaleńskiej[2][4].

Bogaty inwentarz znalezisk archeologicznych z jaskini obejmuje m.in. wykonane czarnym i czerwonym barwnikiem malowidła naskalne, otoczaki zdobione ochrą[1], czaszkę kobiecą z umieszczonymi w oczodołach kręgami renifera imitującymi oczy[2], ryty na kościach oraz kościane figurki w formie m.in. końskiej głowy i fallusa[4].

Jaskinia była wykorzystywana także w późniejszych czasach: w III wieku stanowiła miejsce zebrań pierwszych chrześcijan, zaś w XVII wieku służyła jako schronienie prześladowanym protestantom[4].

  • Droga krajowa D 119, przebiegająca przez jaskinię
    Droga krajowa D 119, przebiegająca przez jaskinię
  • Rzeźba przedstawiająca głowę konia
    Rzeźba przedstawiająca głowę konia
  • Harpuny kościane z okresu kultury azylskiej
    Harpuny kościane z okresu kultury azylskiej
  • Otoczaki zdobione ochrą
    Otoczaki zdobione ochrą

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Mas-d’Azil, Grotte du, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2015-07-25].
  2. ↑ a b c d e f Plastyka i ryty naskalne. archeofil.pl. [dostęp 2015-07-25]. (pol.).
  3. ↑ Grotte du Mas-d’Azil. [w:] base Mérimée [on-line]. ministère français de la Culture. [dostęp 2020-05-11]. (fr.).
  4. ↑ a b c d e Grotte du Mas d’Azil – La grotte de référence pour la culture de l’Azilien. hominides.com. [dostęp 2015-07-25]. (fr.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Grotte_du_Mas-d’Azil&oldid=64612069”