Gruchacz zielonoskrzydły
| Psophia viridis[1] | |||
| Spix, 1825 | |||
 gruchacz ciemny (Psophia viridis obscura) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
gruchacz zielonoskrzydły | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 P. v. viridis P. v. dextralis P. v. obscura | |||
Gruchacz zielonoskrzydły[3] (Psophia viridis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny gruchaczy (Psophiidae). Zasiedla tropikalne lasy Amazonii – Brazylii i północno-wschodniej Boliwii.
Podgatunki
[edytuj | edytuj kod]Zwykle wyróżnia się 3 podgatunki P. viridis[3][4]:
- gruchacz zielonoskrzydły (P. viridis viridis Spix, 1825) – od Rio Madeira do Rio Tapajós (środkowa Brazylia)
- gruchacz oliwkowoskrzydły (P. viridis dextralis Conover, 1934) – od Rio Tapajós do Rio Tocantins (wschodnio-środkowa Brazylia)
- gruchacz ciemny (P. viridis obscura Pelzeln, 1857) – od Rio Tocantins przez północno-wschodni stan Pará (północno-wschodnia Brazylia)
Autorzy Handbook of the Birds of the World (a tym samym IUCN) klasyfikują powyższe taksony jako osobne gatunki[5].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Mierzy około 50 cm, waży około 1100 gramów. Żółty, krótki dziób. Pochyła sylwetka, krótkie i grube skrzydła z niebieskim opalizowaniem. Poza tym cały brązowy, przy czym szyja nieco ciemniejsza. Żółtawe, prawie białe nogi. Dość długa szyja.
Status
[edytuj | edytuj kod]IUCN od 2014 roku traktuje podgatunki gruchacza zielonoskrzydłego jako odrębne gatunki i klasyfikuje je następująco:
- gruchacz zielonoskrzydły (P. viridis viridis) – narażony (VU – vulnerable)[2]
- gruchacz oliwkowoskrzydły (P. viridis dextralis) – zagrożony (EN – endangered)[6]
- gruchacz ciemny (P. viridis obscura) – krytycznie zagrożony (CR – critically endangered); liczebność populacji szacowana na 50–249 dorosłych osobników[7]
Trend liczebności populacji każdego z tych taksonów jest spadkowy, a głównym zagrożeniem jest wylesianie Amazonii[2][6][7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Psophia viridis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Psophia viridis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Psophiidae Bonaparte, 1831 - gruchacze - Trumpeters (wersja: 2015-09-04). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-03-27].
- ↑ F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Flufftails, finfoots, rails, trumpeters, cranes, limpkin. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-27]. (ang.).
- ↑ Sherman, P.T., Kirwan, G.M., Sharpe, C.J. & Christie, D.A.: Green-winged Trumpeter (Psophia viridis). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-03-27].
- ↑ a b BirdLife International, Psophia dextralis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2021-11-29] (ang.).
- ↑ a b BirdLife International, Psophia obscura, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2021-11-29] (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).